Quay trở lại hơn 20 năm trước, khi Gmail ra mắt vào ngày 1/4/2004, nhiều người tưởng đó chỉ là một trò đùa Cá tháng Tư. Dung lượng miễn phí 1GB khi đó gấp hàng trăm lần so với những gì Yahoo đang cung cấp. Chính mức dung lượng khổng lồ này là một trong những lý do giúp Gmail nhanh chóng bùng nổ và trở thành dịch vụ email phổ biến.
Nhưng ngày nay, Google không còn hào phóng như trước nữa, nhiều dịch vụ đám mây khác còn cung cấp dung lượng miễn phí nhiều hơn. Tuy nhiên, vấn đề lớn không phải là lượng dung lượng miễn phí, mà là cách Google đang cố ép người dùng nâng cấp gói trả phí theo cách ngày càng lộ liễu.
Photos và Drive giờ đây đã trở thành những dịch vụ thiết yếu, không kém gì Gmail. Vì dung lượng lưu trữ được chia sẻ giữa Gmail, Photos và Drive, người dùng rất dễ sử dụng hết 15GB miễn phí, nhất là khi Google không còn miễn tính dung lượng khi upload ảnh đã nén lên Photos nữa. Khi điều này xảy ra, chỉ có hai lựa chọn: xóa dữ liệu hoặc đăng ký Google One. Gói trả phí thấp nhất thực sự khá rẻ – chỉ 45.000/tháng cho 100GB – nhưng không phải ai cũng cần đến nó.
Trong vài năm qua, hãng đã liên tục gửi thông báo về việc dung lượng sắp hết và cảnh báo nguy cơ mất quyền truy cập vào lượng email lưu giữ hàng năm trời, ảnh cá nhân và tài liệu quan trọng trên Drive.
Google biết rằng việc đăng ký thêm một gói thuê bao nhỏ sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc liên tục phải đối mặt với những thông báo phiền phức, do đó mức dung lượng 100GB sẽ trở thành lựa chọn "vừa đủ" đối với nhiều người chỉ để không phải nhận cảnh báo nữa.
Một số cảnh báo có vẻ nhẹ nhàng, chẳng hạn như "Dung lượng tài khoản sắp đầy" trong phần cài đặt ứng dụng Google. Một biểu tượng cảnh báo màu đỏ xuất hiện yên vị ở thanh bên của Drive.
Nhưng một số cảnh báo lại quá mức cần thiết. Chỉ cần tải lên một vài tệp Excel nhỏ là ngay lập tức nhận được thông báo về dung lượng miễn phí đang ở mức "đáng lo ngại."
Thực tế, ngay cả khi vẫn còn đủ dung lượng để tải lên hàng trăm nghìn tệp nhỏ, Google Drive vẫn liên tục nhắc nhở người dùng “Quản lý dung lượng,” như thể sắp mất quyền truy cập đến nơi.
Không chỉ Drive, các ứng dụng khác cũng tham gia vào chiến dịch "đánh tiếng" của Google. Trong cài đặt của WhatsApp, người dùng có thể thấy thông báo nhắc nhở về dung lượng thấp, do ứng dụng này sao lưu dữ liệu lên Google Drive.
Google không phải là công ty duy nhất làm điều này. Các công ty công nghệ ngày càng dựa vào mô hình đăng ký để duy trì tăng trưởng doanh thu và làm hài lòng cổ đông.
Có lẽ đã có những cuộc tranh luận nội bộ tại trụ sở Google về việc liệu có thực sự cần thiết phải hiển thị cảnh báo mỗi lần người dùng tải tệp lên Drive hay không. Nhưng rõ ràng, phe ủng hộ các thông báo này đã chiến thắng.
Trên diễn đàn hỗ trợ của Google và Reddit, không khó để tìm thấy những người dùng khác cũng gặp phải tình trạng tương tự. Có người nhận được thông báo liên tục dù vẫn còn 30GB trống trên gói 100GB. Một số khác than phiền rằng Google Photos liên tục gửi cảnh báo lưu trữ phiền toái. Người dùng Pixel cũng không thoát khỏi tình trạng này khi điện thoại của họ bị "tấn công" bởi các thông báo tương tự.
Google không sai khi muốn kiếm tiền từ các dịch vụ của mình, nhưng cách hãng đang làm lại gợi nhớ đến những phần mềm diệt virus hay gửi thông báo gây phiền nhiễu trên máy tính từ những năm 2004.
Giờ đây, Google đang hưởng "trái ngọt" từ kế hoạch năm 2004, Gmail đã bùng nổ nhờ dung lượng miễn phí hào phóng, khiến các đối thủ bị bỏ lại phía sau và trở thành dịch vụ của hầu hết mọi người. Hai thập kỷ sau, Google trở thành "gã khổng lồ" và chính họ lại là người ép người dùng phải trả tiền vì đã lỡ gắn bó với cái email mà mình sử dụng từ rất lâu nhờ sự "hào phóng" của Google khi xưa.
Tuấn Nguyễn
