Năm 2023, vợ chồng họ Tôn (tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc) bỏ ra 1,3 triệu NDT (khoảng 4,8 tỷ đồng) để mua lại một căn hộ ba phòng ngủ của người đàn ông họ Giang thông qua môi giới bất động sản. Sau khi hoàn tất các thủ tục mua bán khoảng hai tháng, cặp đôi chuyển đến sinh sống thì bất ngờ phát hiện trong căn hộ đã có sẵn đồ dùng sinh hoạt của người khác.
Ban đầu, vợ chồng anh Tôn cho rằng mình nhầm nhà. Tuy nhiên, sau khi kiểm tra kỹ địa chỉ, họ xác nhận không có bất kỳ sai sót nào. Đúng lúc đó, một người đàn ông trung niên trở về căn hộ và khẳng định đây là nơi ông đang sinh sống. Người này họ Trương, cho biết ông Giang - chủ cũ của căn hộ đang nợ ông 500.000 NDT (1,8 tỷ đồng) và không có khả năng chi trả. Để trừ nợ, ông Giang đã đồng ý cho ông Trương ở miễn phí trong căn hộ này suốt 20 năm nên phải hết thời gian này vợ chồng anh Tôn mới có thể chuyển vào.
Ông Trương đưa ra một bản hợp đồng cho thuê nhà thời hạn 20 năm, có chữ ký và dấu tay của ông Giang. Khi xem kỹ hợp đồng, anh Tôn phát hiện ngày ký rơi vào thời điểm sau khi anh đã kiểm tra căn nhà nhưng trước khi hai bên hoàn tất việc sang tên chuyển nhượng. Người môi giới bất động sản khẳng định không hề biết về sự tồn tại của hợp đồng này và đề nghị vợ chồng anh Tôn liên hệ trực tiếp với ông Giang để giải quyết.
Sau nhiều lần tìm cách né tránh, ông Giang cuối cùng thừa nhận rằng thời điểm ký hợp đồng cho thuê. Ông nghĩ vợ chồng anh Tôn sẽ không chốt mua căn hộ nên đồng ý cho ông Trương thuê để tạm trừ nợ. Dù đã giao chìa khóa nhà, ông Giang không rõ khi nào ông Trương sẽ dọn đến ở. Tuy nhiên, sau khi thấy vợ chồng họ Tôn quyết định mua nhà, ông Giang vẫn “liều” bán căn hộ nhằm có thêm tiền trả nợ.
Toàn bộ số tiền mà vợ chồng anh Tôn thanh toán sau đó cũng không còn, do ông Giang đã sử dụng để trả các khoản nợ khác. Dù hứa sẽ tiếp tục thương lượng với ông Trương, nhưng suốt ba tháng sau đó, vợ chồng anh Tôn vẫn không thể dọn vào căn hộ của mình. Trong khi đó, ông Trương tỏ thái độ không hợp tác, yêu cầu vợ chồng trẻ tự giải quyết với chủ cũ thay vì “làm phiền” ông.
Anh Tôn từng nghĩ đến việc sử dụng giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà để thay ổ khóa, nhưng ông Trương kiên quyết phản đối. Người đàn ông cho rằng hợp đồng cho thuê được ký trước, còn hợp đồng mua bán ký sau, nên ông có quyền tiếp tục ở lại. Không thể liên lạc với ông Giang, vợ chồng họ Tôn buộc phải khởi kiện cả chủ cũ lẫn người đang giữ căn hộ ra tòa.
Tại phiên xét xử, tòa án địa phương nhận định việc cho ở miễn phí không thể được coi là tài sản cụ thể dùng để thế chấp hay bù trừ nợ. Hợp đồng cho thuê giữa ông Giang và ông Trương chỉ là thỏa thuận riêng giữa hai cá nhân, không có xác nhận của cơ quan chức năng. Vậy nên hợp đồng không đủ giá trị pháp lý và bị tuyên vô hiệu. Tòa án yêu cầu ông Trương phải rời khỏi căn hộ trong vòng một tuần. Sau đó, ông Trương cũng khởi kiện ông Giang để đòi lại số tiền đã cho vay.
Sau hơn nửa năm rơi vào tình trạng mua nhà nhưng không thể ở trong chính căn hộ của mình, vợ chồng họ Tôn được tòa án tuyên bồi thường 35.000 NDT (khoảng 122 triệu đồng) cho thiệt hại kinh tế và 10.000 NDT (khoảng 35 triệu đồng) cho tổn thất tinh thần.
Trước đó, vào năm 2020, một vụ việc có tình tiết tương tự từng xảy ra tại thành phố Thâm Quyến (Trung Quốc). Một người phụ nữ họ Trương phát hiện căn nhà mình đã mua từ 28 năm trước vẫn có người khác sinh sống. Người đàn ông này cho biết bản thân từng bị lừa chuyển toàn bộ tiền mua nhà nhưng không nhận được giấy tờ. Do không còn khả năng tài chính, ông ta tiếp tục sống tại căn nhà suốt 10 năm mà không bị ai đòi hỏi.
Khi được yêu cầu chuyển đi, người đàn ông này lại yêu cầu chủ nhà bồi thường 200.000 NDT (hơn 700 triệu đồng) chi phí cải tạo. Gia đình chủ nhà buộc phải nhờ đến luật sư, đồng thời tuyên bố sẽ truy cứu trách nhiệm pháp lý và yêu cầu bồi thường tiền thuê nhà, khi đó người chiếm giữ trái phép mới chấp nhận rời đi.
Kim Linh
Theo Toutiao
