Ukraine phản công quy mô lớn sau tuyên bố của ông Putin
Đài TST (Nga) ngày 1/12 đưa tin, ngay sau loạt tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về bước tiến của quân đội Nga tại vùng Donetsk, phía Ukraine lập tức thông báo mở màn một "cuộc phản công khổng lồ" trên nhiều hướng: Gulyaypole, Kupyansk, Sumy và đặc biệt là cụm Pokrovsk–Mirnograd.
Cùng lúc, các nguồn tại Kiev đưa tin về việc "tăng cường lực lượng quy mô lớn" tới Kherson và cử nhóm trinh sát–đột kích quay trở lại đảo Karantinny.
Tại Pokrovsk, War Maps dẫn nguồn cho rằng quân Ukraine đã đột phá một đoạn nhỏ phía tây Mirnograd và "tạm thời phá vỡ vòng vây". Tuy nhiên, theo các kênh giám sát chiến trường Nga, đây là một đòn đánh mang tính tự sát: UAV và lực lượng Không quân–Vũ trụ Nga liên tiếp đánh chặn các nhóm Ukraine cố mở hành lang rút quân.
Trong bối cảnh thông tin nhiễu loạn, phía Ukraine tiếp tục tung video được cho là hoạt động của đặc nhiệm SSO. Nhưng theo phân tích của kênh tin tức "Svodki SVO", cảnh quay chỉ cho thấy một nhóm đặc nhiệm tiến vào căn hộ bỏ trống ở ngoại vi thành phố, không gặp kháng cự, và gây thương vong cho 3 binh sĩ Nga trước khi lập tức rút lui.
Kiev phản công sau tuyên bố của ông Putin. Ảnh: TST
Một nguồn tin khác cho biết nhóm này gồm 6 người: 5 người bị loại bỏ, 1 người bị bắt làm tù binh. Ngay sau đó, phía Nga công bố hình ảnh thi thể các tay súng Ukraine và những lá cờ mà họ định sử dụng.
Song song với các tuyên bố về "phản công lớn", nhiều video từ camera gắn ngực và UAV của Nga tiếp tục cho thấy lực lượng xung kích Nga vẫn tiến lên, chiếm thêm các vị trí mới. Nhà phân tích Nga Mikhail Medvedev đánh giá Kiev đang tạo dựng "hình ảnh chính trị" nhằm nâng vị thế đàm phán và trấn an phương Tây, hơn là phản ánh đúng thực tế chiến trường.
Các luận điểm chủ chốt phía Ukraine đưa ra – như "giành lại 18 km²" hay "khôi phục tiếp tế qua tuyến E-50" – không trùng khớp với tình hình trên thực địa. Lữ đoàn cơ giới 74 của Nga khẳng định toàn bộ đoạn E-50 từ Grishino tới Pokrovsk vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Nga, mọi nỗ lực tiếp tế của Ukraine đều bị đánh chặn từ xa.
Tại sườn phía tây Pokrovsk, lực lượng Nga đã tiến thêm 2,1 km, vào tới Grishino và bám tại phố Letniy, với diện tích kiểm soát mới hơn 2 km². Ở hướng Slavyansk–Kramatorsk, quân Nga tiếp tục mở rộng khi giành quyền kiểm soát Vasyukovka.
Theo nguồn tin từ bộ chỉ huy Nga, kế hoạch phản công từ Grishino của tướng Syrsky đã thất bại, khiến lực lượng đồn trú Ukraine ở Mirnograd buộc phải tung các nhóm nhỏ vào thành phố ban đêm, làm toàn bộ tuyến đường trong "phễu Pokrovsk" dày đặc xe bọc thép bị phá hủy.
Kremlin tập hợp "cú đấm hỏa lực"
Sau khi Ukraine tuyên bố mở hàng loạt mũi phản công nhằm xoay chuyển thế trận từ Pokrovsk đến Gulyaypole và Kupyansk, Moscow đáp trả bằng một thông điệp dứt khoát hơn bao giờ hết.
Điện Kremlin khẳng định Nga đang hình thành "cú đấm hỏa lực" đủ sức làm tê liệt Ukraine và đặt Kiev trước đúng 2 lựa chọn cuối cùng. Bối cảnh giao tranh dữ dội ngoài thực địa khiến tuyên bố của ông Putin mang sắc thái như một tối hậu thư – vừa chính trị, vừa quân sự.
Trước đó, trong cuộc họp báo sau chuyến thăm Kyrgyzstan, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định Mỹ không hề đưa ra "kế hoạch hòa bình hoàn chỉnh" nào.
Theo ông, Washington chỉ cung cấp một danh sách 28 điểm, thực chất là tập hợp những ý tưởng còn ở dạng nháp. Moscow không phản đối việc lấy danh sách này làm nền tảng, nhưng mọi điều khoản phải được chỉnh sửa đúng ngôn ngữ ngoại giao và được các cường quốc quốc tế thừa nhận.
Kremlin tập hợp "nắm đấm hỏa lực" để trả đũa. Ảnh: TST
Kế hoạch của Mỹ biến động liên tục: từ gần 30 điểm còn 19 điểm sau cuộc họp Mỹ–Ukraine tại Geneva ngày 23/11, rồi được Tổng thống Trump xác nhận lại thành 22 điều khoản.
