Theo tờ Tri thức & Cuộc sống, Pollia condensata, một loài thực vật độc đáo, chủ yếu phân bố tại những khu rừng rậm rạp ở vùng Trung Phi. Với chiều cao khiêm tốn, chỉ khoảng một mét, loài cây này gây ấn tượng bởi khả năng cho ra đời những chùm quả trĩu nặng, có khi lên đến con số 40 quả trên mỗi chùm. Điểm đặc biệt và thu hút mọi ánh nhìn chính là lớp vỏ ngoài bóng bẩy đến lạ thường của những quả mọng này.
Khi quan sát cận cảnh một quả mọng cẩm thạch, người ta không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp tựa như được phủ một lớp sơn màu xanh dương ánh kim loại lộng lẫy. Thậm chí, dưới ánh dương rực rỡ, chúng còn gợi liên tưởng đến những món đồ trang trí Giáng sinh tinh xảo, sáng lấp lánh đầy mê hoặc.
Pollia condensata, một loài thực vật độc đáo, chủ yếu phân bố tại những khu rừng rậm rạp ở vùng Trung Phi.
Đây quả thực là một đặc điểm dị biệt so với vô vàn loài thực vật khác trên hành tinh. Mặc dù thế giới tự nhiên sở hữu vô số loài cây và trái cây với đủ mọi sắc màu rực rỡ, nhưng tuyệt nhiên không có loài nào sở hữu những quả óng ánh, mang vẻ đẹp mọng cẩm thạch độc đáo đến vậy.
Chính sự khác biệt đầy mê hoặc này đã khơi dậy sự tò mò và thôi thúc các nhà khoa học vào cuộc. Sau hàng loạt các thí nghiệm và nghiên cứu chuyên sâu, họ đã đưa ra một kết luận mang tính đột phá: quả mọng cẩm thạch không chỉ là loại quả "sáng bóng" nhất trong thế giới thực vật mà còn là một vật chất hữu cơ có độ phản xạ ánh sáng cao nhất từng được biết đến.
Tại các quốc gia châu Phi như Ethiopia, Mozambique, Tanzania hay Ghana, vẻ ngoài bóng bẩy, bắt mắt của quả mọng cẩm thạch từ lâu đã được người dân địa phương biết đến và truyền tai nhau. Thế nhưng, chỉ trong vài năm trở lại đây, bí mật ẩn sau vẻ đẹp lộng lẫy ấy mới dần được hé lộ dưới ánh sáng khoa học.
Một bước ngoặt quan trọng đến từ nhóm các nhà nghiên cứu tại trường đại học Cambridge danh tiếng ở Anh. Trong quá trình miệt mài tìm kiếm những loài thực vật có khả năng phản xạ ánh sáng theo những cách thức độc đáo, họ đã may mắn phát hiện một quả mọng cẩm thạch quý giá tại Vườn thực vật hoàng gia Kew.
Vẻ ngoài bóng bẩy, bắt mắt của quả mọng cẩm thạch.
VietNamPlus dẫn lý giải của các nhà khoa học, đa phần các loài cây có màu sắc tươi sáng thường dựa vào các sắc tố hóa học để tạo nên vẻ đẹp bên ngoài. Tuy nhiên, một khi quá trình thoái hóa bắt đầu diễn ra ở cấp độ tế bào, màu sắc rực rỡ ấy cũng sẽ dần phai nhạt theo thời gian.
Thế nhưng, quả của cây mọng cẩm thạch lại duy trì được một màu xanh dương rực rỡ và ấn tượng trong suốt nhiều thập kỷ, thậm chí còn lâu hơn thế. Bí mật nằm ở chỗ, màu xanh sáng bóng đặc trưng của chúng không hề được tạo ra bởi các sắc tố thông thường, mà nhờ vào một cấu trúc tế bào vô cùng độc đáo, sở hữu khả năng phản quang kỳ diệu. Chính cấu trúc đặc biệt này đã ban tặng cho quả mọng cẩm thạch khả năng tạo ra những hiệu ứng thị giác tuyệt đẹp, lay động lòng người.
Trong giới khoa học, dạng màu sắc đặc biệt này được gọi là "màu cấu trúc". Đây là một hiện tượng thú vị xuất hiện ở nhiều loài động vật khác nhau trong tự nhiên, mà loài công là một ví dụ điển hình. Mặc dù sở hữu bộ lông nền màu nâu, nhưng khi ánh sáng chiếu vào, lông công lại tán xạ và phản xạ ánh sáng, tạo nên những dải màu xanh lam, xanh ngọc và xanh lục lộng lẫy. Hiện tượng tương tự cũng được quan sát thấy ở một số loài bướm và bọ cánh cứng.
Quả mọng cẩm thạch không ăn được.
Mặc dù cũng có một vài loài thực vật khác sở hữu màu cấu trúc trên cơ thể, nhưng quả mọng cẩm thạch được xem là ví dụ rõ ràng và ấn tượng nhất trong toàn bộ thế giới thực vật. Khi tiến hành phân tích cấu trúc của loại quả này dưới kính hiển vi hiện đại, các nhà khoa học đã khám phá ra rằng lớp vỏ ngoài của quả được cấu tạo từ ba đến bốn tầng tế bào đặc biệt, với thành tế bào dày dặn. Đáng chú ý hơn, các thành tế bào này lại được cấu thành từ nhiều lớp sợi xenlulo siêu nhỏ, được sắp xếp theo hình xoắn ốc tinh vi. Chính sự sắp xếp độc đáo này đã tạo ra một loạt các hiệu ứng quang học phức tạp khi ánh sáng chiếu vào quả, dẫn đến hiện tượng phản xạ ánh sáng chọn lọc, và kết quả là tạo ra màu xanh lam lung linh, huyền ảo đến say đắm lòng người.
Một điều thú vị khác về quả mọng cẩm thạch là chúng không ăn được, bởi dù sở hữu vẻ ngoài quyến rũ, phần bên trong của quả chủ yếu chứa đầy hạt. Tuy nhiên, cũng chính đặc điểm này đã mang lại cho chúng khả năng duy trì hình dạng và màu sắc tươi sáng đáng kinh ngạc trong một khoảng thời gian rất dài, có thể kéo dài đến vài thập kỷ mà không hề bị phai màu hay hư hỏng.
Trong những năm gần đây, vẻ đẹp độc đáo của quả mọng cẩm thạch đã thu hút sự chú ý của giới sáng tạo. Điển hình là sự hợp tác giữa công ty thiết kế đồ ăn Bompas & Parr và nhà thiết kế trang sức tài ba Maud Traon, họ đã cùng nhau chế tác một chiếc vòng đeo tay bằng bạc tinh xảo, điểm xuyết những quả mọng cẩm thạch lấp lánh. Tác phẩm nghệ thuật này đã nhanh chóng trở thành một món đồ trang sức độc đáo và đầy ấn tượng, minh chứng cho vẻ đẹp vượt thời gian của "viên kim cương" đến từ thế giới thực vật.
