Ông Zelensky công bố dự thảo hòa bình 20 điểm
VietNamNet thông tin, trang tin Kyiv Independent ngày 24/12 đưa tin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky mới đây đã công bố bản dự thảo hòa bình 20 điểm, đã được phái đoàn Ukraine và Mỹ thống nhất trong các cuộc đàm phán cuối tuần qua.
"Chúng tôi đã đạt được những bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện văn kiện. Chúng tôi hy vọng sẽ nhận được phản hồi từ Nga sau khi Mỹ trao đổi với họ", ông Zelensky cho biết.
Tuy vậy, Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng vẫn còn một số điểm trong dự thảo cần thảo luận thêm, bao gồm quyền vận hành nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và vấn đề lãnh thổ.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters
Kế hoạch hòa bình sửa đổi được đưa ra sau nhiều tuần đàm phán ngoại giao, trong bối cảnh Mỹ phát tín hiệu hồi tháng trước rằng việc tiếp tục hỗ trợ Ukraine có thể phụ thuộc vào mức độ tham gia của Kiev đối với một khuôn khổ do Washington đề xuất trước đó.
Giai đoạn này bao gồm các cuộc gặp giữa quan chức Ukraine và các nhà đàm phán có liên hệ với Tổng thống Mỹ, trong đó có đặc phái viên Steve Witkoff và Jared Kushner.
Theo đánh giá của truyền thông Mỹ, Kiev đã thuyết phục được Washington thay đổi dự thảo so với đề xuất ban đầu gồm 28 điểm, vốn được coi là có nhiều yếu tố có lợi với Nga. Để được phê duyệt chính thức, văn kiện này cần phải có chữ ký của lãnh đạo Ukraine, Nga, Mỹ và châu Âu.
Ukraine mở đường cho đề xuất chưa từng có?
Trong khi đó, theo báo Dân trí, bản dự thảo này lần đầu tiên nêu khả năng có điều kiện liên quan đến việc điều chỉnh triển khai quân đội Ukraine ở vùng Donbass, miền Đông đất nước. Động thái này được xem là một sự thay đổi thận trọng của Kiev trong bối cảnh các nỗ lực chấm dứt xung đột với Nga đang rơi vào bế tắc.
Theo kế hoạch sửa đổi, Ukraine sẽ cân nhắc rút lực lượng khỏi một số khu vực ở vùng Donbass để hình thành một vùng phi quân sự, với điều kiện quân đội Nga cũng phải rút lui song song và đồng thời.
Ukraine có thể sẽ cân nhắc rút lực lượng khỏi một số khu vực ở vùng Donbass. Ảnh: Reuters
Ông Zelensky nhấn mạnh Ukraine không ủng hộ các nhượng bộ đơn phương và coi các bước đi mang tính đối ứng là điều kiện thiết yếu của bất kỳ thỏa thuận nào.
Bản dự thảo 20 điểm đánh dấu lần đầu tiên ông Zelensky công khai thể hiện sự sẵn sàng xem xét thay đổi liên quan đến bố trí lực lượng ở miền Đông. Nga tiếp tục yêu cầu kiểm soát các vùng lãnh thổ phía đông Ukraine ngay cả khi chưa giành hoàn toàn những khu vực này.
Các quan chức Ukraine cho biết khu vực phi quân sự được đề xuất có thể hoạt động như một khu kinh tế tự do, không nằm dưới sự kiểm soát quân sự của bất kỳ bên nào.
Ông Zelensky nói thêm rằng mọi thỏa thuận liên quan đến việc điều chuyển quân hoặc sắp xếp lãnh thổ đều phải được phê chuẩn thông qua một cuộc trưng cầu dân ý toàn quốc, điều rất khó tổ chức nếu không có lệnh ngừng bắn.
Bên cạnh đó, vẫn còn những câu hỏi chưa được giải quyết về các cơ chế bảo đảm an ninh. Việc thiết lập một vùng như vậy có thể đòi hỏi sự hiện diện của lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế, một phương án mà Nga trước đây từng phản đối, theo các nhà ngoại giao.
Dự thảo cũng đề xuất quy mô quân đội Ukraine thời bình là 800.000 binh sĩ, cao hơn các con số trước đây. Theo nhà lãnh đạo Ukraine, việc duy trì một lực lượng vũ trang lớn là yếu tố then chốt đối với an ninh quốc gia.
Tài liệu đề cập đến các bảo đảm an ninh quốc tế tương tự Điều 5 của NATO. Một điều khoản trước đó hạn chế khả năng Ukraine gia nhập NATO trong tương lai đã bị loại bỏ sau khi vấp phải sự phản đối trong nước.
