Ở thời điểm hiện tại, khi chỉ còn vài ngày nữa là sang năm mới, chắc hẳn đa số mọi người đều đang thầm nghĩ về 1 năm vừa qua, xem mình đã làm được gì cũng như đặt mục tiêu cho năm mới.
Có người quyết tâm tiết kiệm, tăng thu nhập nhưng cũng có người chẳng mong gì ngoài 2 từ: Hết nợ! Tâm sự ẩn danh trong câu chuyện dưới đây là 1 trường hợp như vậy. Thậm chí, có thể mục tiêu “hết nợ” cũng là quá xa vời với tình cảnh hiện tại.
Trong bài chia sẻ của mình, người này cho biết thu nhập hiện tại khoảng 10-11 triệu đồng/tháng. Còn tổng nợ bao gồm cả nợ gốc và tiền lãi đang là hơn 300 triệu đồng. Trung bình mỗi tháng phải trả 17-20 triệu đồng.
Với danh sách nợ được liệt kê như trên, có thể thấy người này chủ yếu đang nợ thẻ tín dụng và các khoản vay nhanh từ công ty tài chính. Mỗi khoản nợ không lớn, nhưng gộp chung lại thì con số cuối cùng cũng không hề nhỏ. Với mức thu nhập 11 triệu quay đầu hàng tháng, dư nợ thế này quả thật có phần nan giải.
“Sức kiếm tiền có hạn mà sao lại để nợ nhiều thế… Tình hình này thì cách duy nhất là về xin bố mẹ hoặc người thân đứng ra trả giúp, còn mình thì tập trung cày cuốc làm lụng rồi trả lại cho người thân sau. Còn nếu người thân cũng không thể giúp thì hoặc là làm mọi cách kiếm đủ tiền trả nợ hàng tháng, hoặc là chấp nhận bị nợ xấu thôi” - Một người thở dài.
“Gom nợ về 1 mối xem, nhưng với danh sách nợ hiện tại thì khó vay ngân hàng lắm, thu nhập còn thấp nữa, chắc chỉ có nhờ người thân được thôi, hoặc vay bạn bè 1 khoản trả trước những phần nợ lãi cao, còn lại làm rồi trả dần” - Một người gợi ý.
“Nhìn danh sách nợ như kia thì mình đoán bạn vay tiền để chi tiêu, chứ vay kinh doanh hay lấy vốn làm ăn không ai vay lắt nhắt như thế này. 28 tuổi thì cũng không còn nhỏ nữa, tự làm tự chịu thôi” - Một người chia sẻ.
“Chẳng còn cách nào khác ngoài cố làm thêm. Ban ngày làm văn phòng thì tối xách xe đi giao hàng, chạy ship, chấp nhận làm tối đa, ăn uống thuê nhà hay các nhu cầu cơ bản khác thì cho về mức tối thiểu thôi. Đã có nợ lại còn không vay được ai thì đành phải vậy” - Một người khác cho hay.
“Nhìn món nợ đến chịu… Coi như bài học nhớ đời thôi, 28 tuổi thì không còn trẻ nhưng cũng chưa bao giờ muộn để bắt đầu lại” - Một người bình luận.
Học được gì từ tâm sự có phần đáng buồn phía trên?
1. Đừng bao giờ vay tiền để tiêu xài
Lý do rất đơn giản: Tiêu xài không tạo ra dòng tiền mới, trong khi tiền vay thì phải trả và có thể bị tính lãi, thậm chí là lãi suất rất cao. Việc vay nợ chi tiêu chẳng khác nào tự mình chọn lấy 1 tương lai bấp bênh thay vì ổn định.
Ban đầu có thể thấy nhẹ nhõm vì nhu cầu xài tiền được đáp ứng ngay, nhưng càng về sau, gánh nặng trả nợ càng lớn và nhanh chóng vượt quá khả năng chịu đựng. Một khi nợ được dùng cho tiêu xài, nó không để lại bất kỳ “dấu vết tích cực” nào ngoài áp lực. Không tài sản, không kỹ năng mới, không thu nhập tăng thêm, chỉ còn lại những con số lãi chồng lãi.
Vì vậy, nếu chưa thực sự hiểu rõ mình vay tiền để làm gì và khoản vay đó có tạo ra giá trị hay không, thì tốt nhất là đừng vay. Tiêu xài bằng tiền mình chưa kiếm được gần như luôn dẫn đến cái kết không vui.
2. Trước khi vay tiền, phải tính luôn cả phương án trả nợ
Vay tiền không chỉ là chuyện có vay được hay không, mà là còn là sẽ phải trả như thế nào.
Trong trường hợp trên, tổng số nợ phải trả hàng tháng cao hơn cả thu nhập, thì rõ ràng quá trình tính toán khoản vay đã sai hoặc thậm chí là không được tính tới.
Có thể tại thời điểm vay, họ nghĩ “mình trả được” nhưng chỉ vì thế mà bỏ qua kịch bản thu nhập giảm hoặc có các chi phí khác phát sinh, thì vẫn là thiếu sót.
Thế nên trước khi vay tiền - dù vay ai, vay ở đâu, lãi suất bao nhiêu đi chăng nữa, cũng phải tự hỏi chính mình:
- Với mức thu nhập hiện tại thì mỗi tháng trả được bao nhiêu, trả rồi thì còn đủ tiền sinh hoạt hay không?
- Nếu có biến cố xảy ra thì xoay xở thế nào?
- Mất bao lâu mới trả xong toàn bộ nợ?
Khi không có câu trả lời rõ ràng cho những điều này, khoản vay đó gần như chắc chắn sẽ trở thành áp lực dài hạn.
Vay tiền không sai, nhưng vay mà không tính trước đường lui thì câu chuyện sẽ rất khác. Và đến lúc nợ nần trở thành áp lực, cái giá phải trả không chỉ là tiền, mà còn là thời gian, sức khỏe và cả tinh thần.
Ngọc Linh
