Mâm ngũ quả là một mâm trái cây thường được bày biện trong ngày Tết Nguyên Đán của người Việt Nam. Mâm ngũ quả gồm khoảng năm loại trái cây khác nhau, thường được bày trên bàn thờ tổ tiên hoặc trên bàn tiếp khách. Những loại trái cây này thường để thể hiện ước nguyện của gia chủ thông qua tên gọi và màu sắc cũng như cách sắp xếp chúng.
Các loại quả thường có trong mâm ngũ quả tùy thuộc vào từng địa phương, vùng miền với những đặc thù về khí hậu, sản vật và quan niệm văn hóa riêng. Dưới đây là một số loại quả thường gặp:
- Miền Bắc: Chuối, bưởi, phật thủ, đào, lê, táo, hồng, quýt, cam, quất…
- Miền Trung và miền Nam: Dừa, xoài, mãng cầu, chuối, dứa, dưa hấu, đu đủ, sung, cam quýt…
Mâm ngũ quả gồm khoảng năm loại trái cây khác nhau, thường được bày trên bàn thờ tổ tiên hoặc trên bàn tiếp khách.
Mỗi loại quả thường có ý nghĩa riêng theo quan niệm dân gian. Với chuối, loại quả này có cuống chụm vào nên tượng trưng cho sự sum họp gia đình mỗi dịp Tết đến xuân về.
Công dụng của chuối với sức khỏe
Không chỉ vậy, chuối còn nổi tiếng với nhiều lợi ích sức khỏe. Dưới đây là những công dụng phổ biến của chuối:
1. Cung cấp carbohydrate vừa phải
Chuối chứa carbohydrate, nhưng với một lượng vừa phải, ngay cả những người bị đái tháo đường khi thèm ăn vẫn có thể thưởng thức một nửa trái chuối.
2. Nguồn cung cấp chất xơ lý tưởng
Một quả chuối cỡ trung bình cung cấp khoảng 3 g chất xơ, tương đương với 10% nhu cầu hàng ngày. Chất xơ giúp đại tràng hoạt động tốt, duy trì cân bằng cholesterol và huyết áp.
3. Hỗ trợ hệ tiêu hóa
Trái chuối vàng là một nguồn prebiotic dồi dào. Prebiotic là các carbohydrate mà hệ tiêu hóa của con người không tiêu hóa được, nhưng lại là thức ăn của hệ lợi khuẩn đường ruột.
Một quả chuối cỡ trung bình cung cấp khoảng 3 g chất xơ, tương đương với 10% nhu cầu hàng ngày.
4. Chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu
Chuối chứa chất xơ và một số chất chống oxy hóa. Một quả chuối nặng khoảng 118 gram có những dưỡng chất sau:
- Kali: 9% RDI
- Vitamin B6: 33% RDI
- Vitamin C: 11% RDI
- Magie: 8% RDI
- Đồng: 10% RDI
- Mangan: 14% RDI
- Carbs: 24 gram
- Chất xơ: 3,1 gram
- Protein: 1,3 gram
- Chất béo: 0,4 gram.
(RDI là Reference Daily Intake: Lượng tiêu thụ tham khảo hàng ngày),
5. Hỗ trợ giảm cân
Chuối chỉ chứa khoảng 105 calo và hầu như chỉ bao gồm nước và carbohydrate. Chính những yếu tố này khiến loại quả này trở thành lựa chọn "thân thiện" với những người muốn giảm cân.
4 lợi ích ít người biết của chuối
Theo chuyên trang y tế Healthline (Mỹ), ngoài những lợi ích trên, chuối còn đem lại nhiều lợi ích cho đường huyết, tim mạch hay thận... Dưới đây là những tác dụng của chuối có thể bạn chưa biết:
1. Cải thiện đường huyết
Chuối rất giàu chất xơ hòa tan. Trong quá trình tiêu hóa, chất xơ hòa tan hòa tan trong chất lỏng, tạo thành gel. Chuối xanh cũng chứa tinh bột kháng, một loại chất xơ mà cơ thể bạn không tiêu hóa được. Cùng với nhau, hai loại chất xơ này có thể giúp điều chỉnh lượng đường trong máu sau bữa ăn và điều chỉnh sự thèm ăn của bạn bằng cách giúp bạn no lâu hơn.
Điều này có nghĩa là mặc dù có hàm lượng carb cao nhưng chuối có thể không gây tăng đường huyết đột biến ở những người không mắc bệnh tiểu đường.
Tuy nhiên, đối với những người mắc bệnh tiểu đường, ăn nhiều chuối cùng một lúc có thể khiến lượng đường trong máu tăng quá cao, vì vậy tốt nhất bạn chỉ nên ăn một quả chuối một lần.
Chuối rất giàu chất xơ hòa tan.
2. Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Kali là một khoáng chất quan trọng đối với sức khỏe tim mạch và đặc biệt là kiểm soát huyết áp. Tuy nhiên, rất ít người nhận đủ kali trong chế độ ăn.
Chuối là nguồn cung cấp kali dồi dào, một quả chuối trung bình cung cấp 10% DV kali (DV là giá trị dinh dưỡng hằng ngày).
Một chế độ ăn giàu kali có thể giúp giảm huyết áp, giảm nguy cơ tăng huyết áp. Một nghiên cứu năm 2017 trên chuột cho thấy kali có thể làm giảm 27% nguy cơ mắc bệnh tim.
Ngoài ra, chuối chứa 8% DV magie, một khoáng chất quan trọng khác cho sức khỏe tim mạch. Thiếu magiê (hạ magie máu) có thể liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim, tăng huyết áp và chất béo trong máu cao.
3. Cải thiện sức khỏe thận
Kali rất quan trọng cho chức năng thận khỏe mạnh và điều hòa huyết áp.
Là một nguồn cung cấp kali tuyệt vời, chuối có thể đặc biệt có lợi trong việc giữ cho thận khỏe mạnh.
Một nghiên cứu năm 2019 trên hơn 5.000 người mắc bệnh thận mãn tính giai đoạn đầu cho thấy kali có khả năng giúp giảm huyết áp và giúp bệnh thận tiến triển chậm hơn.
Tuy nhiên, một số người mắc bệnh thận giai đoạn cuối hoặc đang chạy thận nhân tạo cần hạn chế lượng kali nạp vào. Nếu bạn thuộc một trong những trường hợp này, hãy nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe trước khi tăng lượng kali nạp vào.
4. Hỗ trợ phục hồi sau tập thể dục
Chuối đôi khi được coi là thực phẩm hoàn hảo cho các vận động viên. Điều này phần lớn là do hàm lượng carbs dễ tiêu hóa trong chuối, cùng với đó là kali và magie, hoạt động như chất điện giải.
Chúng ta mất chất điện giải qua mồ hôi khi tập thể dục mạnh. Việc bổ sung kali và magie cho cơ thể sau khi mất mồ hôi có thể làm giảm chứng chuột rút và đau nhức cơ do tập thể dục.
Tóm lại, chuối có thể cung cấp dinh dưỡng tuyệt vời trước, trong và sau khi tập luyện.
