Tiết kiệm ngân hàng đã lâu là phương pháp tài chính an toàn, giúp tích lũy và bảo vệ tài sản cá nhân. Để tối đa hóa lợi ích từ khoản tiết kiệm, bạn cần nắm rõ quy trình tất toán và các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận.
Tất toán sổ tiết kiệm là gì?
Tất toán sổ tiết kiệm là việc rút toàn bộ tiền gốc và lãi từ sổ tiết kiệm, đồng thời kết thúc hợp đồng gửi tiết kiệm đó với ngân hàng. Giao dịch tất toán sổ tiết kiệm có thể diễn ra bất kỳ lúc nào trong kỳ hạn, không nhất thiết phải đúng ngày như trên hợp đồng.
Ví dụ: Khách hàng có một sổ tiết kiệm có ngày đến hạn tất toán là 30/6. Nếu khách hàng có nhu cầu rút trước ngày 30/6 thì ngân hàng sẽ xử lý yêu cầu này nhưng khách hàng chỉ được hưởng mức lãi suất không kỳ hạn (theo thỏa thuận trong hợp đồng) nếu tất toán sổ tiết kiệm trước hạn.
Phân biệt tất toán và đáo hạn/đến hạn
Nhiều người thường hay nhầm lẫn hai khái niệm tất toán và đáo hạn. Trên thực tế, hai khái niệm này hoàn toàn khác nhau, cụ thể:
Tất toán là việc chấm dứt một khoản tiết kiệm, nghĩa là khách hàng có thể kết thúc khoản tiền gửi tiết kiệm bất kỳ lúc nào (trong trường hợp hợp đồng tiết kiệm không có quy định bắt buộc nào về điều kiện tất toán) và nhận lại toàn bộ số tiền gốc và lãi (sau khi đã trừ đi các loại phí theo quy định của ngân hàng nếu có).
Đáo hạn/đến hạn là hình thức tại ngày đến hạn, khoản tiền gửi tiết kiệm được tiếp tục gia hạn thêm kỳ hạn mới.
Như vậy, tất toán và đến hạn có thể cùng 1 thời điểm nếu khách hàng giữ khoản tiền đến ngày đến hạn mới thực hiện tất toán rút tiền ra.
Thời điểm có thể tất toán sổ tiết kiệm
Thời gian tất toán sổ tiết kiệm sẽ phụ thuộc vào hình thức gửi tiết kiệm, chi tiết như sau:
Với hình thức gửi tiết kiệm không kỳ hạn
Nếu gửi tiết kiệm không kỳ hạn, khách hàng có thể tất toán bất kỳ thời điểm nào nếu có nhu cầu và hưởng mức lãi suất theo đúng thỏa thuận ban đầu.
Nếu gửi tiết kiệm không kỳ hạn, khách hàng có thể tất toán bất cứ lúc nào mà không cần lo lắng bị giảm lãi.
Với hình thức gửi tiết kiệm có kỳ hạn
Với hình thức này sẽ có 3 trường hợp tất toán khác nhau sau đây:
Tất toán trước kỳ hạn
Đây là trường hợp khách hàng tất toán sổ tiết kiệm trước kỳ hạn cam kết trong hợp đồng tiết kiệm. Ví dụ: Khách hàng gửi tiết kiệm kỳ hạn 6 tháng, ngày đến hạn tất toán là 30/6. Nếu khách hàng làm thủ tục tất toán trước ngày 30/6 thì gọi là tất toán trước kỳ hạn.
Trong trường hợp này, khách hàng vẫn được rút tiền theo nhu cầu. Tuy nhiên, khách hàng sẽ chỉ nhận được mức lãi suất không kỳ hạn với số tiền đã rút ra và sẽ phải hoàn trả số tiền lãi có kỳ hạn đã nhận được trước đó (nếu khách hàng gửi tiết kiệm lấy lãi trước).
Ngoài ra, đối với các sản phẩm tiền gửi cho phép rút trước hạn một phần, với phần tiền gửi còn lại chưa rút, khách hàng sẽ vẫn tiếp tục được tính tiền lãi dựa theo mức lãi suất đã được thỏa thuận ban đầu với ngân hàng.
Lưu ý: Chính sách này chỉ được áp dụng đối với một vài sản phẩm tiết kiệm cụ thể tại một số ngân hàng.
Tất toán đúng kỳ hạn
Đây là trường hợp khách hàng hoặc ngân hàng tự động tất toán theo chỉ định của khách hàng vào đúng ngày đến hạn của khoản tiền gửi.
Ví dụ: Khách hàng gửi tiết kiệm kỳ hạn 6 tháng, ngày đến hạn tất toán là 30/6. Nếu khách hàng làm thủ tục tất toán đúng ngày 30/6 thì gọi là tất toán đúng kỳ hạn.
