Tăng mức xử phạt với các hành vi cố ý vi phạm giao thông
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe, thay thế cho Nghị định 100/2020/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 123/NĐ-CP), có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2025.
Nghị định mới quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe đã xử lý nghiêm khắc những hành vi là nguyên nhân gây tai nạn giao thông, thể hiện ý thức coi thường pháp luật khi tham gia giao thông với việc nâng mức phạt tiền rất cao, thậm chí tịch thu phương tiện đối với một số hành vi như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, chạy xe lạng lách, đánh võng.
Cụ thể, đối với người điều khiển ô tô vi phạm không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông mức phạt tiền được nâng từ 4 triệu - 6 triệu đồng lên 18 triệu - 20 triệu đồng, vi phạm nồng độ cồn ở mức từ 0,25mg - 0,4mg/l khí thở hoặc từ 50mg - 80mg/100ml máu sẽ được tăng mức xử phạt thêm 2 triệu đồng (từ 16 - 18 triệu đồng lên 18 - 20 triệu đồng).
Một số hành vi như vận chuyển hàng trên xe không chằng buộc chắc chắn; cản trở, không chấp hành yêu cầu kiểm tra, kiểm soát của người thực thi công vụ; không chấp hành hiệu lệnh chỉ dẫn của người điều khiển giao thông... sẽ có mức phạt cao gấp 3 - 30 lần so với hiện hành.
Các quy định về quay đầu xe trên đường cao tốc, đi ngược chiều hoặc lùi xe trên cao tốc, đi mô tô vào đường cao tốc... cũng được cụ thể hóa với mức phạt tăng mạnh 2 - 3 lần so với hiện hành.
Mức phạt đối với hành vi mở cửa xe, để cửa xe mở không bảo đảm an toàn gây tai nạn giao thông tăng vọt từ 400 - 600.000 đồng lên 20 - 22 triệu đồng.
Đặc biệt, mức phạt cao nhất với các hành vi vi phạm an toàn giao thông có thể lên tới 70 triệu đồng. Cụ thể, người điều khiển ô tô lạng lách, đánh võng, chạy quá tốc độ đuổi nhau, dùng chân điều khiển vô lăng khi xe đang chạy trên đường bộ sẽ bị phạt 40 - 50 triệu đồng (mức cũ 10 - 12 triệu đồng). Nếu hành vi này dẫn đến tai nạn giao thông, tài xế sẽ bị phạt 50 - 70 triệu đồng.
Đối với người điều khiển mô tô, xe gắn máy vi phạm các quy định về trật tự an toàn giao thông mức xử phạt cũng nâng cao hơn so với hiện hành như không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông bị phạt từ 4 - 6 triệu đồng (hiện là 800.000 đồng - 1 triệu đồng); điều khiển xe trên đường mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam đến 80 miligam/100 mililít máu hoặc vượt quá 0,25 miligam đến 0,4 miligam/1 lít khí thở, mức phạt 6 - 8 triệu đồng thay vì 4 - 5 triệu đồng như hiện nay.
Hành vi điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định trên 20 km/h cũng bị phạt từ 6 - 8 triệu đồng thay vì mức cũ là 4 - 5 triệu đồng. Đi ngược chiều của đường một chiều hiện có mức phạt 1 - 2 triệu đồng, theo Nghị định 168 sẽ nâng lên thành 4 - 6 triệu đồng…
Để giấy phép lái xe quá hạn 1 ngày phải thi lại lý thuyết
Theo quy định tại Thông tư 35/2024/TT-BGTVT ngày 15/11/2024 người có giấy phép lái xe các hạng B, C1, C, D1, D2, D, BE, C1E, CE, D1E, D2E, DE để quá thời hạn sử dụng dưới 1 năm phải sát hạch lý thuyết theo quy định để cấp giấy phép lái xe; quá hạn từ 1 năm trở lên phải sát hạch lý thuyết lẫn thực hành lái xe trong hình và trên đường để cấp lại. Như vậy, trường hợp để giấy phép lái xe quá hạn dù chỉ 1 ngày thì phải thi lại lý thuyết.
Xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải sơn màu vàng đậm
Nghị định số 151/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh được quy định tại điểm a khoản 1 Điều 46 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ phải được sơn màu vàng đậm phủ bên ngoài thân xe.
Đồng thời, mặt trước và hai cạnh bên xe phía trên cửa sổ phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe chuyên dùng chở trẻ em mầm non, học sinh.
Xe ô tô kinh doanh vận tải kết hợp với hoạt động đưa đón trẻ em mầm non, học sinh quy định tại khoản 2 Điều 46 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe chở trẻ em mầm non, học sinh đặt ở mặt trước và hai cạnh bên xe phía trên cửa sổ.
Taxi dưới 9 chỗ được gom khách lẻ
Luật Đường bộ 2024, với một số quy định mới như: Quy định về các loại hình kinh doanh vận tải hành khách bằng ô tô; xe hợp đồng phải lưu trữ dữ liệu về hành khách ít nhất 3 năm…
Trong đó, khoản 9 điều 56 Luật Đường bộ 2024 cho phép taxi dưới dạng xe hợp đồng dưới 9 chỗ được gom khách lẻ đi chung xe, tiền cước tính theo đồng hồ hoặc qua phần mềm tính tiền có kết nối trực tiếp với hành khách thông qua phương tiện điện tử…
Chính thức cấm thuốc lá điện tử, nung nóng, bóng cười
Theo Nghị quyết 173/2024/QH15, Quốc hội thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất (shisha, bóng cười) gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025, bảo đảm sức khỏe cộng đồng, trật tự, an toàn xã hội; giao Chính phủ tổ chức thực hiện cụ thể.
