Ăn không cân đối tạo gánh nặng cho gan
Theo bác sĩ Đoàn Thị Anh Đào, Phó trưởng khoa Nội kiêm Phó trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Thanh Nhàn, hiện nay, lối sống ít vận động và chế độ dinh dưỡng không hợp lý của nhiều người đã ảnh hưởng tới sức khoẻ tổng thể và các cơ quan nội tạng trong cơ thể, trong đó có gan.
Nhiều người trẻ hiện nay có lối sống tĩnh tại (ngồi nhiều), ít hoạt động thể lực thường xuyên, cộng thêm chế độ ăn nhiều chất đạm, sử dụng các chất kích thích (rượu, bia). Tất cả hành vi này đều ảnh hưởng tới chức năng của gan.
Bác sĩ Đào cho hay gan là cơ quan rất quan trọng trong cơ thể, chịu trách nhiệm điều hoà và bài tiết những thực phẩm được ăn vào. Gan được ví như như là một nhà máy vừa sử dụng, vừa dự trữ, chuyển hoá những thức ăn con người ăn vào.
Gan hoạt động quá tải sẽ gây ra các tình trạng khác nhau cho cơ thể, ví dụ: ăn quá nhiều thịt (chất đạm) và quá ít rau xanh (chất xơ) sẽ gia tăng nguy cơ ảnh hưởng tới chức năng gan.
Rượu bia - thứ gan 'sợ' nhất
Một bữa nhậu say sẽ tạo ra gánh nặng lớn cho gan. (Ảnh minh hoạ)
Bác sĩ Đào cho biết gan thường phải hoạt động quá sức sau một bữa nhậu. Dinh dưỡng mất cân đối trong bữa nhậu (uống rượu nhiều, ăn nhiều chất đạm, không ăn đủ rau xanh, không uống đủ nước) ảnh hưởng tới chức năng gan.
Việc lạm dụng rượu là thứ gan "sợ" nhất. Chuyển hóa rượu xảy ra chủ yếu ở gan. Dưới tác dụng của enzym ADH, ethanol chuyển thành acetaldehyde, đây chính là chất gây độc cho cơ thể.
Lạm dụng rượu bia thường dễ dẫn tới các bệnh lý về gan như gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu, xơ gan do rượu, ung thư gan trên nền xơ gan. Trong đó, gan nhiễm mỡ là hậu quả thường gặp nhất của việc uống quá nhiều rượu.
Viêm gan do rượu là tình trạng kết hợp của gan nhiễm mỡ, viêm gan lan tỏa và hoại tử tế bào gan với các mức độ nghiêm trọng khác nhau. Các tế bào gan bị tổn thương nghiêm trọng sẽ dần xuất hiện hoại tử. Từ viêm gan sẽ dẫn tới xơ gan do rượu bia.
Bác sĩ Đào cho biết để bảo vệ gan, mọi người không nên lạm dụng rượu bia. Trong trường hợp phải uống rượu bia thì tốt nhất không sử dụng quá 2 đơn vị cồn mỗi ngày với nam giới, 1 đơn vị cồn với nữ giới và không uống quá 5 ngày mỗi tuần.
Theo đó, 1 đơn vị cồn tương đương với khoảng 3⁄4 chai hay lon bia có dung tích 330ml (5%), 1 ly rượu vang 100ml (13,5%) hoặc 1 chén rượu mạnh 30ml (40%).
"Khi uống rượu, để giảm tác hại của thức uống này gây ra, nên uống nhiều nước lọc và ăn nhiều rau xanh. Nước sẽ pha loãng nồng độ cồn và đào thải ra ngoài. Ăn rau xanh sẽ làm chậm quá trình rượu hấp thu vào cơ thể", bác sĩ Đào nói.
Cách bảo vệ gan
Để có lá gan khỏe, chuyên gia khuyên:
Đối với người có bệnh lý gan cần kiêng tuyệt đối rượu, hạn chế tối thiểu các thức ăn nhiều dầu mỡ… Nếu có viêm gan virus cần theo dõi theo chỉ định của bác sĩ.
Với người khoẻ mạnh cần lưu ý:
- Giảm các thức ăn có mỡ, kể cả các món xào, rán… các thực phẩm này gây trở ngại đến quá trình chuyển hóa chất béo, làm tích mỡ trong gan;
- Hạn chế rượu bia;
- Bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm;
- Cần bổ sung các loại vitamin bằng các loại rau - quả giàu vitamin trong các bữa ăn như: bầu, bí, cà chua, bắp cải, cam, quýt, táo...;
- Tập luyện thể dục hàng ngày;
- Uống đủ nước;
- Khám sức khoẻ, kiểm tra chức năng gan định kỳ.
