Thông tin về bài đăng của Tổng thống Mỹ Donald Trump về thỏa thuận thương mại với Việt Nam đang thu hút sự quan tâm lớn của dư luận, trong đó có cả những người quan tâm tới ô tô. Theo đó, Tổng thống Mỹ viết, hàng Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ sẽ có mức thuế 20% và 40% với hàng trung chuyển qua nước khác trước khi vào Mỹ, đổi lại, hàng hóa Mỹ vào Việt Nam sẽ hưởng thuế 0%.
Rất nhiều bình luận trên mạng xã hội kỳ vọng ô tô nhập khẩu Mỹ sẽ được giảm giá mạnh khi được miễn thuế nhập khẩu.
Trước đó, theo Nghị định 73, thuế nhập khẩu ô tô từ Mỹ nằm ở khung 32-50%. Con số này đã được điều chỉnh từ mức 45-64% trước đây.
Các xe nhập Mỹ đang bán sẽ hưởng lợi thế nào?
Một chiếc ô tô nhập khẩu Mỹ về Việt Nam sẽ chịu các loại thuế chính gồm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) và thuế giá trị gia tăng (VAT). Cách tính thuế theo dạng “thuế chồng thuế”.
Lấy ví dụ, giả sử một chiếc Ford Explorer bản Limited sử dụng động cơ 2.3L có giá khai báo tính thuế là 50.000 USD, đang chịu những khoản thuế như sau:
- Thuế nhập khẩu (32% của 50.000 USD) = 16.000 USD
- Giá sau khi áp thuế nhập khẩu = 66.000 USD
- Thuế TTĐB (50% của 66.000 USD) = 33.000 USD
- Giá sau khi áp thuế TTĐB = 83.000 USD
- VAT (10% của 83.000 USD) = 8.300 USD
- Tổng chi phí = giá khai báo tính thuế + các khoản thuế = 107.300 USD
Nếu thuế nhập khẩu về 0%, chi phí đưa chiếc Explorer sẽ thay đổi như sau:
- Thuế nhập khẩu = 0
- Thuế TTĐB (50% của 50.000 USD) = 25.000 USD
- Giá sau khi áp thuế TTĐB = 75.000 USD
- VAT (10% của 75.000 USD) = 7.500 USD
- Tổng chi phí = 82.500 USD
Như ví dụ, khoản chênh lệch ở chi phí nhập chiếc Explorer là 24.800 USD, tương đương khoảng 23%.
Giá xe có thực sự giảm khi thuế nhập khẩu về 0%?
Theo chia sẻ của chuyên gia ô tô Đoàn Anh Dũng, nếu thuế nhập khẩu Mỹ về 0%, giá ô tô bị ảnh hưởng không quá nhiều. Lý do đến từ cách tính “thuế chồng thuế” hiện tại, thì ngoài thuế nhập khẩu, một chiếc xe sẽ còn chịu các khoản thuế khác (như phân tích phía trên). Trong đó, chiếm tỷ lệ lớn nhất là thuế TTĐB được xác định theo dung tích xy-lanh của xe.
Ngoài ra, để đi đến giá bán cuối cùng, một chiếc xe sẽ còn chịu thêm nhiều chi phí khác, ví dụ như kho bãi bảo quản, vận chuyển ngoài nước, trong nước, marketing… và lợi nhuận kinh doanh là không thể thiếu.
Anh Dũng cho biết thêm: “Chi phí vận tải tàu biển để đưa xe từ Mỹ về Việt Nam cũng chiếm tỷ lệ không nhỏ trong tổng chi phí nhập xe. Hầu hết xe đưa từ Mỹ về qua đường biển hiện quá cảnh qua 2 cảng là ở Hồng Kông và Singapore, sau đó mới về Việt Nam. Ngày xưa, khoản chi phí nhập lẻ mỗi chiếc về đây đã khoảng 20.000 USD rồi”.
