Ngày 30/9/2024, Chính phủ ban hành Nghị định số 119/2024/NĐ-CP quy định về thanh toán điện tử giao thông đường bộ. Nghị định này quy định chi tiết về thanh toán điện tử giao thông đường bộ; tài khoản giao thông; thanh toán tiền sử dụng đường bộ trên đường cao tốc; cơ sở dữ liệu thanh toán điện tử giao thông đường bộ.
Một trong những điểm đáng chú ý của Nghị định này là việc chủ xe ô tô phải thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí đang sử dụng hiện nay sang tài khoản giao thông kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Cụ thể, Khoản 4 Điều 31 Nghị định nêu rõ: Chủ phương tiện có nghĩa vụ phối hợp với nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ thực hiện việc chuyển đổi tài khoản thu phí đã có theo Quyết định số 19/2020 của Thủ tướng Chính phủ sang tài khoản giao thông và thực hiện kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt với tài khoản giao thông trước ngày 1/10/2025.
Như vậy, kể từ khi có hiệu lực, Nghị định 119 cho phép thời gian một năm (1/10/2024 đến 1/10/2025) để chủ phương tiện và nhà cung cấp dịch vụ thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Nếu không thực hiện, phương tiện sẽ không lưu thông được qua trạm thu phí.
Lý giải về quy định chuyển đổi tài khoản thu phí, ông Tô Nam Toàn (Cục Đường bộ Việt Nam) cho biết:
Tài khoản thu phí chủ phương tiện đang sử dụng hiện nay gồm các thông tin về phương tiện, chủ phương tiện và tiền do chủ phương tiện nạp để thanh toán khi xe qua trạm.
Do là tài khoản chuyên thu nên tiền do chủ phương tiện nạp tiền vào chỉ được dùng thanh toán phí đường bộ mà không được sử dụng cho các mục đích khác và tiền trong tài khoản thu phí cũng không được tính lãi.
Thêm nữa, việc kết nối giữa tài khoản thu phí với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt còn nhiều hạn chế, chưa tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp vận tải lớn có nhiều phương tiện, phải nạp một lượng tiền lớn vào tài khoản thu phí.
Điều này dẫn đến phản ứng của doanh nghiệp và người dân vì tiền trong tài khoản không được tính lãi.
Quan trọng hơn, Bộ Xây dựng không phải là đơn vị có chuyên môn về quản lý tiền trong tài khoản thu phí nên việc quản lý dòng tiền thu phí gặp nhiều khó khăn.
Với những lý do trên, trong quá trình xây dựng Nghị định 119, Bộ GTVT đã thống nhất với Ngân hàng Nhà nước một phương thức quản lý là tách tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt là ví điện tử hoặc tài khoản, thẻ tín dụng… của ngân hàng. Chủ phương tiện có quyền lựa chọn phương tiện thanh toán để kết nối tài khoản giao thông.
Nghị định 119 khi triển khai thực hiện sẽ giúp công tác quản lý Nhà nước về thu phí ngày càng công khai, minh bạch hơn; giúp người dân thực hiện thanh toán dễ dàng, đơn giản, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt theo chủ trương của Chính phủ.
Việc chuyển đổi tài khoản nhằm mục đích tách bạch trong quản lý Nhà nước, Bộ Xây dựng chuyên quản lý về tài khoản giao thông phục vụ thu phí điện tử không dừng. Ngân hàng Nhà nước quản lý phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt, đảm bảo tính pháp lý và an toàn về hơn về phương tiện thanh toán cho người dân, doanh nghiệp.
Quan trọng hơn, tiền nằm trong phương tiện thanh toán sẽ được tính lãi. Với sự đa dạng về phương tiện thanh toán sẽ tạo thuận lợi cho chủ phương tiện, nhất là đối với các doanh nghiệp vận tải quy mô lớn.
Việc chuyển tài khoản giúp chủ phương tiện sử dụng đa dạng hơn các dịch vụ. Không chỉ dùng thanh toán phí đường bộ, thời gian tới hệ thống thu phí điện tử không dừng sẽ được mở rộng dùng cho nhiều dịch vụ, tài khoản giao thông sẽ được dùng thanh toán các dịch vụ khác như bãi đỗ xe, thanh toán phí đăng kiểm, thanh toán mua xăng dầu, sạc xe điện.
Mỗi nhà cung cấp dịch vụ thu phí đã có phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Quy trình chuyển đổi từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông chỉ mất khoảng 5 - 10 phút trên ứng dụng của nhà cung cấp dịch vụ thu phí.
Bộ Xây dựng và Cục Đường bộ Việt Nam đã chỉ đạo các nhà cung cấp dịch vụ thu phí tuyên truyền cho chủ phương tiện bằng các hình thức như trên phương tiện thông tin đại chúng, nhắn tin cho chủ phương tiện biết và thực hiện quy định.
Cùng đó, chỉ đạo các nhà cung cấp tạo thuận lợi nhất, nhanh chóng nhất cho chủ phương tiện khi chuyển đổi tài khoản.
Cổng Thông tin điện tử Chính phủ
Huỳnh Duy
