Phi tần sủng ái bậc nhất của vua Ung Chính
Trong phim "Hậu cung Chân hoàn truyện", một nhân vật tuy là phản diện nhưng lại rất được lòng công chúng đó chính là Hoa Phi Niên Thế Lan. Đây là người phụ nữ xinh đẹp, gia thế hiển hách và yêu vua Ung Chính đến cuồng dại. Tuy nhiên, do những tranh đấu trong hậu cung, anh trai lại là tội thần nên nàng đã bị ban chết. Về sau, Hoa Phi được phong làm Đôn Túc Hoàng Quý phi Niên thị.
Tuy nhiên, theo những ghi nhận trong sử sách thì hình tượng của nàng hoàn toàn khác xa trên phim.
Cụ thể, Đôn Túc Hoàng Quý phi Niên thị xuất thân từ một gia tộc hiển hách, từ thời nhà Minh đã có người làm quan lại trong triều. Đến thời Hoàng đế Thuận Trị, gia tộc Niên thị nhập tịch Mãn Châu, sau đó đưa vào Hán Quân Tương Hoàng kỳ.
Hình tượng Hoa phi trong phim ảnh khác xa trong lịch sử
Phụ thân và các anh trai của nàng đều đảm nhận các chức quan triều. Anh trai thứ của nàng chính là đại thần Niên Canh Nghiêu, có vai trò quan trọng trong suốt 2 triều Ung Chính và Khang Hi.
Năm Khang Hi thứ 50, Niên thị được Hoàng đế Khang Hi chỉ định làm Trắc phúc tấn của Ung Thân vương Dận Chân, trong khi Na Lạp thị được sắc phong thành Đích phúc tấn.
Niên thị trong lịch sử là một nữ nhân hiền lành và ít nói. Trước mặt Đích phúc tấn Na Lạp thị (sau trở thành Hiếu Kính Hiến Hoàng hậu), nàng luôn kính cẩn hầu hạ.
Đối với những người hầu hay cách cách khác, Niên thị cũng rất khoan hậu. Điều này đã khiến trên dưới phủ Ung Thân vương đều yêu mến nàng.
Đối với Ung Thân Vương, ông cũng sủng ái Niên thị hết mực. Ông thường xuyên tán dương sự dịu dàng và cách đối nhân xử thế khiêm tốn của Niên thị, ông luôn bày tỏ sự biết ơn với Hoàng đế Khang Hi vì đã chọn cho mình một nữ nhân tốt đẹp.
Có thể nói, Niên thị thật sự có được độc sủng từ Ung Thân vương Dận Chân. Bởi ngay cả lúc bận rộn thì ông vẫn dành thời gian ở bên Niên thị. Cũng chính vì thế mà nàng là một trong những nữ nhân sinh cho ông nhiều con nhất, gồm 3 trai và 1 gái.
Năm Khang Hi thứ 54, Trắc phúc tấn Niên thị hạ sinh tứ công chúa cho Ung Thân vương Dận Chân.
Năm Khang Hi thứ 59, Trắc phúc tấn Niên thị hạ sinh thất hoàng tử Phúc Nghi cho Ung Thân vương Dận Chân.
Năm Khang Hi thứ 60, Trắc phúc tấn Niên thị hạ sinh bát hoàng tử Phúc Huệ cho Ung Thân vương Dận Chân.
Năm Ung Chính nguyên niên, Niên thị hạ sinh cửu hoàng tử Phúc Phái cho Hoàng đế Ung Chính.
Tuy nhiên, ngoài người con trai thứ 8 là Phúc Huệ sống đến 7 tuổi, 3 người con còn lại đều chết yểu. Khi Niên thị mang thai Phúc Phái trùng hợp là thời điểm cử hành tang lễ cho tiên đế, lễ nghi phức tạp và sức khỏe không ổn định đã ảnh hưởng đến thai kỳ. Đứa bé mất sau khi ra đời 1 tháng.
Sau khi Ung Thân vương Dận Chân nối ngôi, tức Hoàng đế Ung Chính, Trắc phúc tấn Niên thị được phong Quý phi. Lúc bấy giờ, Quý phi Niên thị là phi tần duy nhất có tước vị Quý phi trong hậu cung. Đây là một đặc ân đối với Niên thị bởi vì Trắc phúc tấn Lý thị sinh được con trai lại có tư lịch cao hơn nhưng cũng chỉ được phong Tề phi.
Song, do con cái liên tục mất sớm đã giáng đòn nặng nề lên Niên thị, nhất là đợt sinh Phúc Phái trước đó đã khiến sức khỏe nàng sa sút trầm trọng. Đến năm Ung Chính thứ 3, Qúy Phi lâm bệnh nặng.
