Cuối tuần vừa qua, một bộ phận người dùng tại Tp Hồ Chí Minh đã có cơ hội được chạy thử những chiếc xe điện của thương hiệu BYD tại sự kiện lái thử "Tuần lễ BYD – Technology Green Future" diễn ra từ ngày 15-19/06. Trong hoạt động này, BYD đã mang đến 3 mẫu xe chiến lược của hãng bao gồm Seal, Atto 3 cùng Dolphin - nằm ở ba phân khúc khác nhau và hướng đến đa dạng mục đích cũng như nhu cầu của khách hàng.
Không thể phủ nhận rằng các sản phẩm mang đến lần này đã nhận được khá nhiều các phản hồi có tính tích cực đến từ báo giới cũng như khách hàng trải nghiệm. Một số có thể kể đến như ngoại hình các mẫu xe đều khá bắt mắt, ấn tượng đi cùng với thiết kế nội thất độc đáo có màu sắc khác biệt hấp dẫn. Bên cạnh đó, các tính năng về động cơ, khả năng tăng tốc hay các công nghệ đi kèm, độ hoàn thiện đều được đánh giá cao thông qua các bài thử ngay tại sự kiện.
Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, việc giới thiệu 3 mẫu xe thuần điện này tới thị trường Việt Nam cũng sẽ khiến cho hãng xe đến từ Trung Quốc gặp phải rất nhiều những rào cản.
Đâu là sản phẩm trọng tâm?
BYD mang đến Việt Nam ba chiếc xe lần lượt là: Seal - mẫu sedan cỡ D, Atto 3 - mẫu CUV hạng B+ và Dolphin - mẫu hatchback cỡ nhỏ cho độ trải phân khúc có thể nói là khá đầy đủ. Tuy nhiên, nhìn qua cũng có thể thấy dải sản phẩm này, ngoại trừ chiếc Atto 3 thì có lẽ sẽ không thực sự hấp dẫn lắm đối với người tiêu dùng Việt Nam chí ít là ở thời điểm hiện tại.
Ví dụ như BYD Seal là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Mercedes EQS, hay Audi E-Tron GT trong mảng sedan thuần điện hay những Toyata Camry hay Honda Accord ở dòng xe xăng truyền thống. Tuy nhiên, các mẫu sedan sẽ khó có thể trở thành một cái tên hot khi mà thị hiếu người dùng đang chuyển dịch mạnh mẽ về các mẫu xe gầm cao có khả năng đa dụng như CUV hay SUV. Không những vậy, việc được trang bị động cơ mạnh mẽ, khả năng tăng tốc đáng kinh ngạc và nhiều công nghệ tiên tiến kéo theo mẫu xe này chắc chắn sẽ có mức giá không mấy dễ chịu, càng khiến cho việc lựa chọn trở nên khó khăn hơn.
Ngay cả Dolphin, có lẽ BYD đã đặt nhiều kỳ vọng khi mẫu xe này mang dáng dấp nhỏ nhắn phù hợp với việc di chuyển luồn lách trong các thành phố sẽ là thế mạnh để có thể cạnh tranh sòng phẳng với những Toyota Yaris hay Suzuki Swift. Thế nhưng một lần nữa, thị hiếu của người dùng Việt vẫn là cái gì đó quá đỗi khác biệt. Luôn muốn nhiều hơn hoặc chọn luôn các dòng xe nhỏ hẳn để tối ưu kinh tế chạy dịch vụ như Huyndai Grand i10 sẽ được người dùng cân nhắc hơn là một mẫu xe không đủ nhỏ mà cũng chẳng quá to thế này.
Còn lại Atto 3 - mẫu CUV hạng B+ này được nhiều đánh giá sẽ là con bài chủ lực của hãng khi không chỉ vừa sở hữu ngoại hình thiết kế lẫn tính năng đáp ứng được nhu cầu của người dùng Việt hiện tại. Có gầm cao, máy thoáng, một hệ động lực mạnh mẽ, quãng đường theo công bố của nhà sản xuất cũng khá xa, thế nhưng những khó khăn để một mẫu xe hứa hẹn này có thể đến tay người dùng Việt chưa dừng lại ở đó.
