Cô Trương ở Sơn Đông, Trung Quốc, điều hành một cửa hàng nhỏ và có cuộc sống khá ổn định. Tuy nhiên, sau cơn bão lớn, cửa hàng của cô đã bị ngập nặng, gây thiệt hại nghiêm trọng về hàng hóa và cơ sở vật chất. Trong lúc tuyệt vọng vì cần gấp một khoản tiền để sửa sang lại cửa hàng và nhập hàng mới, người phụ nữ này đã quyết định vay 200.000 NDT (hơn 715 triệu đồng) từ một ngân hàng địa phương.
Do hồ sơ vay tín dụng cá nhân của cô Trương đã đủ điều kiện, ngân hàng xác nhận cô là người duy nhất đứng tên vay và không yêu cầu bất kỳ thành viên nào trong gia đình ký bảo lãnh hoặc xác nhận. Về khoản vay này, cô Trương quyết định giữ kín vì không muốn làm chồng và con gái lo lắng. Tuy nhiên khoảng 2 tháng sau khi nhận khoản vay, người phụ nữ này không may qua đời trong một vụ tai nạn giao thông. Sau đó, ngân hàng quyết định thu hồi khoản vay trước hạn và gửi thông báo yêu cầu chồng và con gái cô Trương thanh toán nợ thay.
Gia đình của người phụ nữ này khi nhận được tin thì tỏ ra rất hoang mang. Họ khẳng định chưa từng nghe cô Trương nhắc đến khoản vay này, càng không hề hay biết về sự tồn tại của khoản tiền 200.000 NDT.
Khi được phía ngân hàng cung cấp thông tin về khoản vay, ông Lưu - chồng bà Trương cho biết vào thời điểm đó, ông đang đi công tác dài ngày ở một tỉnh khác và không được vợ mình thông báo bất cứ điều gì liên quan đến vấn đề tài chính. Con gái cô Trương lúc đó cũng đang học đại học xa nhà, không hề phát hiện ra giấy tờ vay mượn hay bất kỳ dấu hiệu chuyển tiền nào trong tài khoản chung.
Khi ngân hàng khởi kiện cha con ông Lưu ra toà, yêu cầu 2 người phải trả nợ thay vợ, người đàn ông này đã thuê luật sư và cung cấp các bằng chứng như: thư từ, tin nhắn trong điện thoại nhằm chứng minh thời điểm vợ vay tiền, ông và con gái đang ở tỉnh khác và không hay biết gì về khoản vay trên.
Theo quy định tại Điều 1176 và 1179 của Bộ luật Dân sự Trung Quốc, người thừa kế có trách nhiệm thanh toán nợ của người đã khuất trong phạm vi tài sản thừa kế. Tuy nhiên, Điều 1178 của bộ luật này cũng cho phép người thừa kế từ chối quyền thừa kế và nếu việc từ chối được thực hiện đúng trình tự, thì người thừa kế không phải gánh nợ thay người thân đã khuất.
Trong trường hợp này, tòa án địa phương xác định việc cô Trương vay tiền hoàn toàn độc lập, không thông báo và không chia sẻ với gia đình. Hơn nữa, người phụ nữ này cũng không có tài sản đáng kể để lại để làm căn cứ thu hồi nợ trong khuôn khổ thừa kế.
Bên cạnh đó, ngay tại phiên toà, chồng và con gái cô Trương cũng tuyên bố đã từ chối quyền thừa kế đúng như quy định của pháp luật Trung Quốc, do đó tòa án bác toàn bộ yêu cầu của ngân hàng, khẳng định họ không phải chịu trách nhiệm với khoản vay 200.000 NDT.
Vụ việc này sau khi được chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội Trung Quốc đã dấy lên nhiều tranh luận về trách nhiệm pháp lý của người thân đối với các khoản vay cá nhân. Trường hợp của cô Trương cho thấy tầm quan trọng của việc minh bạch tài chính trong gia đình cũng như trách nhiệm của ngân hàng trong việc thẩm định và thông báo rõ ràng các điều kiện vay. Bên cạnh đó, người thừa kế tài sản của người đã mất cần hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình để tránh gặp rắc rối liên quan đến tài sản và nợ thừa kế.
Ánh Lê (Theo Sohu)