Do đó, theo anh Dũng, khi thuế nhập khẩu Mỹ về 0%, giá xe sẽ không ảnh hưởng quá nhiều. Anh dự đoán con số sẽ là 10% nếu có giảm.
Anh Dũng lấy ví dụ một chiếc Explorer có giá 2,1 tỷ đồng, giảm 10% còn còn 1,89 tỷ đồng, nhưng trước đây, Explorer cũng từng có những thời điểm được xả hàng, giảm giá rất nhiều, nhiều hơn so với con số 10% đó. Một số mẫu xe sang nhập Mỹ như BMW X7 hay Mercedes-Benz GLE, GLS sẽ giảm được nhiều hơn, nhưng những mẫu xe này trước đây cũng có những đợt xả hàng giảm giá nhiều không kém.
Anh Dũng cũng cho rằng một lý do nữa khiến giá niêm yết xe không giảm được quá nhiều là bởi sẽ “giẫm chân” vào phân khúc dưới. Anh đưa ra ví dụ về Explorer và Everest - hai mẫu SUV của Ford ở hai phân khúc khác nhau. Everest nhập khẩu Thái Lan, máy 2.0L diesel, có giá cao nhất là hơn 1,5 tỷ đồng. Explorer cần cách Everest một khoảng cách giá phù hợp để định hình rạch ròi hai phân khúc. Theo anh Dũng, thay vì giảm giá sâu, các hãng có thể chọn tăng thêm trang bị hoặc nâng động cơ xe lên lớn hơn.
Do đó, vị chuyên gia cho rằng thực tế có thể thấy tác động của việc thuế nhập khẩu 0% vào giá bán là không quá lớn. Tác động lớn nhất là tới… tinh thần.
Song, chuyên gia Đoàn Anh Dũng không phủ nhận tác động giá lớn từ việc miễn thuế nhập khẩu từ Mỹ tới các dòng xe siêu sang (ví dụ như Rolls-Royce).
“Tác động lớn nhất về giá sẽ là các dòng xe sang và siêu sang đắt tiền. Thế nhưng, ở thị trường Việt Nam, những sản phẩm đó không quá nhiều. Nhóm khách hàng có khả năng mua được xe siêu sang chỉ chiếm khoảng 1%”, anh Dũng cho biết.
Cơ hội nào cho việc đưa thêm các mẫu xe mới nhập Mỹ về Việt Nam?
Việc giảm thuế nhập khẩu không chỉ tác động tới xe đang bán trên thị trường, mà về lý thuyết, có thể tạo cơ hội cho thêm nhiều dòng xe mới được đưa về.
Tuy nhiên, chuyên gia Đoàn Anh Dũng cho biết rằng thực tế cho thấy điều đó là khó. Anh giải thích cụ thể hơn: “Cá nhân tôi cho rằng, hãng xe sẽ tính toán rất kỹ để nghiên cứu và phát triển xe phù hợp thị trường Đông Nam Á, hoặc châu Á - Thái Bình Dương. Tiêu chuẩn xe dành cho các thị trường khác nhau là khác nhau. Không tự nhiên để mang một sản phẩm thuần Mỹ về Việt Nam được. Để làm được điều đó sẽ rất vất vả, hãng sẽ phải xây dựng thêm một ‘line’ sản phẩm khác”.
Anh Dũng đưa ra ví dụ về một số SUV phổ biến như Ford Everest hay Toyota Fortuner không bán tại Mỹ mà tập trung ở thị trường châu Á - Thái Bình Dương. Những mẫu xe này đều có dây chuyền lắp ráp ở các khu vực tương ứng, chứ không phải tại Mỹ.
Như vậy, tổng kết lại, theo phân tích từ chuyên gia, tác động từ chính sách thuế nhập khẩu Mỹ bằng 0% tới giá ô tô nhập khẩu nguyên chiếc là có, tuy nhiên sẽ không quá lớn.
Minh Đức
