Loại "kim cương đen" đó chính là hạt Cacao.
Theo Hội đồng Cacao Quốc tế (ICCO), tính đến tháng 4/2024, thế giới chỉ có 20 nước sở hữu và xuất khẩu "Cacao hương vị hảo hạng - Fine Flavor Cocoa".
Các nước này bao gồm: Việt Nam, Brazil, Cameroun, Costa Rica, Colombia, Cộng hòa Dominica, Ecuador, El Salvador, Ghana, Grenada, Haiti, Indonesia, Jamaica, Madagascar, Malaysia, Nicaragua, Papua New Guinea, Peru, Trinidad & Tobago, Venezuela.
Hội đồng Cacao Quốc tế (ICCO) cho biết, trong năm 2024, sản lượng cacao toàn cầu đạt hơn 4,3 triệu tấn, trong đó khu vực châu Phi chiếm hơn 70%, chủ yếu với giống cây Forastero.
Tại Việt Nam, cacao - một trong những loại cây trồng có giá trị nhất thế giới - được trồng chủ yếu từ giống lai Trinitario. Dù chỉ chiếm 0,1% sản lượng cacao toàn cầu năm này, nhưng hạt cacao Việt Nam thuộc nhóm cacao hương vị cao cấp hàng đầu thế giới.
Belvie Chocolate "Black Diamond - Kim cương đen" là loại chocolate được chế biến từ những hạt cacao ngon nhất của Việt Nam và tuân thủ công thức Bỉ truyền thống. Ảnh: Barandcocoa
Không những thế, nhiều vùng trồng cacao nổi tiếng tại Việt Nam còn hấp dẫn về mặt kinh tế khi áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn.
"Việt Nam đang tiên phong trong việc nâng cao sản xuất theo mô hình kinh tế tuần hoàn. Tại các trang trại, người nông dân không chỉ trồng cacao mà còn kết hợp với nhiều loại cây trồng khác.
Họ khai thác toàn diện quả cacao, từ hạt, vỏ cho đến các phụ phẩm, đồng thời sử dụng phân bón tự nhiên để nuôi dưỡng cây trồng. Việt Nam đang khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực này và có tiềm năng trở thành hình mẫu tiêu biểu cho khu vực và thế giới" - Đó là nhận định của Đại sứ EU tại Việt Nam - ông Julien Guerrier sau chuyến đi đến nông trại và hợp tác xã (HTX) trồng cây cacao tại Đắk Lắk và Đắk Nông.
ICCO đánh giá, thị trường cacao thế giới phân biệt giữa 2 loại hạt cacao chính: Hạt cacao "hương vị hảo hạng" - và hạt cacao "số lượng lớn"/"thông thường". Nhìn chung, hạt cacao hương vị hảo hạng được sản xuất từ các giống cây cacao Criollo hoặc Trinitario; trong khi hạt cacao số lượng lớn (hoặc thông thường) đến từ cây Forastero [Tất nhiên vẫn có trường hợp ngoại lệ].
Cacao: Ngành công nghiệp trị giá hơn 17 tỷ USD năm 2024
Cây cacao được trồng ở hơn 50 quốc gia trên thế giới và đang tạo nên một ngành công nghiệp trị giá hàng chục tỷ đô la Mỹ.
Năm 2024, quy mô thị trường hạt Cacao đạt 17,24 tỷ USD và dự kiến sẽ nâng lên mức 23,97 tỷ USD vào năm 2029, tăng trưởng với tốc độ CAGR là 6,81% trong giai đoạn dự báo (2024-2029), theo nghiên cứu mới nhất của Mordor Intelligence.
Vành đai Cacao là nơi cây cacao phát triển tốt trên thế giới. Ảnh: Chocolateclass
Cây ca cao mọc ở vùng khí hậu nóng và mưa nhiều. Hầu hết việc trồng trọt tập trung trong phạm vi vĩ độ 20 độ ở cả phía bắc và phía nam của Đường xích đạo, nơi một số người gọi là “Vành đai Cacao - Cacao Belt”.
Cho đến gần đây, người ta vẫn cho rằng cacao có nguồn gốc từ Mexico và Trung Mỹ. Tuy nhiên, các nghiên cứu mới đây nhất cho biết những cây cacao đầu tiên đến rừng mưa Amazon ở Nam Mỹ - có niên đại hơn 5.000 năm.
Trước khi đến thế giới phương Tây, cacao thường không được chế biến như một loại thực phẩm hoặc đồ uống ngọt. Thay vào đó, các nền văn hóa cổ đại đã chấp nhận hương vị đắng, đen của nó và thường kết hợp nó với gia vị. Phải đến khi cacao du nhập vào châu Âu thì những món chocolate ngọt ngào, xa hoa mà chúng ta thường thấy ngày nay mới bắt đầu xuất hiện.
Cacao chủ yếu được trồng ở khoảng 20 độ Bắc và Nam của đường Xích đạo trong “Vành đai Cacao”. Ảnh: Jenni Miska/Unsplash.
Dẫu vậy, so với nhiều loại cây trồng khác, cây cacao đang phải đối mặt với thách thức rất lớn mang tên Biến đổi khí hậu. Trong đó, một trong những mối nguy hiểm lớn nhất đối với cacao phát sinh từ biến đổi khí hậu là sự gia tăng thoát hơi nước.
Nói cách khác, khi nhiệt độ cao hơn sẽ khiến đất và cây hấp thụ nhiều nước hơn; trong khi đó lượng mưa có thể sẽ không tăng đủ để bù đắp cho lượng ẩm bị mất, đặc biệt ở các khu vực sản xuất cacao lớn như Bờ Biển Ngà và Ghana, nơi chiếm hơn 50% sản lượng cacao toàn cầu.
Các chuyên gia Mỹ dự báo, diện tích đất phù hợp để trồng cacao có thể giảm tới 40% vào năm 2050. Tệ hơn nữa, cây cacao được dự đoán sẽ biến mất vào đầu năm 2050 do nhiệt độ ấm hơn và điều kiện thời tiết khô hơn, Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) thông báo trong một bài viết năm 2018.
Trang Ly