Ở trường hợp này, khách hàng sẽ được rút cả tiền gốc và lãi, hưởng mức lãi suất đã thỏa thuận trong hợp đồng gửi tiền ban đầu và không bị mất phí tất toán.
Tất toán sau kỳ hạn
Đây là trường hợp tất toán sau ngày đến hạn thanh toán.
Ví dụ: Khách hàng gửi tiết kiệm kỳ hạn 6 tháng, ngày đến hạn tất toán là 30/6. Nếu khách hàng làm thủ tục tất toán sau ngày 30/6 thì gọi là tất toán sau kỳ hạn.
Lưu ý: Khi khách hàng không tất toán đúng hạn, căn cứ theo thỏa thuận tại thời điểm gửi với khách hàng, ngân hàng sẽ tự động gia hạn khoản tiền gửi của quý khách vào một chu kỳ mới theo một trong hai cách sau:
Cách 1: Cả tiền gốc và lãi kỳ trước của khách hàng sẽ được cộng dồn và tiếp tục gửi thêm 1 kỳ hạn mới tương đương với kỳ hạn trước đó và hưởng mức lãi suất có hiệu lực tại thời điểm đáo hạn.
Cách 2: Tiền lãi được ngân hàng trả cho khách hàng vào tài khoản thanh toán, tiền gốc tiếp tục được gửi thêm kỳ hạn mới, giống với kỳ hạn trước đó của khách hàng và hưởng mức lãi suất có hiệu lực tại thời điểm đáo hạn.
Như vậy, nếu vì một lý do nào đó mà khách hàng không thể thực hiện tất toán đúng hạn được thì vẫn có thể an tâm về số tiền gửi ngân hàng và khoản tiền lãi được hưởng.
Các hình thức tất toán sổ tiết kiệm
Có hai hình thức tất toán sổ tiết kiệm bao gồm:
Tất toán tài khoản tiết kiệm có kỳ hạn
Tài khoản tiết kiệm có kỳ hạn 1 - 36 tháng, đến hạn sẽ được thực hiện tất toán, lúc này khách hàng nhận lại cả tiền lãi lẫn tiền gốc.
Với hình thức này có 3 trường hợp tất toán khác nhau: tất toán trước hạn, tất toán đúng hạn và tất toán sau hạn.
Nếu tất toán trước hạn, khách hàng chỉ nhận được mức lãi suất không kỳ hạn với số tiền đã rút ra và sẽ phải hoàn trả số tiền lãi có kỳ hạn đã nhận được trước đó (nếu khách hàng gửi tiết kiệm lấy lãi trước). Với các sản phẩm tiền gửi cho phép rút trước hạn một phần, phần tiền gửi còn lại chưa rút, khách hàng sẽ vẫn tiếp tục được tính tiền lãi dựa theo mức lãi suất đã được thỏa thuận ban đầu với ngân hàng.
Nếu tất toán đúng hạn, khách hàng được rút cả tiền gốc và lãi, hưởng mức lãi suất đã thỏa thuận trong hợp đồng gửi tiền ban đầu và không bị mất phí tất toán.
Nếu vì một lý do nào đó, khách hàng không thể thực hiện tất toán đúng hạn được thì vẫn có thể an tâm về số tiền gửi ngân hàng và khoản tiền lãi được hưởng.
Tất toán tài khoản tiết kiệm không kỳ hạn
Khách hàng được quyền tất toán bất kỳ lúc nào. Quá trình đóng tài khoản và thực hiện tất toán diễn ra cũng vô cùng đơn giản và nhanh chóng
Thủ tục tất toán sổ tiết kiệm
Mỗi ngân hàng có quy định riêng về quy trình tất toán cho từng loại tài khoản. Tuy nhiên, quy trình tất toán thường yêu cầu các hồ sơ và thủ tục sau đây:
- Giấy tờ tùy thân bao gồm CMND/CCCD/Hộ chiếu còn hiệu lực
.- Sổ tiết kiệm cần tất toán, không bị nhàu nát
- Biểu mẫu của ngân hàng về việc yêu cầu tất toán sổ tiết kiệm.
- Một số hồ sơ khác theo yêu cầu của ngân hàng.
Với sổ tiết kiệm online, khách hàng có thể chủ động tất toán trên Mobile Banking mọi lúc mọi nơi.
Tất toán sổ tiết kiệm là một quyết định tài chính quan trọng, đòi hỏi bạn phải hiểu rõ các quy định và cân nhắc kỹ lưỡng để tối ưu hóa lợi nhuận. Việc tất toán đúng hạn giúp bạn nhận được toàn bộ lãi suất cam kết, trong khi tất toán trước hạn có thể khiến bạn mất một phần lợi nhuận. Bằng cách xem xét cẩn thận các điều khoản, thủ tục và chi phí liên quan, bạn sẽ đảm bảo rằng khoản tiết kiệm của mình mang lại giá trị tối đa và phục vụ tốt cho các mục tiêu tài chính cá nhân.