Nhìn lại chặng đường hơn một thập kỷ qua, bóng đá Việt Nam đã trải qua cuộc “lột xác” mà nếu kể lại, nhiều người vẫn cảm thấy như một kỳ tích. Từ vị thế thường xuyên bị đánh giá chưa thật sự ấn tượng trong khu vực, các đội tuyển Việt Nam từng bước vươn lên, chinh phục những cột mốc lịch sử và tạo ra bản sắc riêng. Trong hành trình ấy, dấu ấn của hai HLV người Hàn Quốc – Park Hang-seo và Kim Sang-sik – là không thể phủ nhận. Nhưng quan trọng hơn cả, những thành công ấy đã trở thành chất xúc tác để bóng đá Việt Nam xác định rõ một chiến lược sống còn: xây dựng đội ngũ huấn luyện viên nội đủ giỏi để dẫn dắt tương lai.
Thầy Park đến và mang theo một cuộc cách mạng về tư duy. Ông không chỉ truyền cho cầu thủ Việt Nam niềm tin rằng họ có thể cạnh tranh sòng phẳng với những đối thủ mạnh nhất khu vực, mà còn chứng minh điều đó bằng thành tích cụ thể. Á quân U23 châu Á 2018, vô địch AFF Cup 2018, liên tiếp vào sâu ở Asian Cup, vòng loại World Cup – tất cả đều đặt nền móng cho một thế hệ cầu thủ giàu bản lĩnh, mạnh mẽ về thể chất và kỷ luật trong chiến thuật. Quan trọng hơn, thầy Park giúp bóng đá Việt Nam nhận ra rằng, tiềm năng của cầu thủ Việt không hề nhỏ, nếu được tổ chức, huấn luyện và phát triển đúng cách.
Tiếp nối hành trình ấy, HLV Kim Sang-sik xuất hiện trong một bối cảnh khác: áp lực lớn hơn, kỳ vọng cao hơn và môi trường cạnh tranh khắc nghiệt hơn. Tuy nhiên, những gì bóng đá Việt Nam thể hiện dưới thời ông một lần nữa khẳng định hướng đi đúng đắn. Đó là lối chơi hiện đại hơn, tốc độ hơn, đòi hỏi nền tảng thể lực, sức bền và cường độ vận động cao. Những điều từng bị xem là “điểm yếu cố hữu” của cầu thủ Việt Nam nay dần được cải thiện rõ rệt. Thành công của thầy Park và thầy Kim không chỉ nằm ở các danh hiệu, mà ở việc họ chứng minh: cầu thủ Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển toàn diện, từ kỹ thuật – vốn là thế mạnh truyền thống – cho đến thể lực, tốc độ và tư duy chiến thuật.
Nhưng bóng đá không thể mãi dựa vào các HLV ngoại như một lời giải duy nhất. Chính từ những thành công đó, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) đã nhìn thấy yêu cầu mang tính sống còn: phải chủ động đào tạo và xây dựng đội ngũ HLV nội đủ năng lực, đủ tri thức và đủ bản lĩnh để kế thừa, phát triển những giá trị đã được tạo dựng. Năm 2025, chiến lược này được triển khai một cách rõ nét và bài bản hơn bao giờ hết.
Trong năm 2025, VFF đã tổ chức hàng loạt khóa đào tạo, bồi dưỡng và gia hạn chứng chỉ HLV theo đúng chuẩn của AFC. Không chỉ dừng ở việc “cấp bằng”, các chương trình đào tạo hướng thẳng vào thực tiễn bóng đá hiện đại: chiến thuật tiên tiến, khoa học thể thao, y học thể thao, phân tích dữ liệu, công nghệ VAR, quản lý đội bóng và đào tạo cầu thủ trẻ. Việc tổ chức tới 23 khóa đào tạo HLV, trong đó có cả khóa HLV Chuyên nghiệp Pro – cấp độ cao nhất của AFC – cho thấy quyết tâm rất rõ ràng của bóng đá Việt Nam trong việc chuẩn hóa và nâng tầm đội ngũ huấn luyện.
Điều đáng nói là các khóa học này không chỉ phục vụ cho mục tiêu đội tuyển quốc gia. Một nền bóng đá mạnh không thể chỉ dựa vào vài đội tuyển, mà phải bắt nguồn từ hệ thống giải vô địch quốc gia và công tác đào tạo trẻ. Khi các HLV nội được trang bị kiến thức hiện đại, họ có thể làm việc hiệu quả hơn tại V-League, giải hạng Nhất, các CLB trẻ, học viện bóng đá hay thậm chí ở phong trào cơ sở. Mỗi HLV giỏi là một “hạt giống” để nâng mặt bằng chung của cầu thủ, từ đó tạo ra nguồn lực bền vững cho các cấp đội tuyển.
Sự phát triển song song của cầu thủ giỏi và HLV nội giỏi là mối quan hệ hai chiều. Cầu thủ ngày càng được đào tạo bài bản, thể lực tốt hơn, tư duy chiến thuật cao hơn thì yêu cầu đặt ra cho HLV cũng khắt khe hơn. Ngược lại, khi có nhiều HLV nội chất lượng, cầu thủ sẽ được làm việc trong môi trường huấn luyện tốt ngay từ CLB, thay vì chỉ “lột xác” khi lên tuyển. Đó chính là cách các nền bóng đá phát triển bền vững: thành công không đến từ một thế hệ hay một HLV cụ thể, mà từ cả một hệ sinh thái được vận hành đồng bộ.
Việc VFF ký kết hợp tác với Trường Đại học Thể dục Thể thao TP. Hồ Chí Minh trong năm 2025 cũng cho thấy tầm nhìn dài hạn ấy. Gắn đào tạo HLV với cơ sở giáo dục chuyên ngành giúp bóng đá Việt Nam từng bước tiệm cận mô hình đào tạo hiện đại, nơi lý thuyết, nghiên cứu khoa học và thực tiễn sân cỏ hỗ trợ lẫn nhau. Đây là nền tảng quan trọng để hình thành lớp HLV nội không chỉ giỏi nghề, mà còn có tư duy học thuật, khả năng cập nhật và thích nghi lâu dài.
Kỳ tích của thầy Park và thầy Kim vì thế không chỉ là những trang vàng trong lịch sử bóng đá Việt Nam. Nó là lời khẳng định rằng chúng ta có tiềm năng thật sự, nếu được dẫn dắt đúng hướng. Và chiến lược đào tạo HLV nội trong năm 2025 chính là bước đi mang tính quyết định để biến tiềm năng ấy thành sức mạnh bền vững. Khi cầu thủ Việt Nam ngày một hoàn thiện, khi các HLV nội đủ giỏi để làm chủ các CLB và đội tuyển, bóng đá Việt Nam sẽ không còn phụ thuộc vào may mắn hay cá nhân xuất chúng. Đó mới là lúc thành công trở thành điều có thể lặp lại – một cách ổn định, lâu dài và mang đậm dấu ấn của chính chúng ta.
Đoàn Dự