Cùng với đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, đặc biệt là đối với thanh niên, thiếu niên về tác hại của rượu, bia, thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người.
Bộ luật Hình sự hiện hành chưa quy định bất kỳ tội danh nào với hành vi sử dụng chất cấm. Do đó, nếu người chỉ sử dụng thuốc lá điện tử, bóng cười nhưng không buôn bán, tàng trữ thì sẽ không bị xử lý hình sự. Nếu vừa sử dụng thuốc lá điện tử vừa có thêm hành vi mua, bán có thể bị xử lý hình sự tùy theo mức độ vi phạm.
Hiện nay, về xử phạt hành chính người sử dụng chất cấm được quy định tại khoản 1 Điều 23 Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Theo căn cứ này, người sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, bóng cười có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.
Việc xử phạt tội sản xuất, buôn bán hàng cấm được căn cứ Điều 190 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017. Theo đó, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến một tỷ đồng hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.
Ứng dụng ngân hàng không được ghi nhớ mật khẩu đăng nhập
Ứng dụng ngân hàng không được ghi nhớ mật khẩu đăng nhập là quy định tại Thông tư 50/2024 của Ngân hàng Nhà nước. Theo đó, các phần mềm, ứng dụng ngân hàng, không được phép có chức năng ghi nhớ mã khóa bí mật (password) truy cập. Ngoài ra, đối với khách hàng cá nhân, ứng dụng cần có chức năng kiểm tra khách hàng truy cập lần đầu hoặc truy cập trên thiết bị khác.
Không thể chuyển khoản nếu chưa xác thực sinh trắc học
Cũng liên quan tới lĩnh vực ngân hàng, từ hôm nay, các tài khoản ngân hàng, ví điện tử, chứng khoán chưa xác thực sinh trắc học sẽ bị ngừng giao dịch trực tuyến. Đối với thẻ tín dụng, khách hàng chưa xác thực sinh trắc học sẽ bị gián đoạn giao dịch thanh toán thẻ online, rút tiền qua mã QR tại ATM và các hình thức giao dịch khác qua phương tiện điện tử. Tuy nhiên, các giao dịch bằng thẻ vật lý tại máy ATM và POS vẫn được chấp nhận. Đây là quy định tại Thông tư 18 của Ngân hàng Nhà nước.
Không phân loại rác sẽ bị xử phạt
Theo hướng dẫn kỹ thuật phân loại chất thải rắn sinh hoạt của Bộ Tài nguyên và Môi trường, từ ngày 1/1/2025, phân loại chất thải rắn sinh hoạt là việc làm bắt buộc với mọi cá nhân và hộ gia đình.
Theo đó, 3 nhóm chất thải chính sẽ được phân loại gồm: chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế (như giấy thải, nhựa thải, kim loại thải, đồ gỗ, cao su, thiết bị điện tử thải bỏ...); chất thải thực phẩm; chất thải rắn sinh hoạt khác (chất thải nguy hại, chất thải cồng kềnh, chất thải khác).
Nếu hộ gia đình, cá nhân không phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo quy định; không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt theo quy định sẽ bị phạt tiền từ 500.000 - 1.000.000 đồng, theo Nghị định số 45/2022 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng quy định mức tiền phạt đối với hành vi vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường nơi công cộng, khu đô thị, khu dân cư.
Cụ thể, phạt tiền từ 100.000 - 150.000 đồng đối với hành vi vứt, thải, bỏ đầu, mẩu, tàn thuốc lá không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng.
Phạt tiền từ 150.000 - 250.000 đồng đối với hành vi vệ sinh cá nhân (tiểu tiện, đại tiện) không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng.
Phạt tiền từ 500.000- 1.000.000 đồng đối với hành vi vứt, thải, bỏ rác thải, đổ nước thải không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ hoặc nơi công cộng.
Phạt tiền từ 1.000.000 - 2.000.000 đồng đối với hành vi vứt, thải, bỏ rác thải trên vỉa hè, lòng đường hoặc vào hệ thống thoát nước thải đô thị hoặc hệ thống thoát nước mặt; đổ nước thải không đúng quy định trên vỉa hè, lòng đường phố; thải bỏ chất thải nhựa phát sinh từ sinh hoạt vào ao hồ, kênh rạch, sông, suối, biển.
Lực lượng chức năng được phép nổ súng vào flycam
Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2024, với những điểm mới như: Bổ sung dao có tính sát thương cao vào nhóm vũ khí thô sơ; lực lượng chức năng được phép nổ súng vào flycam mà không cần cảnh báo trước; bổ sung các loại vũ khí quân dụng...
Người dưới 16 tuổi không được vào phòng xử án
Luật Tổ chức TAND 2024, gồm 9 chương, 152 điều, có hiệu lực từ ngày 1-1-2025, với các điểm mới như: Đổi mới tổ chức của TAND; người dưới 16 tuổi không được vào phòng xử án, trừ trường hợp được tòa triệu tập; chế độ, chính sách với thẩm phán từ ngày 1-1-2025...
Phạm Trang (t/h)
