Cố Nhược Tâm, sinh năm 1995, hiện đang làm việc cho một công ty trong lĩnh vực bán lẻ, ở khu Triều Dương, Bắc Kinh (Trung Quốc). Đây là công việc mà Nhược Tâm đã gắn bó ngay sau khi tốt nghiệp Đại học vào năm 2018. Mức lương khởi điểm của cô khi ấy là 4.000 NDT/tháng (14 triệu đồng).
Tính đến nay, dù đã đi làm được hơn 7 năm nhưng tiền lương của Nhược Tâm vẫn chỉ quanh quẩn ở mức 4.350 NDT (khoảng 15,3 triệu đồng). Có tăng nhưng thực sự chẳng đáng kể…
Sinh tồn ở thành phố lớn với đồng lương ít ỏi
Với một người đang thuê nhà tại Bắc Kinh, nơi mà tiền phòng trung bình cho một căn hộ 1 studio đã lên tới 4.000 - 6.000 NDT/tháng (14 - 21 triệu đồng), mức lương của Nhược Tâm thậm chí còn không trả nổi tiền thuê phòng. Cô phải ở ghép trong 1 căn hộ dạng ký túc xếp giường tầng, cùng với 3 người khác mà giá thuê cũng tốn 1.000 NDT (3,6 triệu đồng).
Ngoài tiền thuê phòng, Nhược Tâm cũng chỉ dám chi khoảng 1.200 NDT (4,3 triệu đồng) cho việc ăn uống, và 300 NDT (khoảng 1 triệu đồng) cho việ đi lại. Ngoài ra, cô không dám mua sắm, càng không mơ tới việc được đi du lịch, dù chỉ là trong nước. Bởi hàng tháng, ngoài các khoản chi tiêu cơ bản, cố định của bản thân, Nhược Tâm còn phải gửi về cho bố mẹ khoảng 2.000 NDT (7,2 triệu đồng).
Cuộc sống bí bách đến mức có những lúc ốm sốt, Nhược Tâm cũng không dám đi khám hay mua thuốc mà chỉ đặt trọn niềm tin vào… sức đề kháng của bản thân. Cô luôn tự nhủ “đó chỉ là một cơn ốm vặt, không nên lạm dụng hay phụ thuộc vào kháng sinh”.
Khó khăn là vậy, nhưng mỗi khi tâm sự chuyện này với bất kỳ ai, từ bố mẹ cho tới bạn bè, Nhược Tâm luôn chỉ nhận lại được một câu hỏi thắc mắc, như xát muối vào lòng: “Đã vậy sao không nhảy việc?” hoặc “Có ai bắt phải làm ở đó cho lương thấp đâu cơ chứ?”.
Nghe những lời như vậy, Nhược Tâm chỉ biết gượng cười, rồi tự dằn vặt bản thân. Không phải cô chưa từng nghĩ tới chuyện chuyển việc mà vấn đề là có nhảy việc, cũng không thể tìm được những vị trí có mức lương tốt hơn…
Ngậm ngùi lướt qua những tin tuyển dụng với mức lương "trong mơ"
Trên các hội nhóm tuyển dụng ở WeChat, Xiaohongshu hay 51job, Nhược Tâm thường xuyên nhìn thấy những tin tuyển vị trí tương tự công việc hiện tại cô đang làm nhưng mức lương lại cao hơn nhiều, dao động trong khoảng 10.000 - 12.000 NDT (35 - 42 triệu đồng). Thậm chí, một số nơi còn đề xuất mức lương 15.000 NDT (52 triệu đồng) nếu ứng viên có trên 8 năm kinh nghiệm.
Thế nhưng, Nhược Tâm chỉ có thể lướt qua tất cả những con số đáng mơ ước ấy cùng 1 hơi thở dài, chứ không phải sốt sắng mở laptop, gửi CV… vì cô không đáp ứng được tiêu chí cơ bản nhất mà nhà tuyển dụng yêu cầu: Thông thạo ít nhất một ngoại ngữ, ưu tiên tiếng Anh hoặc tiếng Nhật.
Nhược Tâm hiểu rõ kỹ năng ngoại ngữ chính là tấm vé mở ra những cơ hội tốt hơn. Nhưng càng ý thức rõ điều đó, cô lại càng thấy thất vọng với chính mình. Có lúc cô từng định dùng tiền thưởng Tết để đăng ký khóa học có giáo viên hướng dẫn, nhưng rồi lại thôi, vì… không có tiền.
Cứ mỗi khi gom được một khoản gần đủ để đóng học phí là y như rằng lại có chuyện phát sinh: Khi thì hỏng laptop, khi thì bố mẹ đi viện,...
Nhưng sau nhiều lần trì hoãn, viện cớ, cuối cùng Nhược Tâm cũng nhận ra mình có tư duy nạn nhân và đang đổ lỗi cho hoàn cảnh. Cô bắt đầu thay đổi tư duy, không chờ tới khi có tiền mới đi học mà bắt đầu ngay bằng việc tự học qua các khóa học miễn phí trên Youtube, và các ứng dụng trên điện thoại.
Nhược Tâm không dám kỳ vọng mình sẽ tiến bộ nhanh, cũng chẳng mong sớm đạt được mức lương 10.000 - 15.000 NDT/tháng trong vòng vài tháng tới. Mục tiêu duy nhất mà cô hy đặt ra chỉ đơn thuần là một phiên bản “Nhược Tâm tiến bộ hơn”, chí ít là cũng không còn phải ngồi nhìn tin tuyển dụng với ánh mắt tiếc nuối như hiện tại nữa.
“Tôi không còn đổ lỗi do gia đình nghèo khó nên mình thiếu cơ hội phát triển, cũng không trách công ty vì đã không trả lương cao như tôi kỳ vọng vì vấn đề nằm ở tôi, chứ không phải ở ngoại cảnh” - Nhược Tâm bộc bạch.
Bài học của Nhược Tâm trên Xiaohongshu nhận được khá nhiều sự đồng cảm và những lời động viên. Nhiều người đồng tình rằng ở thời đại này mà thiếu ngoại ngữ thì dù chăm chỉ, nỗ lực đến đâu cũng khó mà cải thiện được thu nhập. Bắt đầu học ngoại ngữ ở độ tuổi 30 có thể không phải là quá sớm, nhưng cũng chưa bao giờ là muộn.
Ngọc Linh