Quý phi Niên thị là người hiền lành, rất được lòng mọi người
Cuối năm đó, Hoàng đế hạ chỉ tấn phong Quý phi Niên thị thành Hoàng quý phi với hi vọng xung hỉ, bệnh nặng sẽ thuyên giảm. Tuy nhiên, bệnh trạng của nàng ngày càng nghiêm trọng hơn.
Lúc Hoàng quý phi Niên thị đang hấp hối, một người nghiện công việc như Hoàng đế Ung Chính cũng phải bỏ hết tất cả để ở bên nàng những ngày cuối đời. Cuối tháng 11 năm Ung Chính thứ 3, Hoàng quý phi Niên thị hoăng thệ (qua đời), thụy hiệu là Đôn Túc Hoàng quý phi.
Ngày Hoàng quý phi Niên thị mất, Hoàng đế nghỉ triều 5 ngày và cử hành đại lễ an táng đặc biệt. Tang lễ của nàng đã trở thành điển phạm cho tất cả tang lễ của các Hoàng quý phi về sau.
Sau này, Hoàng đế Ung Chính đặc biệt sủng ái Phúc Huệ, người con trai duy nhất còn sống của Hoàng quý phi Niên thị. Nhưng đáng tiếc, đến năm Ung Chính thứ 6, Phúc Huệ cũng mất. Hoàng đế vô cùng đau lòng, hạ lệnh chôn cất theo quy cách của một Thân vương.
Từ sủng phi đến em gái của tội thần
Vào ngày 8/10/1735, vua Ung Chính đột ngột qua đời sau 3 ngày đổ bệnh nặng.
Trước đó, khi quyết định chọn người hợp táng cùng, vua Ung Chính chỉ chọn 2 người trong số 30 phi tần. Đó là: Hiếu Kính Hiến hoàng hậu và Đôn Túc Hoàng quý phi.
Chuyện Ung Chính chọn Đôn Túc Hoàng quý phi là người phụ nữ thứ 2 ngoài hoàng hậu được hợp táng cùng ông sau khi qua đời mới là chuyện khiến nhiều người cảm thấy khó hiểu. Bởi, Đôn Túc Hoàng quý phi chính là em gái ruột của một tội thần mà Ung Chính đã đích thân xử chết – Niên Canh Nghiêu. Song, điều này phần nào cho thấy ông yêu thương Niên thị đến mức nào.
Dù là em gái của tội thần nhưng Đôn Túc Hoàng quý phi vẫn được vua Ung Chính sủng ái và hợp táng cùng
Niên Canh Nghiêu vốn là trung thần từ thời Khang Hi. Sau khi Ung Chính lên ngôi, vị đại thần này cũng hết lòng phò tá. Xét về mối quan hệ gia đình, Niên Canh Nghiêu là anh rể của hoàng đế Ung Chính. Còn xét về cục diện trong triều đình thì Niên Canh Nghiêu là một đại thần khiến nhiều người phải nể sợ. Bởi trong tay ông nắm binh quyền, lại có thể tham gia triều chính, cùng vua bàn chuyện quốc gia đại sự.
Dần dần, anh trai Đôn Túc hoàng quý phi trở lên ngạo mạn, không xem ai ra gì, thậm chí làm ra những chuyện vượt quá thân phận sau lưng hoàng đế Ung Chính.
Suốt thời gian anh trai làm ra những chuyện tày đình đó, Đôn Túc Hoàng quý phi đều biết rõ. Thân ở hậu cung, bà gìn giữ đức hạnh bao nhiêu thì bên ngoài anh trai ngang tàng bấy nhiêu.
Cuối cùng, sau một thời gian đấu tranh tinh thần, Đôn Túc Hoàng quý phi đã quyết định vì đại nghĩa diệt thân, đem những chuyện mà anh trai đã làm báo cho Ung Chính. Từ một trung thần của hoàng đế, Niên Canh Nghiêu đã bị Ung Chính đoạt hết binh quyền và kết vào tội chết. Sau khi bị định tội, Niên Canh Nghiêu đã tự sát trong ngục.
Chiếu theo luật thời đó, khi Niên Canh Nghiêu bị kết án thì chắc chắn sẽ liên lụy đến cả gia tộc. Nhưng Hoàng đế đã khai ân, chỉ xử tử Niên Canh Nghiêu và con trai của hắn là Niên Phú, những người khác trong gia tộc đều được miễn tội chết. Ngay cả, Niên thị và các con trong cung cũng không bị ảnh hưởng.
Đến ngày 2/3 năm Càn Long thứ 2 (năm 1797), linh cữu của Ung Chính đế được chuyển đến địa cung Thái Lăng. Và 2 mộ phần được hợp táng chung cùng Ung Chính chỉ có Hiếu Kính Hiến hoàng hậu và Đôn Túc hoàng quý phi theo đúng di nguyện cuối cùng trước khi qua đời của Ung Chính.