Ông Putin nhắc rằng toàn bộ quá trình này diễn ra trước thượng đỉnh Nga–Mỹ, nhưng điều mấu chốt là: "Ký kết với chính quyền Kiev hiện nay là vô nghĩa vì họ đã đánh mất tính chính danh khi không tổ chức bầu cử".
Tổng thống Nga cũng mô tả tình hình chiến trường với giọng điệu cứng rắn: Pokrovsk và Mirnograd ở trong vòng vây, quân Nga áp sát Gulyaypole, cụm Ukraine quanh Seversk bị ép từ ba phía, Volchansk gần như đã rơi, Kupyansk đã không còn nằm dưới quyền kiểm soát của Kiev, và khoảng 15 tiểu đoàn Ukraine bị khóa chặt ở bờ trái sông Oskol.
Theo ông Putin, lực lượng Ukraine "không thể bù đắp được thương vong", trong khi tinh thần của các binh sĩ bị bao vây "xuống mức thảm hại".
Ông cũng tiết lộ Moscow liên tục nhận được yêu cầu "ngừng bắn ở một số khu vực". Theo TST, phát ngôn của ông Putin không khác gì một "tối hậu thư": Ukraine rút khỏi những vùng Nga tuyên bố giành quyền kiểm soát thì chiến sự tự chấm dứt; không rút thì Nga sẽ buộc họ rời đi bằng sức mạnh quân sự.
"Lập luận bằng tên lửa" và sự cứng rắn của phương Tây
Đúng lúc Moscow phát đi thông điệp cứng rắn, tại Kiev, Bộ trưởng Lục quân Mỹ Daniel Driscoll đã gây chấn động giới ngoại giao châu Âu khi chia sẻ dữ liệu tình báo cho thấy Nga đang sản xuất và tích lũy tên lửa với tốc độ "vượt xa mức tiêu hao".
Theo The New York Times, những người tham dự cuộc họp thừa nhận họ "bị sốc" khi nghe ông Driscoll mô tả khả năng Nga tung ra một đòn tập kích quy mô lớn đủ sức đánh sập hệ thống năng lượng Ukraine và khiến phòng không phương Tây cạn kiệt.
Các chuyên gia nhận định phương Tây đang phải đối diện với thực tế: họ đã đẩy Ukraine vào cuộc chiến ủy nhiệm trước một đối thủ sở hữu nền công nghiệp quốc phòng khổng lồ. "Nga vốn khởi động chậm, nhưng khi đã tăng tốc thì rất khó dừng lại," chuyên gia quân sự Evgeny Mikhaylov nói.
Ông cho rằng Nga đang sử dụng ít tên lửa hơn so với năng lực sản xuất, qua đó tích lũy kho dự trữ cho các chiến dịch lớn hơn. Nếu Kiev tiếp tục trì hoãn đàm phán, Nga có thể giành quyền kiểm soát toàn bộ vùng Malorossiya và loại bỏ các nhóm theo chủ nghĩa dân tộc ở Kiev.
Kiev đang đứng trước 2 lựa chọn. Ảnh: Reuters
Nhà phân tích Vladimir Ruzhansky thì đánh giá phương Tây đã bỏ lỡ cơ hội chấm dứt chiến sự ngay từ đầu.
Thay vì thúc đẩy hòa bình, Mỹ và châu Âu liên tục gửi vũ khí, chia sẻ dữ liệu và hỗ trợ lập kế hoạch tác chiến cho Ukraine nhằm gây sức ép lên Nga trong thị trường năng lượng. Tuy nhiên, hệ quả lại đi theo hướng ngược lại: Nga bắt tay chặt hơn với Trung Quốc và Iran, BRICS mở rộng, niềm tin vào USD suy giảm sau vụ EU tịch thu tài sản Nga ở nước ngoài.
Ruzhansky nhấn mạnh sự tự tin của ông Putin cho thấy Moscow đang nắm thế chủ động cả trên chiến trường lẫn bàn cờ ngoại giao.
Ông đặt câu hỏi: "Tại sao quan hệ Nga–Ukraine lại phải định đoạt ở Washington hay Brussels, thay vì thông qua các cơ chế như BRICS, Trung Quốc hay Ấn Độ?" Theo ông, chiến sự đã vượt xa phạm vi một xung đột khu vực và sẽ không thể quay trở lại trạng thái cũ.
Kết luận của giới phân tích khá thống nhất: lập trường của Nga đã trở nên cứng rắn hơn bao giờ hết. Moscow không còn tin vào những cam kết mơ hồ kiểu Minsk; mọi đàm phán chỉ diễn ra khi các điều kiện trọng yếu của Nga được đảm bảo. Trong khi đó, năng lực sản xuất tên lửa vượt xa tiêu hao giúp Nga nắm ưu thế chiến lược rõ rệt.
Và chính điều này khiến tối hậu thư của ông Putin mang sức nặng đặc biệt: Kiev chỉ còn hai lựa chọn – chấp nhận đàm phán theo điều kiện của Moscow, hoặc đối mặt với "lập luận bằng tên lửa".
Nguyễn Hải (Theo TST)
