Sân bay thứ 2 tại tỉnh rộng nhất Việt Nam vì sao bỗng nhiên dừng chủ trương đầu tư?

Dừng chủ trương BOT tại Sân bay Phan Thiết: Bước ngoặt trong phương án đầu tư

Tại kỳ họp thứ 4 của Hội đồng Nhân dân tỉnh Lâm Đồng khóa X, các đại biểu đã biểu quyết thông qua nghị quyết dừng chủ trương đầu tư theo hình thức BOT cho hạng mục hành không dân dụng của dự án sân bay Phan Thiết, đồng thời thống nhất chuyển dự án sang hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư trực tiếp theo quy định của Luật Đầu tư.

Ban Kinh tế-Ngân sách của Hội đồng Nhân dân tỉnh Lâm Đồng trong báo cáo thẩm tra nhận định rằng việc dừng chủ trương đầu tư theo hình thức BOT là “cần thiết, đúng thẩm quyền, phù hợp pháp luật và tình hình thực tế”. 

Theo đó, mô hình BOT không còn phù hợp với yêu cầu mới về quy hoạch, tiêu chuẩn kỹ thuật cấp 4E, lại chịu ảnh hưởng bởi việc sắp xếp địa giới hành chính.

Theo nghị quyết vừa được thông qua, Hội đồng Nhân dân giao UBND tỉnh Lâm Đồng chịu trách nhiệm triển khai việc dừng chủ trương BOT, hoàn thiện các thủ tục pháp lý. Đồng thời phối hợp với các bộ, ngành trung ương để nghiên cứu và đề xuất phương án đầu tư mới cho hạng mục hàng không dân dụng tại sân bay Phan Thiết trong giai đoạn tới, đảm bảo tiến độ – hiệu quả và khai thác hạ tầng đồng bộ.

Dự án sân bay Phan Thiết – ban đầu được phê duyệt bởi UBND tỉnh Bình Thuận cũ từ năm 2014 với tổng mức đầu tư hơn 1.693 tỷ đồng, quy mô cấp 4C và dự kiến thực hiện theo mô hình BOT. 

Tuy nhiên, sau hơn 9 năm, dự án vẫn chưa triển khai được: công tác giải phóng mặt bằng chậm, chưa lựa chọn được nhà đầu tư, và lại phải điều chỉnh mô hình kỹ thuật theo quy hoạch mới. 

Đến năm 2025, theo Quyết định 159/QĐ‑TTg ngày 13/8/2025 của Chính phủ Việt Nam, Cảng hàng không Phan Thiết được điều chỉnh quy hoạch thành cảng hàng không quốc nội cấp 4E, sử dụng chung dân dụng-quân sự. 

Đồng thời, tại công văn 9014 ngày 23/9/2025, Trần Hồng Hà – Phó Thủ tướng – đã thống nhất chủ trương cho phép địa phương chấm dứt hợp đồng BOT và chuyển sang đánh giá, đầu tư theo hình thức đầu tư công.

Triển vọng của Dự án Sân bay Phan Thiết

Việc chuyển hướng từ mô hình BOT sang đầu tư công hoặc hình thức phù hợp hơn với tình hình thực tế có thể xem là bước điều chỉnh quan trọng. Nếu phương án mới được thiết kế minh bạch, tối ưu nguồn lực, và phù hợp với quy hoạch quốc gia, sân bay Phan Thiết sẽ có cơ hội lớn hơn để trở thành cảng hàng không dân dụng-quân sự hiện đại, góp phần phát triển hạ tầng giao thông vùng Bình Thuận và khu vực lân cận.

Tuy nhiên, vẫn tồn tại thách thức: việc giải phóng mặt bằng trước kia chậm, lựa chọn nhà đầu tư kéo dài, mô hình kỹ thuật thay đổi nhiều lần. Việc khởi động lại với mô hình mới cần thời gian, nguồn lực và sự phối hợp chặt chẽ giữa địa phương, Bộ Giao thông Vận tải và các bộ ngành liên quan.

Để dự án thu hút được nhà đầu tư mạnh, tỉnh cần thiết kế bộ tiêu chí rõ ràng về vốn chủ sở hữu, kinh nghiệm triển khai sân bay cấp 4E, khả năng vận hành và thương mại hóa dịch vụ. Bên cạnh đó, cơ chế về đất đai, giải phóng mặt bằng, kết nối hạ tầng quân – dân dụng và chia sẻ rủi ro cũng phải minh bạch ngay từ đầu để tránh chậm trễ như giai đoạn trước.

Nếu được tháo gỡ đồng bộ, sân bay Phan Thiết không chỉ đóng vai trò cửa ngõ hàng không thứ hai của Lâm Đồng, mà còn có thể trở thành “hạt nhân phát triển” cho cả vùng: từ du lịch biển – nghỉ dưỡng đến thương mại, logistics và các khu đô thị vệ tinh. Khi đó, nhà đầu tư không chỉ xây dựng một sân bay, mà là kiến tạo trục động lực tăng trưởng mới gắn liền với mô hình đô thị – không gian sân bay hiện đại.

Sau sáp nhập địa giới, Lâm Đồng được xác định là tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước, đồng thời là một trong số ít địa phương sở hữu hai sân bay: Liên Khương ở phía Nam cao nguyên và Phan Thiết ở trục ven biển, tạo lợi thế hiếm có về hạ tầng kết nối vùng.

Thái Hà