Người đàn ông đang được nhắc đến là ông Trương, 60 tuổi (Đài Loan, Trung Quốc). Ông vốn là thợ sửa ống nước nghỉ hưu. Khoảng 6 tháng trở lại đây, ông Trương phải sống chung với cơn đau vai dai dẳng. Thế nhưng ông cho rằng đó là do mình trước đây công việc vận động nhiều, giờ ngồi một chỗ nên chưa quen. Hơn nữa, bước sang tuổi 60 cũng khó tránh khỏi lão hóa tuổi tác.
Vậy là ông chỉ cố gắng chịu đựng, tự xoa bóp và dán miến giảm đau mỗi ngày. Mãi đến khi vai đau khiến cánh tay phải của ông bắt đầu yếu đi rõ rệt, đến mức khó cầm nổi một cốc nước mới đến bệnh viện. Thật không ngờ, bác sĩ xương khớp xem xét xong liền chuyển ông sang khoa ung bướu.
Trải qua một loạt xét nghiệm, cuối cùng ông Trương nhận được kết quả chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 3. Ông và người nhà đều ngỡ ngàng, hoảng hốt. Họ cho rằng bác sĩ đã nhầm lẫn. Ông Trương gào khóc tự hỏi nếu bác sĩ không sai thì rút cuộc mình đã sai ở đâu, rõ ràng là đau vai nhưng lại khám ra ung thư phổi.
Tại sao đau vai lại là dấu hiệu ung thư phổi?
Bác sĩ phẫu thuật lồng ngực Liu Zu-hao (Bệnh viện Đa khoa Cathay thuộc Đài Loan, Trung Quốc) cho biết, những trường hợp phát hiện ung thư phổi nhờ khám đau lưng hay đau vai như ông Trương không hề hiếm. Trên thực tế, dấu hiệu này không gặp ở mọi ca ung thư phổi và cũng rất dễ bị xem nhẹm, bỏ qua.
Bác sĩ Liu giải thích rõ hơn: "Đỉnh phổi nằm rất gần với các dây thần kinh, mạch máu và xương sườn điều khiển hoạt động của cánh tay. Khi khối u phát triển ở vị trí này (còn gọi là khối u Pancoast), nó sẽ chèn ép trực tiếp lên các dây thần kinh, gây ra cảm giác đau vai và cánh tay dữ dội, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý cơ xương khớp như viêm gân hay cứng khớp vai.
Mặc dù loại ung thư phổi đỉnh này chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ (khoảng 3% - 5% tổng số ca ung thư phổi), nhưng vấn đề lớn nhất là nó thường thiếu các triệu chứng phổi rõ ràng như ho hay khó thở ở giai đoạn đầu. Chính điều này đã làm chậm trễ chẩn đoán và cơ hội điều trị sớm".
Ngoài ra, các trường hợp khối u phổi quá lớn, gây chèn ép dây thần kinh hoặc di căn cũng có thể gây ra cảm giác đau vai. Nhưng thường là ở giai đoạn muộn hơn so với loại ung thư đỉnh phổi.
Cảnh báo những triệu chứng ung thư phổi ít ai để ý
Với trường hợp của ông Trương, khi ông hỏi "Sai ở đâu?" thì câu trả lời là bác sĩ không sai mà lỗi sai chính ở ở ông. Cái sai đầu tiên là hút thuốc trong nhiều năm và làm việc trong môi trường khói bụi nhưng lại ít chú tâm tới bảo vệ hô hấp. Cái sai thứ 2 là quá chủ quan với những bất thường của cơ thể. Mặc dù cơn ho không rõ ràng nhưng cơn đau vai bất thường nặng, kèm khàn tiếng, sụt cân, tức ngực khi nằm luôn bị ông xem nhẹ.
Thông qua trường hợp của ông Trương, bác sĩ Liu nhắc nhở, ngoài cơn ho hay đau tức ngực, triệu chứng toàn thân (sụt cân, mệt mỏi, sốt dai dẳng...) thì còn có những triệu chứng ung thư phổi ít được chú ý khác:
- Đau vai, đau cánh tay, yếu cơ: Khối u ở đỉnh phổi chèn ép dây thần kinh, gây đau dai dẳng không giảm khi nghỉ ngơi, kèm theo yếu hoặc teo cơ cánh tay.
- Sưng mặt và cổ: Khối u chèn ép tĩnh mạch chủ trên (SVC), làm máu khó lưu thông, dẫn đến sưng phù vùng mặt, cổ và ngực trên, da có thể chuyển màu xanh tím.
- Ngón tay dùi trống: Đầu ngón tay và ngón chân nở to bất thường, móng tay cong vòm, liên quan đến sự thay đổi hormone do khối u phổi tiết ra.
- Dấu hiệu ở mắt (Hội chứng Horner): Khối u chèn ép thần kinh giao cảm gây ra các triệu chứng như sụp mí mắt một bên, đồng tử co nhỏ bất thường và giảm tiết mồ hôi nửa mặt.
- Khát nước, tiểu nhiều, mệt mỏi: Khối u tiết chất giống hormone gây tăng canxi máu, dẫn đến khát nước, tiểu nhiều, táo bón hoặc lú lẫn.
Nguồn và ảnh: Ctinews, Family Doctor
Ngọc Ái
