Nhiều người có lẽ rất choáng ngợp trước những hình ảnh hoành tráng, giàu cảm xúc về lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng 9/5 trên đài truyền hình Nga. Dù quay trực tiếp nhưng họ có những góc quay rất đẹp và đa dạng, kết hợp nhuần nhuyễn giữa các thiết bị hiện đại, cùng kinh nghiệm tác nghiệp lâu năm.
60 máy quay được huy động cho lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng
Để thực hiện được những thước phim tuyệt vời đó không hề dễ dàng. Theo Channel One Russia, trong các buổi lễ duyệt binh Ngày Chiến thắng trước đây, nhà đài thường phải bố trí rất nhiều loại máy quay chuyên dụng, với tổng cộng khoảng 60 máy quay các định dạng khác nhau được sử dụng.
Trong đó có các máy quay tiêu chuẩn HD cỡ lớn, máy quay "slow-motion", máy quay gắn ống kính tele (ống zoom 86× để phóng đại chi tiết ở cự ly xa).
Đặc biệt có các robot máy quay di động. Chúng là những máy quay được gắn trên hệ thống khung xe điều khiển từ xa với 4 hệ thống ổn định hình ảnh độc lập để quay mượt mà ngay trên mặt đường gồ ghề.
Robot quay phim di động.
"Nó được sử dụng khi người quay phim không thể đứng đó, hoặc không nên che khuất hình ảnh, cũng như trong tình huống không an toàn. Chúng tôi thường cho robot đi dưới một chiếc xe tăng. Tốc độ tối đa của nó là 90 km/h", kỹ thuật viên video Stanislav Mayorov của đài Channel One Russia giải thích.
Ngoài ra còn có camera trên cần cẩu cao khoảng 60 m, có thể quay toàn cảnh Quảng trường Đỏ từ trên cao. Chưa kể hệ thống "máy quay cáp treo" dài hàng trăm mét: một camera treo trên cáp dọc từ cầu Kamenny (đường cáp 2 km) và một camera treo trên độ cao 75 m phía trên quảng trường.
Đặc biệt nhất là các camera ẩn dưới mặt đường (gắn trong các hố kính trên hè gạch) để quay từ tầm thấp. Đây chính là góc quay khiến nhiều người trầm trồ nhất khi không biết vì sao đài truyền hình Nga có thể ghi được hình ảnh dưới chân đoàn quân bước đi hay xe tăng lăn bánh qua.
Camera ẩn dưới các hố kính trên hè gạch.
Camera ẩn dưới nền sẽ quay được các thước phim thế này.
Cuối cùng là máy quay trên trực thăng chuyên dụng và gắn trên tiêm kích (gắn trên thân hoặc trong buồng lái) của Nga, ví dụ trên chiến đấu cơ Su-34 và Su-57, cũng tạo ra những hình ảnh chân thực từ trên không.
Các loại ống kính được sử dụng trong buổi lễ chủ yếu là ống tele zoom lớn để phóng to chi tiết; các ống kính góc rộng n để bắt toàn cảnh; ống trung bình cho góc quay từ camera di động. Các máy quay slow-motion (tốc độ cao) và hệ thống Steadicam/ gimbal có thể được dùng để quay các phân đoạn quay chậm giống như trong ghi hình thể thao.
Những góc quay và kỹ thuật cắt ghép có một không hai
Đài truyền hình Nga sử dụng đa dạng góc quay để tăng tính sinh động. Tại mặt đất, có camera cố định ở các điểm then chốt (bậc thang khán đài, cột cờ) và camera di động bám theo hàng quân, thậm chí bám sát vào hàng binh lính khi chỉ huy phát lệnh để máy quay lướt qua các hàng đội.
Các góc quay bên trong khí tài (từ cabin xe tăng, buồng lái xe bọc thép) được tận dụng nhiều để khán giả có thể cảm nhận sinh động hơn – ví dụ quay từ nóc xe tăng T-72.
Ở góc cao, camera trên cần cẩu tạo ra các cảnh toàn sân linh hoạt; camera trực thăng và máy bay chiến đấu cung cấp góc nhìn từ trên cao (góc chim bay) và thậm chí cho thấy cả cảnh tượng từ buồng lái, điều ít thấy trong các buổi lễ duyệt binh thông thường.
