Phân khúc sedan/hatchback cỡ A đang bị “bóp nghẹt”
Từng là lựa chọn “quốc dân” cho những người mua xe lần đầu, các mẫu sedan/hatchback cỡ A như Hyundai Grand i10 hay Kia Morning đang dần đánh mất vị thế. Số liệu mới nhất trong quý I/2025 được thống kê bởi Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) và TC Group cho thấy: Grand i10 chỉ bán được 798 xe, còn Morning chỉ đạt 119 xe, tức trung bình chưa đến 40 xe/tháng.
So với giai đoạn vài năm trước, mức giảm này là rất đáng kể. Lấy ví dụ, quý I/2024, doanh số Grand i10 còn đạt 1.341 xe, trong khi ở cùng kỳ năm 2023, con số này lên tới 2.245 xe. Doanh số trong 2 quý tương ứng của Morning lần lượt là 182 xe và 470 xe. Những con số này cho thấy rõ ràng “cú trượt dài” qua các năm của phân khúc sedan/hatchback cỡ A nói chung, và Grand i10, Morning nói riêng.
Theo giới chuyên gia, nguyên nhân cho “cú trượt lớn” này đến từ sự thay đổi thói quen tiêu dùng, khi người dùng giờ đây có nhiều lựa chọn hấp dẫn trong phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ.
Không khó để thấy thị phần của sedan/hatchback cỡ A đang bị “kẹp chặt”. Phía trên là nhóm SUV/crossover cỡ A, dẫn đầu bởi những cái tên như VinFast VF 5, Toyota Raize, Kia Sonet, Hyundai Venue. Những mẫu xe này có giá chỉ nhỉnh hơn Grand i10, Morning khoảng 100-150 triệu đồng, nhưng có ngoại hình bắt mắt hơn, nhiều tiện nghi hơn, vận hành đa dụng hơn.
Trong khi đó, phía dưới là VinFast VF 3 - một mẫu xe điện mini cho đô thị giá dễ tiếp cận số đông (chỉ 299 triệu đồng) nhưng có đầy đủ công năng sử dụng cùng chi phí sử dụng siêu thấp. Thay vì bỏ ra khoảng trên 450 triệu đồng để lăn bánh một chiếc Grand i10 hay Morning bản AT, thì với hơn 300 triệu đồng có thể ra biển một chiếc VF 3 (đang được hỗ trợ 100% trước bạ), tiết kiệm khoảng 150 triệu đồng.
VinFast VF 3 - hiện tượng mới thay đổi cuộc chơi
Theo số liệu thống kê từ VinFast, có tổng cộng khoảng 13.100 chiếc VF 3 được bàn giao trong quý I/2025. Con số này cao gấp hơn 9 lần so với tổng doanh số các mẫu sedan/hatchback cỡ A cộng lại trong cùng kỳ. Rõ ràng, VF 3 đang là cái tên góp phần khiến phân khúc sedan/hatchback cỡ A dần đi vào quên lãng.
Sỡ dĩ nói VF 3 trở thành hiện tượng mới đe dọa phân khúc sedan/hatchback cỡ A là bởi đây cũng là một mẫu xe có kích thước nhỏ gọn, có 4 chỗ ngồi cho gia đình, khoang nội thất đủ rộng để sử dụng thoải mái trong đô thị. Với giá lăn bánh thấp hơn 100-150 triệu đồng so với nhóm sedan/hatchback cỡ A, VF 3 rõ ràng trở thành lựa chọn được ưu tiên hơn.
Về kích thước, VF 3 có chiều dài 3.114 mm, ngắn hơn Grand i10 (3.815 mm) và Morning (3.595 mm), nhưng lại cao hơn đáng kể với chiều cao lên tới 1.676 mm. Điều này giúp VF 3 dù nhỏ gọn hơn về tổng thể nhưng lại tạo ra không gian đầu và khoang xe rộng thoáng hơn.
Khoảng sáng gầm xe của VF 3 đạt 191 mm, cao hơn Grand i10 (157 mm) và Morning (152 mm), tương đương nhiều mẫu SUV/crossover cỡ B, giúp xe dễ dàng leo vỉa, lội nước nhẹ và vận hành linh hoạt hơn trong điều kiện đường phố Việt Nam. Điểm ưu việt của VF 3 trong vận hành còn đến từ khả năng chống nước tiêu chuẩn IP67, cho phép di chuyển ngập nước sâu tới 1 mét trong khoảng 30 phút - điều mà các xe xăng không làm được.
Về trang bị tiện nghi, VF 3 sở hữu đầy đủ những tiện nghi thiết yếu như màn hình cảm ứng 10 inch hiển thị đa thông tin, âm thanh 2 loa, điều hòa một vùng có lọc bụi, phanh đỗ điện tử… Tất nhiên, nếu so về tiện nghi thì VF 3 có phần thua Grand i10 và Morning ở điều hòa tự động hay âm thanh 4 loa.
Một điểm mạnh nữa của VF 3 so với nhóm Grand i10 và Morning là chi phí nuôi xe. Chủ xe VF 3 được sạc miễn phí tới 30/6/2027, tức là không tiền sạc điện với quãng đường không giới hạn. Trong khi đó, Grand i10 và Morning với mức tiêu thụ xăng trung bình 6 lít/100 km sẽ tốn khoảng hơn 20 triệu đồng tiền đổ xăng/năm với quãng đường trung bình 50 km/ngày cùng giá xăng 18.856 đồng/lít ở thời điểm viết bài.
Chi phí bảo dưỡng VF 3 cũng rẻ hơn so với Grand i10 và Morning. Theo chia sẻ của anh Vũ Quang Chiến, một chủ xe VF 3 tại Hà Nội, số tiền bảo dưỡng lần đầu chỉ từ khoảng 350.000 đồng, và xe không phải làm phức tạp như xe xăng. Với Grand i10 và Morning, các lần bảo dưỡng đòi hỏi thay dầu máy, lọc dầu, lọc xăng, vệ sinh kim phun… nên chi phí sẽ không dưới 1 triệu đồng.
Tương lai nào cho sedan/hatchback cỡ A?
Với mức doanh số dưới 150 xe/quý, Kia Morning đang đối diện nguy cơ chia tay thị trường Việt Nam sớm. Hyundai Grand i10 vẫn còn sức sống nhờ thương hiệu mạnh, nhưng nếu không có bản nâng cấp đáng kể, tình hình cũng khó khả quan hơn. Trong khi đó, VinFast VF 3 vẫn đang tăng trưởng mạnh và chưa có dấu hiệu chững lại.
Nếu xu hướng tiêu dùng hiện tại tiếp tục, việc phân khúc sedan/hatchback A gầm thấp bị “xóa sổ” khỏi thị trường hoàn toàn có thể xảy ra trong vài năm tới. Sự nổi lên của các mẫu xe điện nhỏ gọn, chi phí thấp như VF 3 sẽ là chất xúc tác cuối cùng đẩy nhanh quá trình này. Cùng với đó, nhóm SUV/crossover cỡ A cũng đang nổi lên với nhiều lựa chọn hấp dẫn với giá bán chỉ chênh khoảng 100-150 triệu đồng so với sedan/hatchback cỡ A.
Đức Khôi
