Rau là một phần không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng cho cơ thể. Tuy nhiên, ăn rau cũng cần đúng cách mới tốt. Bởi một số loại rau chứa các hợp chất có thể gây hại cho gan và thận, tiêu hóa… nếu không được chế biến đúng cách.
May mắn là chúng có thể được loại bỏ, giảm thiểu đáng kể thông qua một bước rất đơn giản: chần qua. Vì vậy, dù bận rộn đến đâu, có 4 loại rau khi ăn hay chế biến thành các món khác nhau nhất định phải chần qua nhé:
1. Rau có hàm lượng axit oxalic cao
Axit oxalic có mặt trong rất nhiều loại rau như rau dền, rau muống, rau bina, cần tây và mướp đắng. Khi vào cơ thể, axit oxalic sẽ kết hợp với các khoáng chất như canxi và sắt, hình thành các tinh thể canxi oxalat không hòa tan, gây sỏi thận. Sỏi thận là một trong những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng liên quan đến thận, gây đau đớn và nhiễm trùng.
Ảnh minh họa
Chần qua các loại rau chứa axit oxalic là cách đơn giản và hiệu quả để giảm bớt lượng axit này trong rau. Nghiên cứu cho thấy, thời gian chần càng lâu, hàm lượng axit oxalic càng giảm mạnh. Việc không chần rau có axit oxalic có thể khiến thận phải làm việc quá sức để loại bỏ các tinh thể canxi oxalat, dẫn đến sự hình thành sỏi thận và suy thận theo thời gian. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với những người có tiền sử mắc bệnh thận.
2. Rau có chứa nitrit
Nitrit là một hợp chất có trong một số loại rau, đặc biệt là giá đỗ, rau cải xanh. Nitrit là chất gây ung thư mạnh, có thể chuyển hóa thành nitrosamine trong dạ dày khi tiếp xúc với môi trường axit. Nitrosamine là thủ phạm làm tăng nguy cơ ung thư, đặc biệt là các bệnh ung thư đường tiêu hóa như ung thư dạ dày và đại trực tràng.
Việc chần rau chứa nitrit giúp giảm thiểu lượng nitrit có trong rau. Các thí nghiệm cho thấy, hàm lượng nitrit trong giá đỗ có thể giảm đến 87% sau khi chần qua nước sôi. Nếu không chần, không chỉ nguy cơ ung thư tăng cao mà còn gây tổn thương gan khi phải xử lý các chất độc này, đặc biệt là đối với những người có chức năng gan kém.
3. Rau có chứa saponin
Saponin là một nhóm hợp chất có hoạt tính sinh học mạnh, được tìm thấy trong nhiều loại rau họ đậu như đậu xanh, đậu lăng, đậu Hà Lan… Mặc dù saponin có tác dụng dược lý, nhưng nếu không được xử lý đúng cách, chúng có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, đau bụng, tiêu chảy, và buồn nôn. Tệ hơn, saponin có thể làm tổn thương màng tế bào hồng cầu, gây tan máu, thiếu máu và vàng da.
Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, saponin sẽ bị phân hủy. Vì vậy, việc chần rau chứa saponin giúp loại bỏ phần lớn độc tố này. Ngoài ra, nếu không chần, các độc tố này có thể tích tụ trong cơ thể, làm việc quá tải cho gan trong quá trình thải độc và dẫn đến các vấn đề như gan nhiễm mỡ, xơ gan. Đặc biệt là đối với những người có chức năng gan yếu, việc không chần rau có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh gan nghiêm trọng.
4. Các loại rau khó làm sạch và dễ bị nhiễm ký sinh trùng
Ảnh minh họa
Các loại rau như súp lơ, rau muống, cải xoong, củ sen… là những loại rau dễ bị nhiễm vi khuẩn và ký sinh trùng do môi trường sinh trưởng ẩm ướt, dễ dàng bị nhiễm khuẩn như Listeria, Salmonella và Campylobacter. Nếu không được chế biến đúng cách, các loại vi khuẩn này có thể gây ngộ độc thực phẩm, bệnh tiêu hóa và nhiễm trùng đường ruột.
Chần rau là cách tốt nhất để loại bỏ vi khuẩn và ký sinh trùng này, giúp bảo vệ hệ tiêu hóa và tránh gây hại cho gan và thận. Nếu không chần, các vi khuẩn và ký sinh trùng sẽ theo thực phẩm vào cơ thể, làm gia tăng gánh nặng cho gan trong việc thải độc, đồng thời có thể gây tổn thương thận khi phải lọc các độc tố này.
Nguồn và ảnh: QQ, Sunday More
Ngọc Ái
