Tiểu Dã (17 tuổi ở tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc), gần đây bị ho dữ dội sau khi bị cảm lạnh, dẫn đến tức ngực đột ngột và khó thở. Cậu được đưa đến bệnh viện để khám và được chẩn đoán bị tràn khí màng phổi trái. Độ nén của phổi trái lên tới 80%, gần như "biến mất hoàn toàn". Đội ngũ y tế đã khẩn trương tiến hành phẫu thuật nội soi cắt bóng khí quản cho cậu.
Bác sĩ Dương Kế Thành, Phó khoa Phẫu thuật Lồng ngực và Tim mạch, người trực tiếp điều trị cho Tiểu Dã cho biết tràn khí màng phổi thường gặp hơn ở thanh thiếu niên cao và gầy, đặc biệt dễ xảy ra trong các tình huống như tập thể dục gắng sức, ho hoặc nâng vật nặng. Vì nam sinh trung học đang trong độ tuổi dậy thì, thường cao và gầy nên lồng ngực của họ phát triển nhanh hơn phổi, khiến các phế nang hoặc bóng khí yếu dễ hình thành ở đỉnh phổi. Khi những cấu trúc này vỡ ra trong quá trình ho hoặc gắng sức, có thể dẫn đến tràn khí màng phổi.
Bác sĩ giải thích thêm rằng ngoài yếu tố thể chất, thanh thiếu niên còn phải đối mặt với tình trạng lo lắng kéo dài, thức khuya và khả năng miễn dịch suy giảm do áp lực thi cử. Ngoài ra, không khí khô trong phòng máy lạnh vào mùa hè còn gây kích ứng đường hô hấp. Những yếu tố này kết hợp lại làm tăng tỷ lệ tràn khí màng phổi.
Bác sĩ nhắc nhở rằng nếu có cảm giác đau tức ngực như dao đâm ở một bên, ho khan dai dẳng, khó thở hoặc thậm chí cảm thấy ngạt thở và môi tím tái thì nên nghi ngờ tràn khí màng phổi và cần đi khám ngay lập tức.
Để tránh chẩn đoán sai và điều trị chậm trễ, đặc biệt là trước kỳ thi khi tình trạng tức ngực dễ bị nhầm lẫn với tình trạng căng thẳng, bác sĩ nhấn mạnh rằng tràn khí màng phổi căng thẳng có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Trong trường hợp khẩn cấp, ông khuyến nghị ba bước tự cứu: dừng hoạt động, giữ tư thế nửa ngồi và tránh thở sâu; gọi ngay đến đường dây nóng cấp cứu và giải thích các triệu chứng nghi ngờ tràn khí màng phổi; không bao giờ chườm nóng, massage ngực hoặc dùng thuốc khi chưa được phép, để không làm tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
Để phòng ngừa tràn khí màng phổi ở thanh thiếu niên, bác sĩ kêu gọi đối tượng này cần thực hiện các biện pháp trên 3 phương diện: thói quen sinh hoạt, phương pháp tập luyện và điều chỉnh tâm lý. Về cuộc sống hàng ngày, bạn nên tránh thức khuya và ngồi trong thời gian dài. Đứng dậy và duỗi người sau mỗi giờ học. Môi trường điều hòa cần duy trì độ ẩm, chế độ ăn cần bổ sung đủ protein và vitamin C. Về vận động, nên ngừng các bài tập gắng sức như bóng rổ, chạy đường dài, thay vào đó nên đi bộ hoặc tập yoga, tránh nín thở khi nâng vật nặng. Về mặt tâm lý, bạn có thể giải tỏa lo lắng thông qua thiền định và thở bụng, đồng thời chủ động thông báo cho cha mẹ nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào xảy ra.
Nguồn và ảnh: ETToday
Mỹ Diệu
