Có nên tiêm vắc xin sởi trước khi mang thai không?

1. Tại sao nên tiêm vắc xin sởi trước khi mang thai?

Sởi là bệnh truyền nhiễm do virus, lây lan qua đường hô hấp và có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm não, thậm chí tử vong. Với phụ nữ mang thai, mắc sởi đặc biệt nguy hiểm vì có thể dẫn đến sảy thai, sinh non, thai chết lưu hoặc thai nhi kém phát triển.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhấn mạnh rằng phụ nữ mắc sởi trong thai kỳ có nguy cơ cao gặp biến chứng hơn so với người không mang thai. Bên cạnh đó, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cảnh báo rằng trẻ sinh ra từ mẹ bị nhiễm sởi có thể bị nhẹ cân hoặc mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng trong giai đoạn sơ sinh.

Do đó, tiêm vắc xin sởi trước khi mang thai không chỉ giúp người mẹ phòng bệnh mà còn tạo "lá chắn miễn dịch" bảo vệ sức khỏe thai nhi ngay từ những ngày đầu hình thành.

2. Trước khi mang thai nên tiêm loại vắc xin sởi nào và tại sao?

Theo CDC Hoa Kỳ và NHS (Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh), phụ nữ có kế hoạch mang thai nên tiêm vắc xin kết hợp MMR (Measles – Mumps – Rubella), tức là vắc xin phòng ba bệnh sởi – quai bị – rubella trong một mũi duy nhất.

Việc tiêm loại vắc xin phối hợp này giúp đồng thời phòng ngừa các bệnh có nguy cơ gây dị tật bẩm sinh nghiêm trọng ở thai nhi:

- Rubella: Nếu người mẹ nhiễm rubella trong 3 tháng đầu thai kỳ, nguy cơ dị tật bào thai lên tới 90%, ảnh hưởng đến tim, mắt, não và tai của trẻ.

- Quai bị: Có thể gây viêm buồng trứng ở phụ nữ, làm tăng nguy cơ vô sinh, sảy thai hoặc sinh non.

- Sởi: Gây ra biến chứng viêm phổi, làm giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng của thai nhi, gây suy dinh dưỡng bào thai, thậm chí tử vong.

GAVI – Liên minh vắc xin toàn cầu – cũng nhấn mạnh hiệu quả vượt trội và mức độ an toàn cao của vắc xin MMR trong việc bảo vệ bà mẹ và trẻ sơ sinh, đặc biệt ở các nước có tỷ lệ lưu hành sởi, rubella cao.

3. Thời gian tiêm vắc xin và khuyến nghị khác khi tiêm vắc xin sởi trước khi mang thai

Vì vắc xin MMR là vắc xin sống giảm độc lực, nên phụ nữ cần tiêm ít nhất 1 tháng trước khi mang thai, theo khuyến cáo chính thức từ CDC và WHO. NHS khuyến nghị nếu có thể, tiêm trước từ 1–3 tháng sẽ tối ưu hơn để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho thai kỳ.

Ngoài ra, phụ nữ nên xét nghiệm máu để kiểm tra mức kháng thể với sởi, rubella và quai bị, đặc biệt nếu không nhớ rõ đã tiêm hay từng mắc bệnh chưa. Nếu kháng thể thấp hoặc chưa có miễn dịch, bác sĩ sẽ tư vấn tiêm bổ sung.

Ngoài ra, còn một số khuyến nghị bổ sung khác từ chuyên gia về tiêm vắc xin sởi trước khi mang thai như:

- Không tiêm vắc xin sởi dù là sởi đơn hay sởi kết hợp trong khi đang mang thai.

- Sau khi tiêm, nên dùng biện pháp tránh thai ít nhất 1 tháng.

- Người đã từng tiêm đủ 2 mũi MMR trong quá khứ không cần tiêm lại, trừ khi có chỉ định đặc biệt.

Chuẩn bị sức khỏe kỹ lưỡng bằng việc tiêm phòng vắc xin là bước đi thông minh, giúp mẹ vững vàng hơn trong hành trình 9 tháng 10 ngày đầy thử thách và đồng thời mang đến sự khởi đầu khỏe mạnh nhất cho con yêu.

Nguồn và ảnh: VNVC, CDC Hoa Kỳ, NHS

Ngọc Ái