Một kỹ thuật đặc biệt khác là sử dụng máy quay trên đường ray điện, kết hợp với ổn định vật lý, giữ cho hình ảnh luôn mượt dù máy quay di chuyển trên nền gạch. Có thể nói, một buổi lễ duyệt được ghi hình thành công sẽ có 50–60 camera cùng nhiều góc quay (mặt đất, trên cao, di động, cố định) được phối hợp nhịp nhàng để bắt mọi cảnh diễn ra.
Không gian Quảng trường Đỏ được phân khu chặt chẽ cho các camera. Mỗi vị trí máy quay được gọi là "vị trí tác chiến" – đội ngũ kỹ thuật chuẩn bị từ việc lau chùi ống kính tới đấu nối dây cáp.
Tất cả thiết bị truyền dẫn (camera, micro) được kết nối về xe phát sóng lưu động. Đúng thời điểm, tín hiệu từ các camera cùng dàn micro định hướng (đặt dọc tuyến quân hành để bắt rõ tiếng bước đi) truyền về trạm trung tâm.
Phòng điều phối hình ảnh phát sóng trực tiếp.
Tại đây, đạo diễn và các kỹ thuật viên bắt đầu sắp xếp các góc quay riêng lẻ thành một kênh phát duy nhất, cắt ghép liên tục sao cho khán giả có cảm giác như xem sự kiện một cách liền mạch.
Kỹ thuật biên tập trực tiếp theo dõi nhiều luồng (ví dụ góc tổng thể quảng trường, cận cảnh từng xe, người chỉ huy, khung cảnh xa) và chuyển đổi theo kịch bản, đồng thời chèn tiếng nói từ micro.
Hiệu ứng đỉnh cao
Về hiệu ứng hình ảnh, đài cũng áp dụng đồ họa và các "chiêu trò" kỹ thuật số để tăng phần thu hút. Ví dụ, buổi lễ kỷ niệm 75 năm (năm 2020) đã dùng hình ảnh máy quay như thể bay vào nòng pháo xe tăng 125 mm rồi chuyển tới cảnh nội thất xe, hay máy quay zoom ra từ động cơ máy bay chiến đấu hiện trên màn hình, điều minh chứng cho mức độ đầu tư sản xuất cao.
Cuối cùng, tín hiệu được truyền vào mạng của các kênh truyền hình chính (như Channel One, Rossiya 1, REN-TV…) và các nền tảng trực tuyến để phát sóng trên toàn quốc.
So với những nước khác, Nga nổi bật ở cách "lồng ghép" công nghệ mới và hiệu ứng sân khấu vào truyền hình thực tế. Channel One Russia nhấn mạnh họ luôn kết hợp phương pháp mới mẻ với truyền thống: những gì mới mẻ và hiệu quả vào năm trước sẽ thành góc quay bình thường vào năm sau.
Camera được lắp trên Su-57.
Ví dụ các buổi duyệt binh 9/5 ở Moscow không thể thiếu các cảnh quay đặc trưng từ camera ẩn dưới nền dường. Các góc quay độc đáo như camera lướt giữa đội hình binh sĩ, hoặc chui ngầm dưới gầm xe tăng, giúp khán giả cảm nhận như đang đứng sát đoàn diễu hành.
Thêm vào đó, việc cho phép gắn camera trên máy bay chiến đấu hiện đại (Su-57) là rất hiếm thấy ở các nước khác. Sự chú trọng vào hiệu ứng hình ảnh cũng là nét riêng: đài Nga sẵn sàng dùng đồ họa vi tính để làm nổi bật hình ảnh, tạo cảm xúc mãnh liệt cho người xem.
Những góc qua ấn tượng nhờ camera lắp trên máy bay.
Tóm lại, phong cách của đài truyền hình Nga là hoành tráng và chân thực, nhiều góc quay khó tin, công nghệ tiên tiến và sự dàn dựng công phu được kết hợp để khiến khán giả cảm thấy như đích thân hòa mình vào lễ duyệt binh.
Quốc Vinh (Theo Channel One Russia)
