Triển khai theo chỉ đạo của Hội Luật gia Việt Nam về việc quán triệt, phổ biến các nội dung của Luật Tư pháp người chưa thành niên năm 2024, có hiệu lực từ ngày 01/01/2026. Vừa qua, Hội Luật gia huyện Phú Tân (tỉnh An Giang) phối hợp với Phòng Tư pháp, Hội Liên hiệp phụ nữ huyện và Huyện đoàn tổ chức thành công các buổi tuyên truyền Luật Tư pháp người chưa thành niên tại thị trấn Phú Mỹ và thị trấn Chợ Vàm.
Chương trình đã thu hút sự tham gia của 240 đoàn viên thanh niên và học sinh đến từ các trường trung học phổ thông trên địa bàn huyện, tạo nên một diễn đàn ý nghĩa nhằm nâng cao nhận thức pháp luật cho thế hệ trẻ.
Luật gia Cao Thanh Sơn, Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh An Giang trình bày những nội dung trọng tâm của Luật.
Tại các buổi tuyên truyền, Hội Luật gia tỉnh An Giang đã nghiêm túc tổ chức phổ biến những điểm mới, nội dung cốt lõi của Luật đến cán bộ, hội viên bằng nhiều hình thức phù hợp với từng nhóm đối tượng. Đồng thời, Hội tích cực phối hợp tổ chức các đợt tuyên truyền sâu rộng đến người dân, đặc biệt là người chưa thành niên, nhằm lan tỏa ý nghĩa và tầm quan trọng của Luật.
Luật gia Cao Thanh Sơn, Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh An Giang trực tiếp trình bày những nội dung trọng tâm của Luật.
Ông nhấn mạnh: "Việc Quốc hội ban hành Luật Tư pháp người chưa thành niên là yêu cầu tất yếu, nhằm thực hiện chủ trương của Đảng về phát triển hệ thống tư pháp thân thiện và bảo vệ trẻ em, cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013, đồng thời đáp ứng Công ước của Liên hợp quốc về Quyền trẻ em mà Việt Nam là thành viên.
Đặc biệt, Luật góp phần hiện thực hóa Chỉ thị số 28-CT/TW ngày 25/12/2023 của Bộ Chính trị về tăng cường công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em, hướng tới phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc".
Quang cảnh buổi tuyên truyền.
Hiện nay, Việt Nam đã có nhiều Bộ luật, luật điều chỉnh trực tiếp về tư pháp hình sự đối với người chưa thành niên và nhiều văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành.
Tuy vậy, hệ thống pháp luật về tư pháp người chưa thành niên vẫn còn một số hạn chế, bất cập như: Hệ thống hình phạt chưa thực sự phù hợp, thiếu sự phân hóa giữa người chưa thành niên và người trưởng thành; mức hình phạt tù tối đa còn nghiêm khắc; các biện pháp giám sát, giáo dục tuy đã được quy định nhưng hầu như không được áp dụng, thiếu tính khả thi; Thủ tục tố tụng hình sự chưa thực sự thân thiện, quy định về thi hành án, tái hòa nhập cộng đồng còn chưa phù hợp, hiệu quả chưa cao; chưa nội luật hóa đầy đủ các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc công nhận…
Theo Luật gia Cao Thanh Sơn, Luật Tư pháp người chưa thành niên năm 2024 được xây dựng nhằm khắc phục những hạn chế này, hướng tới một hệ thống pháp luật đủ nghiêm khắc nhưng vẫn bảo đảm tính nhân văn.
Luật chú trọng tăng cường giáo dục, hỗ trợ người chưa thành niên phạm tội sửa chữa lỗi lầm, thông qua các quy trình tố tụng thân thiện, phù hợp với độ tuổi và tâm lý, đồng thời bảo đảm lợi ích tốt nhất cho họ.
"Luật quy định rõ các quyền cơ bản của người chưa thành niên trong xử lý chuyển hướng, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án và tái hòa nhập cộng đồng.
Đồng thời, Luật huy động nguồn nhân lực chuyên môn về công tác xã hội, tăng cường trách nhiệm của gia đình, cơ quan, tổ chức trong việc hỗ trợ, giám sát, giáo dục, cũng như thiết lập cơ sở giam giữ phù hợp với mục đích phục hồi, giáo dục và phát triển của người chưa thành niên; tăng cường cơ hội tái hòa nhập cộng đồng", ông Sơn nhấn mạnh.
Các buổi tuyên truyền không chỉ dừng lại ở việc giới thiệu các quy định về quyền, nghĩa vụ của người chưa thành niên trong tố tụng hình sự, mà còn làm rõ trách nhiệm của gia đình, các biện pháp xử lý chuyển hướng, hình phạt mang tính giáo dục, cũng như các biện pháp ngăn chặn, cưỡng chế được quy định trong Luật.
Hoạt động được lồng ghép hiệu quả với kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật thường xuyên của các đơn vị liên quan, đảm bảo tính liên tục, đồng bộ, tránh trùng lặp và lãng phí nguồn lực, mang lại hiệu quả thiết thực.
Những buổi tuyên truyền này không chỉ góp phần nâng cao nhận thức pháp luật cho thanh thiếu niên mà còn là bước đi cụ thể trong việc xây dựng một môi trường sống an toàn, lành mạnh, nhân văn tại địa phương.
Qua đó, khẳng định vai trò tiên phong của Hội Luật gia các cấp trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, đặc biệt là pháp luật hướng đến bảo vệ và giáo dục thế hệ trẻ là nền tảng cho sự phát triển bền vững của xã hội.
