Vụ việc mua xe Mitsubishi Xpander Cross, đã thanh toán 100% tiền, hóa đơn đỏ đã xuất nhưng liên tục bị "delay" giao xe đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của người tiêu dùng trong nước. Theo cập nhật trên Báo Công thương ngày 8/11, khách hàng Mạch Quang Chiến đã được Mitsubishi Việt Hùng bàn giao xe, giấy tờ và hoàn tất các thủ tục có liên quan trong cùng ngày. Về việc số tiền mà nhân viên đã chi tiêu hết, nội bộ công ty và nhân viên sẽ tự giải quyết.
Theo luật sư Lê Thu Hằng- Văn phòng luật TAT Law Firm, vụ việc tuy đã khép lại với kết quả hài lòng tất cả các bên, tuy nhiên, dưới góc độ pháp lý cũng có những vấn đề mà cả doanh nghiệp lẫn người mua cần lưu ý khi tham gia các giao dịch mua bán, bao gồm mua bán xe ô tô. Các vấn đề bao gồm việc trong trường hợp nhân viên kinh doanh trong quá trình được công ty/đại lý cử giao dịch với khách hàng làm mất hoặc biển thủ tiền giao dịch thì trách nhiệm của công ty như thế nào, giao dịch có hiệu lực hay không, khách hàng phải chịu rủi ro ra sao, những cảnh báo có liên quan....
Theo luật sư Lê Thu Hằng, qui định tại khoản 2 Điều 8 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có qui định về quyền của người tiêu dùng như sau: “Được cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ; nội dung giao dịch hàng hóa, dịch vụ; nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa; được cung cấp hóa đơn, chứng từ, tài liệu liên quan đến giao dịch và thông tin cần thiết khác về hàng hóa, dịch vụ mà người tiêu dùng đã mua, sử dụng”.
Trong quá trình thực hiện giao dịch mua bán xe, có đầy đủ Hợp đồng mua bán, Hoá đơn của Công ty và nhân viên kinh doanh được phân công làm việc với khách hàng thì khi khách hàng đã bàn giao tiền 100% giá trị theo Hợp đồng là đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của khách hàng. Do đó, nếu đại lý viện lý do chưa giao xe cho khách hàng vì lỗi của nhân viên kinh doanh là không phù hợp với qui định của pháp luật. Bởi vì, theo qui định của Điều 597 Bộ luật dân sự hiện hành thì “Pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao; nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật”.
Luật sư Lê Thu Hằng nhấn mạnh: “Người của pháp nhân” theo quy định tại Điều 597 Bộ luật Dân sự 2015 được hiểu là bất cứ thành viên nào của pháp nhân. Thành viên này có thể được pháp nhân tuyển dụng vào làm việc theo các quan hệ hợp đồng dài hạn, ngắn hạn, đang trong thời gian thử việc… Trong trường hợp nhân viên kinh doanh của công ty đã nhận đủ tiền xe từ phía khách hàng nhưng không giao nộp cho Công ty là lỗi của nhân viên với Công ty. Công ty là đại lý xe phải có trách nhiệm bàn giao xe cho khách hàng đầy đủ, kịp thời để đảm bảo thực hiện đúng nghĩa vụ theo Hợp đồng, đảm bảo quyền lợi của khách hàng theo Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Sau đó, công ty sẽ có quyền yêu cầu nhân viên kinh doanh hoàn trả lại các khoản tiền (tiền nhận xe từ khách hàng, tiền bồi thường thiệt hại cho công ty căn cứ vào mức độ lỗi, mức độ thiệt hại…) đối với sự việc.
"Rất may là vụ việc tại Mitsubishi Việt Hùng, cả đại lý và khách hàng đều đã có được phương án giải quyết ổn thỏa, đẹp lòng cho tất cả các bên. Tuy nhiên đây cũng là câu chuyện pháp lý cần lưu ý, vì hiện nay nhiều người vẫn chưa nắm rõ các quy định của pháp luật dân dự về vấn đề này", luật sư Lê Thu Hằng cho biết.
Luật sư này cũng phân tích thêm, quy định của pháp luật dân dự và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thì thời điểm thực hiện Hợp đồng mua bán xe với khách hàng; nhân viên kinh doanh đang là nhân viên chính thức của Công ty. Khách hàng có toàn bộ các tài liệu chứng cứ chứng minh việc giao nhận tiền giữa khách hàng và nhân viên kinh doanh nên đã đủ cơ sở pháp lý khẳng định khách hàng đã làm đúng nghĩa vụ của mình là nộp tiền mua xe theo Hợp đồng. Còn việc nhân viên có nộp tiền cho công ty hay không là trách nhiệm giữa công ty với nhân viên của mình. Do vậy, Công ty phải có trách nhiệm giao xe, thực hiện nghĩa vụ với khách hàng theo hợp đồng đã ký".
Để tránh những rủi ro không đáng có trong quá trình thực hiện các giao dịch dân sự như kể trên, luật sư Lê Thu Hằng lưu ý, khách hàng cần chú ý về điều khoản thanh toán tiền theo Hợp đồng, cần đọc kỹ và chuyển tiền vào đúng số tài khoản của pháp nhân là Công ty theo thông tin có trong hợp đồng. Khách hàng không nên vì tin tưởng và giao tiền cho các cá nhân là nhân viên kinh doanh khi không có uỷ quyền của Công ty sẽ dẫn đến các rủi ro về việc nhận xe mặc dù đã thanh toán hết tiền.
Theo phản ánh trên báo Công thương, ngày 12/8/2023, ông Mạch Quang Chiến, trú tại phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm, TP.Hà Nội có đến cửa hàng Mitsubishi Việt Hùng để mua xe. Tại đây, nhân viên bán hàng Lê Quốc Việt được cử làm việc trực tiếp với ông Chiến. Do Việt nói kế toán nghỉ làm việc cuối tuần nên sau khi quyết định mua, ông Chiến đã chuyển 20 triệu cho Việt để đặt cọc mua xe Mitsubishi Xpander Cross 2023, mới 100%. Tổng giá trị xe lăn bánh là 725 triệu đồng, còn hợp đồng là 695 triệu đồng. Quá trình sau đó, ông Chiến đã lần lượt chuyển thêm 730 triệu đồng nữa cho Việt để thanh toán tiền mua xe. Ông Chiến cũng đã nhận được hợp đồng mua xe, trong đó ông Vũ Công Phương - Giám đốc công ty Việt Hùng ký và đóng dấu đầy đủ.
Giao dịch cũng đã được xuất hóa đơn giá trị gia tăng. Tuy nhiên, sau đó năm lần bảy lượt, ông Chiến đều bị trì hoãn việc nhận xe với nhiều lý do, bao gồm việc làm mất giấy tờ. Tiếp đó, đại diện công ty lại cho biết, Việt đã dùng tiền của ông Phương tiêu xài cá nhân nên chưa thanh toán hết tiền mua xe, công ty không thể giao xe cho ông Chiến.
Nguyên Đỗ