Năm 2011, người phụ nữ tên Trình Minh ở tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc) bất ngờ nhận được 9 giấy nợ từ các ngân hàng tại địa phương. Những khoản nợ này đều đã quá hạn thanh toán, bị xếp vào hàng nợ xấu tổng cộng lên đến 3,4 triệu NDT (12 tỷ đồng). Đáng chú ý, Trình Minh có công việc ổn định với mức thu nhập cao, sở hữu tài sản và tiền tiết kiệm khoảng 2 triệu NDT (7 tỷ đồng) nên cô chưa từng phải vay nợ ai.
Trình Minh không biết gì về các khoản nợ này, thậm chí có một số ngân hàng cô chưa từng nghe tên hay giao dịch. Sau khi đọc kỹ lại các giấy báo nợ, Trình Minh phát hiện người vay tiền là chồng mình còn tên cô ở phần người bảo lãnh khoản vay.
Mấu chốt là 2 vợ chồng Trình Minh đang ly thân. Cô phát hiện chồng ngoại tình, mua nhà cho người phụ nữ khác từ năm 2006 nên đã đề nghị ly hôn nhưng vì vướng tranh cãi liên quan đến chia tài sản nên vợ chồng Trình Minh chưa giải quyết xong. Trong khoảng thời gian ly thân, Trình Minh chỉ gặp chồng mình vài lần nên hoàn toàn không biết tình hình tài chính của người đàn ông này ra sao.
Vì người chồng mất khả năng trả nợ, Trình Minh cũng kiên quyết không trả nên các ngân hàng này kiện 2 vợ chồng cô ra toà. Trình Minh cho biết cô không có thông tin về việc chồng vay nợ, chưa từng tham gia vào bất kỳ quá trình vay nợ nào của chồng nên không thể gánh nợ thay.
Hai người hiện đang trong quá trình hoàn tất thủ tục ly hôn nên cô cho rằng có thể chồng đã lợi dụng thời điểm mối quan hệ vợ chồng vẫn được pháp luật Trung Quốc công nhận để gán cô vào phần người bảo lãnh. “Đây là cái bẫy của chồng tôi”, Trình Minh nói.
Không những vậy, vì một số ngân hàng chồng Trình Minh vay có quy trình cho vay lỏng lẻo, không cần chữ ký của người bảo lãnh nên khoản vay nhanh chóng được thông qua trong khi cô không biết gì. Toà án sơ thẩm tại tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc) cho rằng Trình Minh chỉ có thể được miễn nợ nếu cô cung cấp bằng chứng xác đáng để chứng minh cô và chồng luôn chi tiêu riêng bằng tiền của cá nhân, không có thu nhập và tài sản chung trong suốt thời gian hôn nhân.
Vì khoản nợ phát sinh trong thời gian hôn nhân, Trình Minh không thể đưa ra bằng chứng như yêu cầu nên tại phiên tòa đầu tiên nên cô nhận phán quyết phải trả nợ một phần.
Tuy nhiên, khi Trình Minh kháng cáo, Toà án phúc thẩm Trung Quốc đã phán quyết người phụ nữ này không phải chịu trách nhiệm trả nợ nữa. Trình Minh đủ bằng chứng chứng minh cô và chồng đã sống riêng và không liên lạc từ lâu nên số tiền chồng vay không thông qua sự đồng ý của cô.
Theo Luật Trung Quốc, hành vi pháp lý dân sự do một bên vợ hoặc chồng thực hiện nhằm phục vụ nhu cầu hàng ngày của gia đình sẽ có hiệu lực đối với cả hai bên. Tuy nhiên, các hành vi dân sự thực hiện ngoài nhu cầu hàng ngày của gia đình, chẳng hạn như vay mượn số tiền lớn, phải do vợ chồng cùng nhau thực hiện, nếu không sẽ không được coi là nợ chung của vợ chồng.
Khoản vay của chồng Trình Minh thuộc trường hợp này. Anh ta không thể chứng minh khoản tiền vay dùng để sinh hoạt, sản xuất hay kinh doanh cùng vợ, nên người vợ không cần chịu trách nhiệm trả thay chồng. Trình Minh thở phào nhẹ nhõm vì trước đó cô đã phải suy nghĩ đến việc bán nhà, dùng toàn bộ tiền tiết kiệm để trả nợ.
Kim Linh (Theo 163)