Bài toán trạm sạc khó nhằn
BYD cho biết hãng không ý định xây dựng trạm sạc pin tại Việt Nam mà hoàn toàn phụ thuộc vào việc sạc tại nhà, ở các đại lý hoặc các trụ sạc của bên thứ 3. Điều này mang đến rào cản có thể nói là lớn nhất đối với BYD nếu muốn phát triển cả về doanh số lẫn khả năng tồn tại trên thị trường.
Mặc dù theo công bố từ nhà sản xuất các mẫu xe được ra mắt lần này đều có quãng đường di chuyển có thể lên đến 400km trong một lần sạc đầy, tuy nhiên khoảng cách này hay kể cả xa hơn nữa cũng khó có thể bù đắp được bất cập về việc thiếu trạm sạc. BYD đã có chính sách tặng trạm sạc 7kW cho khách hàng đặt trước để giúp người dùng có thể sạc tại nhà. Nhưng điều đó cũng chỉ áp dụng được với nhà đất chứ rất khó với những ai ở chung cư hoặc không đủ diện tích để xe.
Thực tế, số lượng trạm sạc tại Việt Nam ở thời điểm hiện tại tuy khá nhiều nhưng phần lớn trong số này đều thuộc sở hữu của VinFast và công ty này cũng không có chính sách sẽ cho phép các sản phẩm khác được sử dụng trạm sạc của mình. Trong khi đó, trạm sạc công cộng do các đơn vị tư nhân xây dựng và vận hành độc lập tại Việt Nam lại chưa thực sự phổ biến dù đã có một số công bố nhảy vào thị trường.
Bên cạnh đó, số lượng đại lý cho các sản phẩm này vẫn còn là một dấu hỏi lớn. Như đã biết, đầu tháng 5 vừa qua một trong những đại lý lớn nhất đã tuyên bố rút khỏi việc phát triển kinh doanh của BYD cũng ảnh hưởng không ít đến niềm tin của người dùng. Trong khi đó, việc sạc pin gần như phụ thuộc hoàn toàn vào đại lý, cần có sự phát triển đồng bộ và trải rộng thì rất khó đảm bảo cho việc kinh doanh trở nên thuận lợi. Đây rõ ràng là thách thức lớn nhất mà BYD phải đối mặt và giải quyết nếu muốn các sản phẩm của mình có được sức cạnh tranh với cái tên sừng sỏ như Vinfast.
Trở ngại tâm lý
Ở thời điểm hiện tại, không ít các mẫu xe Trung Quốc đã du nhập vào thị trường Việt Nam và một số đã có được chỗ đứng có thể xem là chấp nhận được. Đơn cử như MG hay Beijing đều đã có những đối tượng người dùng nhất định, tuy không thể cạnh tranh thứ hạng nhưng cũng mang lại nhiều giá trị lựa chọn đa dạng phân khúc. Điều này cho thấy người dùng Việt phần nào đã cởi mở và chấp nhận hơn với những mẫu xe đến từ Trung Quốc.
Điểm đáng khen ở BYD đó là thương hiệu này là thương hiệu xe năng lượng mới có doanh số cao nhất thế giới, vượt qua cả Tesla với 3,02 triệu xe năm 2023. Điều đó phần nào khẳng định chất lượng thực thụ của BYD so với các đối thủ khác.
Tuy nhiên, tâm lý e dè với các nhãn hiệu đến từ thị trường tỷ dân vẫn luôn tồn tại, hiện hữu nhất là khi nhắc đến yếu tố chất lượng và độ bền sản phẩm, hai thứ được người dùng Việt đặc biệt coi trọng khi mua một sản phẩm như ô tô.
Quay trở lại với BYD, một thương hiệu ô tô điện đứng đầu thế giới nhưng tại Việt Nam thì quá mới mẻ. Thêm vào đó, các dòng sản phẩm xe điện vẫn chưa thực sự được phổ cập, ngoại trừ các mẫu xe đến từ Vinfast thì đã thực sự "ăn sâu" vào tiềm thức người dùng. Cho nên tâm lý chung thì nhiều người dùng sẽ đặt câu hỏi cũng như hoài nghi, chưa sẵn sàng để đón nhận một sản phẩm quá mới mẻ như các mẫu xe "lạ lẫm" này. Đây cũng là bài toán khó mà BYD chắc chắn sẽ phải rất mất công để có được lời giải.