Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ-Trung leo thang với việc Tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế quan 145% lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, Apple đã bất ngờ nhận được "đặc ân" miễn thuế cho các sản phẩm chủ lực. Theo báo cáo mới nhất từ The Washington Post, đằng sau quyết định này là những nỗ lực vận động hành lang không ngừng nghỉ của CEO Tim Cook.
Báo cáo cho biết ông Tim Cook đã trực tiếp gọi điện cho Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick tuần trước để giải thích chi tiết tác động tiêu cực của thuế quan đối với giá iPhone. Không dừng lại ở đó, vị CEO này còn liên hệ với nhiều quan chức cấp cao khác tại Nhà Trắng để trình bày quan điểm của mình.
Chiến lược của ông Cook không chỉ giới hạn ở các cuộc gặp và điện đàm. Ông còn chủ động tránh bất kỳ bình luận tiêu cực nào về chính sách của Tổng thống Trump trên các phương tiện truyền thông và đã đóng góp cá nhân 1 triệu USD cho lễ nhậm chức của tổng thống. Những nỗ lực này đã mang lại kết quả khi chính quyền Trump quyết định miễn thuế cho iPhone, Mac, Apple Watch, iPad và các thiết bị điện tử khác của Apple.
Tuy nhiên, đặc quyền này có thể chỉ là tạm thời. Ngay sau thông báo miễn thuế, tổng thống Trump đã tuyên bố "không có ngoại lệ thuế quan" và rằng không ai sẽ "được thoát". Theo đó, Apple và các công ty công nghệ khác sẽ "chuyển sang một nhóm thuế quan khác" khi chính quyền xem xét ngành bán dẫn và chuỗi cung ứng điện tử trong các cuộc điều tra về An ninh Quốc gia sắp tới.
Đây không phải là lần đầu tiên ông Cook thành công trong việc bảo vệ lợi ích của Apple trước các chính sách thương mại của Trump. Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông đã thuyết phục được tổng thống miễn thuế quan cho thiết bị Apple bằng lập luận rằng thuế sẽ tạo lợi thế cạnh tranh không công bằng cho Samsung của Hàn Quốc.
Mối quan hệ đặc biệt giữa hai nhân vật này được chính tổng thống Trump xác nhận khi ông công khai thừa nhận đã "giúp ông Tim Cook gần đây". Theo Wilbur Ross, cựu Bộ trưởng Thương mại dưới thời ông Trump cho biết, "ông Cook có mối quan hệ rất tốt với tổng thống. Ông ấy đã đóng vai trò rất thận trọng khi vừa phụ thuộc lớn vào Trung Quốc vừa rất quan trọng đối với Mỹ."
Hiện tại tổng thống Trump vẫn khẳng định Apple có thể sản xuất iPhone và các sản phẩm khác tại Mỹ, nhưng thực tế có nhiều rào cản đáng kể như chi phí xây dựng nhà máy, thiếu lao động có kỹ năng và chi phí nhân công cao. Đáp lại, Apple đã cam kết đầu tư 500 tỷ USD vào Mỹ và dự định sản xuất máy chủ Private Cloud Compute tại Houston với sự hợp tác của Foxconn.
Những diễn biến này diễn ra trong bối cảnh nhiều CEO công nghệ khác như Jensen Huang của NVIDIA và Sundar Pichai của Google cũng đang tìm cách tiếp cận Trump để thảo luận về tác động của thuế quan. Sự xuất hiện ngày càng nhiều của các lãnh đạo công nghệ tại Nhà Trắng và Mar-a-Lago đánh dấu sự thay đổi đáng kể so với nhiệm kỳ đầu tiên, khi Trump thường xuyên chỉ trích các lãnh đạo này trên Twitter.
Các chuyên gia có quan điểm khác nhau về việc miễn thuế cho Apple. Daniel Kishi từ American Compass cho rằng đây là sự điều chỉnh hợp lý của chính sách thương mại. Ngược lại, Michael Strain, nhà kinh tế tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, cho rằng việc một công ty lớn nhất thế giới nhận được miễn trừ nhờ quy mô của mình là không công bằng và cho thấy các doanh nghiệp phải dành thời gian cho vận động chính trị thay vì đổi mới.
Nguyễn Hải
Nguồn Washington Post
