Tháng 7/2024, tòa án Nhân dân quận Giang Tân, thành phố Trùng Khánh, Trung Quốc, đã thụ lý một vụ tranh chấp hợp đồng mua bán nhà, liên quan đến việc bên bán không thông báo đầy đủ thông tin cho bên mua trước khi giao dịch.
Theo hồ sơ vụ việc, vào tháng 9/2024, anh Đường (bên bán) và anh Trần (bên mua) đã ký kết hợp đồng chuyển nhượng một căn nhà với giá 260.000 NDT (hơn 944 triệu đồng). Hợp đồng có điều khoản quy định nếu trong nhà từng xảy ra các vụ việc nghiêm trọng như tự tử hoặc án mạng, bên mua có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng. Tuy nhiên, nội dung không đề cập đến các trường hợp tử vong do nguyên nhân tự nhiên.
Sau khi đặt cọc 30.000 NDT (khoảng 110 triệu đồng), anh Trần tiếp nhận căn nhà và tiến hành cải tạo. Sau khi chuyển đến ở được 1 tháng, anh Trần bất ngờ được hàng xóm cho biết rằng trước đây từng có người qua đời trong căn nhà anh đang ở. Cho rằng đây là yếu tố ảnh hưởng đến giá trị căn nhà và trải nghiệm sống, anh Trần đã yêu cầu anh Đường xác minh sự việc và đề nghị chấm dứt hợp đồng mua bán nhưng bị đối phương từ chối.
Không đạt được mục đích, anh Trần sau đó đã kiện anh Đường ra tòa, cáo buộc người này có hành vi gian lận, đồng thời yêu cầu hủy hợp đồng, hoàn trả tiền cọc và bồi thường chi phí cải tạo. Đáp lại, anh Đường phản tố, yêu cầu bên mua thực hiện đầy đủ nghĩa vụ hợp đồng và thanh toán nốt số tiền còn lại.
Qua quá trình xem xét, tòa án địa phương xác nhận trong giai đoạn 2021–2022, từng có 2 người thuê nhà qua đời tại căn nhà nói trên do bệnh lý. Tuy nhiên, tòa án nhận thấy không có chứng cứ cho thấy anh Trần từng hỏi rõ về việc có người tử vong trong nhà trước khi ký hợp đồng mua bán. Đồng thời, anh Đường cũng không cung cấp thông tin sai lệch hay cố tình che giấu sự thật. Vì vậy, tòa cho rằng không có dấu hiệu gian lận và hợp đồng không đủ căn cứ để bị hủy bỏ.
Tuy vậy, theo nguyên tắc trung thực và thiện chí trong giao dịch dân sự, toà án địa phương cho rằng người bán lẽ ra nên chủ động thông tin cho bên mua, để cả hai có cơ hội thương lượng lại mức giá hoặc cân nhắc quyết định. Việc thiếu minh bạch có thể dẫn đến hiểu lầm và tranh chấp không đáng có.
Sau khi cân nhắc, tòa án ra phán quyết yêu cầu bên bán là anh Đường phải giảm 20% giá bán căn nhà. Theo đó, thay vì 260.000 NDT như thỏa thuận ban đầu, giá căn nhà được giảm 52.000 NDT (hơn 189 triệu đồng), tức chỉ còn 208.000 NDT (hơn 755 triệu đồng). Trừ đi khoản tiền đặt cọc 30.000 NDT đã thanh toán, anh Trần chỉ cần trả thêm 178.000 NDT (hơn 646 triệu đồng) để hoàn tất hợp đồng. Phán quyết đã có hiệu lực thi hành.
Thẩm phán phụ trách vụ án này cũng đưa ra lời nhắc nhở: Trong các giao dịch mua bán bất động sản tại Trung Quốc, người mua nên chủ động làm rõ những yếu tố mà mình đặc biệt quan tâm, đồng thời lưu giữ các bằng chứng như ghi chú, tin nhắn hoặc bản ghi âm khi thỏa thuận với bên bán.
Trong trường hợp người mua có yêu cầu đặc biệt liên quan đến pháp lý, lịch sử sử dụng hay yếu tố ảnh hưởng đến giá trị tài sản thì nên được ghi rõ trong hợp đồng. Điều này sẽ giúp bảo vệ quyền lợi và tránh được những tranh chấp phát sinh sau này do thiếu thông tin hoặc hiểu nhầm.
Ánh Lê (Theo Finance.eastmoney.com)
