Thông tin được chia sẻ tại tọa đàm "Hướng đến hệ thống giao thông Hà Nội thông minh và bền vững" diễn ra ngày 22/11 tại Hà Nội. Sự kiện do Sở Giao thông Vận tải Hà Nội phối hợp với Ngân hàng Thế giới (World Bank), Trường Đại học Giao thông Vận tải tổ chức.
Tại toạ đàm, GS.TS Lê Hùng Lân - Chủ nhiệm Đề án nghiên cứu "Giao thông thông minh trên địa bàn thành phố Hà Nội" - cho rằng, lộ trình phát triển giao thông thông minh ở Hà Nội nên chia thành 3 giai đoạn.
Trong đó, giai đoạn 1 từ năm 2024-2026 sẽ xây dựng trung tâm quản lý và điều hành giao thông thành phố; đầu tư lắp đặt hệ thống thiết bị ngoại vi giao thông thông minh; kết nối nguồn dữ liệu; thẻ vé liên thông.
Giai đoạn 2 từ năm 2027-2030 sẽ triển khai thu phí nội đô giai đoạn 1. Bên cạnh đó, xây dựng trung tâm điều hành giao thông thông minh tích hợp thành phố Hà Nội; đổi mới phương thức quản lý; phát triển các ứng dụng giao thông thông minh cơ bản; đầu tư lắp đặt hệ thống thiết bị ngoại vi giao thông thông minh.
Giai đoạn 3 đến năm 2045 sẽ triển khai thu phí nội đô giai đoạn 2, đồng thời vận hành, khai thác hiệu quả hệ thống giao thông thông minh thành phố; hoàn thiện cơ sở hạ tầng hệ thống giao thông thông minh và tăng cường các ứng dụng khai thác dữ liệu giao thông số.
Góp ý đề án, đại diện World Bank cho rằng, giai đoạn 1 là quan trọng nhất cho dự án và cần phải mua sắm nhiều trang thiết bị. Sau khi được phê duyệt thì sẽ cần nghiên cứu kỹ tính khả thi, thi công, xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật, hồ sơ mời thầu, khi xây dựng sẽ cần thiết kế các nút thi công.
"Cần tăng thời gian giai đoạn 1 lên 4-5 năm và cần thiết lập chương trình một cách chi tiết" - đại diện World Bank góp ý.
Cũng theo thông tin tại Tọa đàm, Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội cho biết, trong định hướng Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, sông Hồng là trục xanh, cảnh quan, trục Hồ Tây - Ba Vì kết nối giữa đô thị trung tâm với các đô thị vệ tinh và Nhật Tân - Nội Bài là trục đô thị thông minh.
Bên cạnh 3 trục phát triển gồm sông Hồng, Hồ Tây - Ba Vì và Nhật Tân - Nội Bài, thành phố cũng định hướng hai thành phố trực thuộc Thủ đô: thành phố phía Bắc (Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn) thiên về dịch vụ, thông minh và hội nhập, thành phố phía Tây (Hòa Lạc, Xuân Mai), định hướng đây sẽ là thành phố khoa học công nghệ và giáo dục - đào tạo.
Thực tế hiện nay, thành phố Hà Nội mới có 7 tuyến vành đai; 19 tuyến hướng tâm (7 tuyến cao tốc hướng tâm, 8 tuyến quốc lộ, 4 tuyến hướng tâm kết nối đô thị trung tâm với đô thị vệ tinh); mạng lưới đường sắt đô thị theo quy hoạch có 10 tuyến (tương ứng 417 km), hiện nay mới hình thành và đưa vào khai thác được 12,5/417 km theo quy hoạch (tuyến số 2A Cát linh - Hà đông).
Theo Sở GTVT TP Hà Nội thì hiện nay, thành phố hiện có tới gần 8 triệu phương tiện, trong đó có 1,1 triệu ô tô, 6,7 triệu xe máy. Dân số mỗi năm tăng thêm 200.000 người. Số lượng ô tô tăng khoảng 10%, xe máy tăng 3%, tổng xe tăng khoảng 4%, vì vậy rất cần quan tâm dành nguồn lực nâng cao hạ tầng.
Năm 2022, Hà Nội có tổng số 35 điểm ùn tắc trong giờ cao điểm, đã xử lý được 8/35 điểm. Năm 2023 có tổng số 37 điểm ùn tắc, đến nay đã xử lý được 9/37 điểm. Một số nghiên cứu cho thấy, thiệt hại do ùn tắc giao thông đối với Hà Nội dao động từ 1-1,2 tỷ USD/năm.
Cùng với đó, về mặt xã hội, sức khỏe người dân đô thị đang bị ảnh hưởng vì chỉ số ô nhiễm không khí gấp hơn 5 lần so với quy định, nồng độ bụi pm2.5 đang gấp khoảng 3 lần. Về thời gian đi lại của người dân, ùn tắc giao thông chính là thủ phạm thiệt hại hơn 1 triệu giờ lao động/năm, báo cáo nêu rõ.
Trước đó, từ 2022, Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP Hà Nội cũng đã có đề xuất thí điểm thu phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn thành phố từ năm 2024, chính thức áp dụng từ năm 2025.
Theo báo cáo dựa trên kết quả sơ bộ từ 1.028 phiếu khảo sát online (tính đến ngày 10/10/2022) do Trung tâm này tư vấn thực hiện, có 39,7% số người ủng hộ việc thu phí; 33,2% số người ủng hộ với điều kiện kèm theo; 27,1% không ủng hộ.
Anh Nguyễn