Dạo gần đây, chuyện học của nhiều bạn trẻ không còn là ngồi nghiêm túc bên bàn với sách vở nữa. Thay vào đó là một kiểu học "đa nhiệm" rất đặc trưng của Gen Z: một tay cầm bút, tay còn lại cầm snack, tai nghe nhạc lofi cho "tăng mood", mắt thì nhìn vào bài giảng trên máy tính, nhưng điện thoại bên cạnh thì liên tục sáng vì tin nhắn, meme, TikTok…
Nghe có vẻ bận rộn và hiệu quả, nhưng thực tế thì khác. Sau vài tiếng "học" kiểu đó, nhiều bạn thở dài: "Sao mình học chăm mà vẫn không thuộc bài?", rồi đổ lỗi do buồn ngủ, do trời nóng hay do "não mình dạo này yếu". Nhưng sự thật là não người không thể làm nhiều việc một lúc như vậy. Vừa học, vừa trả lời tin nhắn, vừa ăn, vừa lướt mạng – chỉ khiến đầu óc rối tung, học hoài mà không vào được chữ nào.
Người ta nói rằng "đa nhiệm là kỹ năng cần có trong thời đại số" – điều đó đúng, nhưng không áp dụng được trong mọi tình huống. Học là lúc não cần sự tập trung tuyệt đối để xử lý thông tin và ghi nhớ hiệu quả. Nếu cứ chia nhỏ sự chú ý ra hàng tá thứ như vậy, chẳng có gì được gọi là "đa nhiệm" cả, nó chỉ là "đa loạn" – nhiều thứ cùng lúc nhưng chẳng thứ nào ra hồn. Rốt cuộc, thời gian bỏ ra thì nhiều mà kết quả chẳng được bao nhiêu. Bài học thì không thuộc, còn kiến thức đọng lại duy nhất là… nhớ được mấy trend đang hot trên mạng.
Một điều hài hước là có nhiều bạn biết rõ mình đang phân tâm, nhưng vẫn tự an ủi: "Chút nữa mình học nghiêm túc". Thế nhưng "chút nữa" lại bị lùi mãi. Đến lúc thi mới quýnh quáng ôn bài, vừa mệt vừa lo.
Vậy học thế nào cho thông minh, khỏi "đa nhiệm lộn xộn"?
Thay vì học kiểu vừa học vừa chat, vừa ăn vừa lướt mạng, bạn có thể thử một số cách học thông minh hơn, giúp nhớ bài lâu và đỡ mệt đầu:
1. Học theo kiểu Pomodoro
Chia nhỏ thời gian học thành từng hiệp 25–30 phút học tập trung, sau đó nghỉ 5 phút để thư giãn. Mỗi ngày chỉ cần vài vòng như vậy là đã học được khối kiến thức rồi. Trong lúc học thì hãy nhớ tắt thông báo, cất điện thoại đi nhé!
2. Đặt mục tiêu rõ ràng cho từng buổi học
Thay vì mở sách ra và... học đại, hãy viết ra mục tiêu cụ thể như: "Học thuộc 3 ý chính bài văn nghị luận", hoặc "Làm xong 5 bài tập Vật lý". Mục tiêu rõ ràng và khoa học sẽ giúp bạn học hiệu quả hơn, đỡ lan man.
3. Chọn thời điểm học "vàng" trong ngày
Có bạn học buổi sáng vào đầu ngày rất tỉnh táo, có bạn lại học tốt vào buổi tối yên tĩnh. Hãy chọn lúc mà đầu óc bạn tỉnh táo nhất để học những môn "khó nhằn".
4. Tự ghi chép lại theo cách của mình
Việc chép bài bằng tay, vẽ sơ đồ tư duy, hoặc gạch đầu dòng các ý chính giúp bạn hiểu bài hơn là chỉ đọc đi đọc lại sách. Khi tự viết lại, não của bạn sẽ ghi nhớ tốt hơn.
5. Ôn lại bằng cách "dạy lại"
Hãy thử giải thích lại bài học cho bạn bè hoặc... cho gấu bông cũng được. Khi bạn nói ra, bạn sẽ biết mình hiểu tới đâu và phần nào còn thiếu.
Trang Vũ
