Ông Donald Trump đang ở vị thế mạnh mẽ để trở lại Nhà Trắng sau chiến thắng vào đêm muộn ngày 5/11 (theo giờ Mỹ) tại Pennsylvania.
Với thắng lợi quan trọng ở các bang chiến trường Georgia, North Carolina và Pennsylvania, ông Trump đã được Fox News xác định tái đắc cử Tổng thống Mỹ, trong khi các hãng truyền thông lớn của Mỹ tuy chưa tuyên bố ông Trump thắng cử nhưng đã ghi nhận tỷ lệ chiến thắng đến trên 99% cho ông.
Sau đây là những điểm chính được Yahoo News rút ra từ cách nước Mỹ bỏ phiếu:
Ông Trump mạnh hơn hẳn 4 năm trước
Theo Yahoo News, ông Trump từng không bị bỏ quá xa trong cuộc bầu cử vào năm 2020, đặc biệt là ở một số bang dao động quan trọng. Vì vậy, bất kỳ sự thay đổi nào hướng đến ông Trump vào năm 2024, ngay cả khi chỉ là một sự thay đổi nhỏ, đều có khả năng mang tính quyết định.
Bài học lớn nhất rút ra từ Ngày bầu cử hôm nay là nước Mỹ đã chuyển hướng sang ông Trump vào năm 2024, và sự chuyển hướng này không hề nhỏ.
Ở Florida, ông đã đánh bại bà Kamala Harris với cách biệt tới 13%, gấp khoảng bốn lần biên độ năm 2020 của ông. Ông đã thua ở Virginia, nhưng lần này chỉ với 5 điểm thay vì 10 điểm phần trăm. Ở các bang “xanh đậm” là New York và New Jersey, ông đã thể hiện tốt hơn (ở cấp độ tổng thống) so với bất kỳ ứng viên Cộng hòa nào trong nhiều thập kỷ.
Phần lớn việc giành chiến thắng ở các bang đỏ nhiều hơn dự kiến và thua ở các bang xanh ít hơn không làm xáo trộn phép tính bầu cử, nhưng nó phản ánh các xu hướng nhân khẩu học và địa lý lớn hơn có thể thúc đẩy ông Trump giành chiến thắng ở các chiến trường quan trọng nhất sau khi tất cả các phiếu bầu ở đó được kiểm.
Ông Trump thể hiện đặc biệt tốt ở các vùng nông thôn
Yahoo News đưa tin, vào đêm muộn ngày 5/11 (giờ Mỹ), hai bang dao động phía nam là Georgia và North Carolina đã gọi tên chiến thắng cho ông Trump. Ở cả hai bang, vị cựu tổng thống đã cải thiện thành tích năm 2020 của mình ở hầu hết mọi quận nhỏ, nông thôn ủng hộ Đảng Cộng hòa.
Bà Harris cũng làm tốt hơn ông Joe Biden trước đây một chút ở một số nơi, bao gồm một số quận ngoại ô quan trọng xung quanh thành phố Atlanta (bang Georgia) và Charlotte (bang North Carolina). Nhưng cuối cùng, điều đó vẫn chưa đủ để vượt qua “bức tường lửa nông thôn” không ngừng nghỉ của ông Trump.
Theo các cuộc thăm dò ý kiến cử tri sơ bộ (có thể thay đổi khi có thêm kết quả bầu cử), ông Trump đã giành được 63% số phiếu bầu ở các vùng nông thôn trên toàn nước Mỹ, tăng so với mức 57% của bốn năm trước. Trong khi đó, bà Harris không làm tốt hơn ông Biden đối với các cử tri thành thị (60%), và thua sít sao trong nhóm các cử tri ngoại ô, một nhóm mà ông Biden từng giành chiến thắng.
Ông Trump cũng vượt trội với các cử tri gốc Latin
Theo Yahoo News, dữ liệu thăm dò ý kiến cử tri ban đầu có thể chưa chắc chắn, nhưng nếu các con số ban đầu cuối cùng là chính xác, ông Trump có thể đã giành được nhiều phiếu bầu của người Mỹ gốc Latin hơn bất kỳ ứng viên Cộng hòa nào kể từ thời cựu Tổng thống George W. Bush.
Bốn năm trước, các cuộc thăm dò ý kiến cử tri cho thấy ông Trump giành được 32% số phiếu bầu của người Mỹ gốc Latin. Hiện tại, các cuộc thăm dò cho thấy ông giành được 45%. Ở Michigan, ông giành được 60% số phiếu bầu của người Mỹ gốc Latin. Nếu đúng như vậy, đó sẽ là sự thay đổi ròng theo hướng có lợi cho ông Trump với hơn 35 điểm phần trăm.
Trên toàn nước Mỹ, nam giới gốc Latinh dường như chủ yếu thúc đẩy hiện tượng này. Năm 2020, họ đã bỏ phiếu cho ông Biden (59%) thay vì ông Trump (36%). Năm nay, họ đã bỏ phiếu cho ông Trump (54%) thay vì bà Harris (44%).
Một lần nữa, các cuộc thăm dò ý kiến cử tri có thể thay đổi, vì những người thực hiện đã từng phải rất vất vả để định lượng chính xác số phiếu bầu của người Mỹ gốc Latin trong quá khứ, nhưng giả sử số liệu về người Mỹ gốc Latin năm nay là chính xác, thì điều này có thể đại diện cho một sự thay đổi lớn trong nền chính trị Mỹ, Yahoo News nhận định.
Đảng Dân chủ phải vật lộn trong các cuộc đua bỏ phiếu
Tại Thượng viện hiện tại, Đảng Dân chủ đang chiếm đa số thành viên, 51 so với 49 của Đảng Cộng hòa.
Nhưng cuộc bầu cử năm 2024 là một cuộc chiến khó khăn. Đảng Dân chủ hầu như không có chỗ cho sai lầm, mất chỉ một ghế cũng có thể có nghĩa là mất quyền kiểm soát toàn bộ Thượng viện. Và một điều nữa là họ cần bảo vệ rất nhiều ghế dễ lung lay. Trong khi đó, Đảng Cộng hòa hầu như không phải bảo vệ bất kỳ ghế nào.
Vào Ngày bầu cử 5/11, một số Thượng nghị sĩ Dân chủ là Sherrod Brown của bang Ohio, Colin Allred của bang Texas đã dẫn trước tại các tiểu bang của họ. Nhưng vẫn chưa đủ, cuối cùng họ vẫn thua.
Tại bang West Virginia, Đảng Dân chủ đã nhường lại ghế do Thượng nghị sĩ sắp mãn nhiệm Joe Manchin nắm giữ từ lâu trước Ngày bầu cử. Tại bang Nebraska, ứng cử viên độc lập Dan Osborn đã không thể hạ bệ Thượng nghị sĩ Cộng hòa Deb Fischer.
Khi Thống đốc Jim Justice và doanh nhân Bernie Moreno cùng của Đảng Cộng hòa lần lượt giành chiến thắng tại West Virginia và Ohio, hai ghế bị đảo ngược, và Thượng viện cũng về tay Đảng Cộng hòa.
Hữu Hiển