Ngày 6/6/2024, công ty khai khoáng Rare Earths Norway (REN) của Na Uy công bố phát hiện mỏ đất hiếm lớn nhất châu Âu tại khu phức hợp Fen Carbonatite, cách thủ đô Oslo khoảng 150 km về phía đông. Quy mô trữ lượng này thậm chí vượt xa mỏ lớn được Thụy Điển phát hiện vào năm 2023.
Theo đó, sau 3 năm thăm dò có mục tiêu, với sự hỗ trợ và hướng dẫn kỹ thuật từ công ty tư vấn WSP, REN đã hoàn thành báo cáo ước tính tài nguyên theo Bộ luật JORC 2012 về báo cáo thăm dò, tài nguyên khoáng sản và trữ lượng quặng.
Kết quả cho thấy khu phức hợp Fen Carbonatite sở hữu khoảng 8,8 triệu tấn oxit đất hiếm (TREO), trong đó khoảng 1,5 triệu tấn là các nguyên tố phục vụ sản xuất nam châm cho xe điện và tua-bin gió, mang lại giá trị kinh tế rõ rệt.
Việc công bố dữ liệu này được đánh giá là cột mốc quan trọng, khẳng định Na Uy đang trở thành một mắt xích thiết yếu trong chuỗi cung ứng đất hiếm và nguyên liệu thô chiến lược của châu Âu.
“Đây là một cột mốc quan trọng đối với Rare Earths Norway và khẳng định vị thế của Na Uy như một mắt xích then chốt trong chuỗi giá trị đất hiếm và vật liệu thô quan trọng của châu Âu”, doanh nghiệp nhấn mạnh trong thông cáo báo chí.
Theo REN, đây là lần đầu tiên dữ liệu ước tính tài nguyên về đất hiếm (REE) tại Fen Carbonatite được công bố. Phần lớn khu vực dự án đã được khảo sát và đưa vào tính toán, tạo nên phát hiện có ý nghĩa lớn đối với Na Uy và toàn châu Âu.
Số liệu ước tính hiện tại mới chỉ tính phần thân quặng nằm ở độ sâu khoảng 468 m dưới mực nước biển. Tuy nhiên, các dữ liệu khoan thăm dò trước đây của Cục Khảo sát Địa chất Na Uy và chuyên gia địa chất của Quận Telemark cho thấy lớp khoáng sản còn kéo dài xuống sâu hơn, tới khoảng 1.000 m.
REN cho biết, khi các phương pháp khai thác mới được hoàn thiện và áp dụng, ước tính tài nguyên tại Fen có thể tiếp tục tăng lên.
Ông Alf Reistad, Tổng giám đốc REN, khẳng định trữ lượng tại Fen Carbonatite là tài sản mang tính chuyển đổi đối với ngành công nghiệp châu Âu: “Ước tính này nhấn mạnh tiềm năng tại Fen trong việc củng cố chuỗi giá trị đất hiếm an toàn cho châu Âu. Chúng tôi đang hợp tác với các đối tác hàng đầu, như Đại học Montanuniversität Leoben (Áo), nhằm phát triển dự án với những công nghệ khai thác – chế biến bền vững nhất thế giới, giảm thiểu tác động môi trường từ khâu khai thác cho đến sản xuất nam châm.”
Ông Bernd Schäfer, Tổng giám đốc EIT RawMaterials – tổ chức đã đồng hành cùng REN trong nhiều năm – đánh giá cao cột mốc này:“Dự án tại khu phức hợp Fen cho thấy tiềm năng và cơ hội lớn để châu Âu đầu tư vào các dự án khai thác và chế biến đẳng cấp thế giới. Điều này không chỉ giúp đảm bảo chuỗi giá trị công nghiệp của chúng ta mà còn góp phần thiết lập các tiêu chuẩn mới về hiệu quả môi trường và xã hội thông qua công nghệ, đổi mới và hợp tác.”
Đất hiếm là nhóm 17 nguyên tố hóa học đóng vai trò chủ chốt trong chuyển đổi năng lượng. Với các đặc tính điện hóa, từ tính và quang học đặc biệt, chúng được ứng dụng trong công nghệ tái tạo và xe điện. Dù tên gọi là “hiếm”, thực tế những nguyên tố này không hề khan hiếm trong tự nhiên. Điều hiếm là những mỏ có hàm lượng đủ cao và chất lượng đủ tốt để khai thác hiệu quả và kinh tế. Cũng chính vì vậy mà phần lớn chuỗi cung ứng toàn cầu hiện nằm trong tay Trung Quốc.
Năm 2024, REN tiếp tục mở rộng khảo sát để có đánh giá toàn diện hơn về mỏ đất hiếm này. Nhằm gia tăng lượng tài nguyên có thể khai thác, công ty này còn có kế hoạch xây dựng cơ sở thử nghiệm gần mỏ để kiểm chứng một số cải tiến trong phương pháp tách chiết. Nhà khai khoáng này cho biết họ việc khai thác có thể bắt đầu vào năm 2030 với khoản đầu tư ban đầu là 10 tỷ kroner (867 triệu euro) cho giai đoạn đầu tiên.
Ánh Lê
Theo Rare Earths Norway, Rinnovabili
