Tờ Business Insider (Mỹ) ngày 4/5 đưa tin, Hệ thống ngăn chặn tàu viễn chinh của Hải quân - Thủy quân Lục chiến (NMESIS) được cho ra mắt lần đầu tiên tại Philippines trong cuộc tập trận Balikatan, có nghĩa là "vai kề vai" trong tiếng Tagalog của Philippines.
Hơn 14.000 quân từ Philippines và Mỹ đã tham gia trận kéo dài từ ngày 21/4 đến 9/5, cùng với quân Australia và lần tiên của quân Nhật Bản, khiến cuộc tập trận Balikatan lần này có quy mô lớn nhất từ trước đến nay.
Được phát triển để "mô phỏng việc bảo vệ chủ quyền của Philippines", NMESIS sẽ được sử dụng trong các cuộc tập trận mô phỏng chiến đấu diễn ra trên quần đảo Batanes của Philippines, được coi là những địa điểm chiến lược quan trọng gần đảo Đài Loan và Trung Quốc đại lục.
NMESIS sẽ bắn một tên lửa dẫn đường có tầm bắn vươn tới các tàu ở kênh Bashi giữa quần đảo Batanes và Đài Loan.
Sát thủ tàu trên mặt đất
Theo Business Insider, NMESIS là một hệ thống tên lửa được gắn trên một chiếc xe tải 4 bánh không người lái được phát triển như một phần của Sáng kiến Force Design - một kế hoạch hiện đại hóa nhằm tái cấu trúc Thủy quân Lục chiến Mỹ để phục vụ cho chiến tranh viễn chinh trên biển, đặc biệt là ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Một đơn vị NMESIS tiêu chuẩn sẽ bao gồm 18 bệ phóng. Thủy quân Lục chiến Mỹ có kế hoạch triển khai 14 đơn vị như vậy vào năm 2030, và 3 trong số đó dự kiến sẽ được triển khai ở khu vực Thái Bình Dương.
Tên lửa tấn công hải quân
Business Insider đưa tin, NMESIS được thiết kế để bắn tên lửa diệt hạm Naval Strike Missile (NSM) - một vũ khí tấn công chính xác tầm xa được thiết kế để tấn công các tàu nổi trên mặt nước được bảo vệ nghiêm ngặt và các mục tiêu trên bộ.
Được sản xuất bởi nhà cung cấp quốc phòng Kongsberg Defence Systems (Na Uy) trong quan hệ hợp tác với tập đoàn quốc phòng và hàng không vũ trụ RTX (Mỹ), NSM có khả năng sống sót và cơ động cao với tầm bắn lên tới 200 km.
Các tên lửa cận âm lướt trên biển, có giá gần 2 triệu USD mỗi quả, có thể tự động ngắm bắn mục tiêu mà không bị nhiễu điện tử, được dẫn đường bằng hệ thống hồng ngoại trên tàu, hệ thống định vị toàn cầu (GPS) và định vị địa hình.
Vào tháng 11/2024, Kongsberg đã được trao hợp đồng quân sự trị giá 900 triệu USD để cung cấp NSM cho Hải quân và Thủy quân Lục chiến Mỹ.
Xe phóng không người lái
NMESIS mang theo hai tên lửa NSM sẵn sàng bắn trong các hộp đựng, được lắp trên Xe chiến thuật hạng nhẹ chung không người lái được gọi là ROGUE-Fires (Đơn vị mặt đất điều khiển từ xa cho hỏa lực viễn chinh), cho phép điều khiển từ xa hoặc tự động trên địa hình khó khăn.
"Thủy quân lục chiến có thể điều khiển ROGUE-Fires bằng bộ điều khiển từ xa giống như trò chơi điện tử hoặc ra lệnh cho nhiều bệ phóng tự động theo sau xe chỉ huy", theo một tuyên bố của Thủy quân Lục chiến Mỹ.
NMESIS bao gồm một xe phóng không người lái có thể điều khiển từ xa. Ảnh: Không quân Mỹ
'Tập trận toàn diện'
Business Insider đưa tin, cuộc tập trận Balikatan kéo dài 3 tuần sẽ tập trung vào các cuộc tập trận chống hạm, phòng không và phòng thủ bờ biển mô phỏng chiến đấu thực tế, bao gồm phòng thủ tên lửa, ngăn chặn đổ bộ và các cuộc thử nghiệm bắn đạn thật...
"Cuộc tập trận toàn diện nhằm mục đích xem xét tất cả các thách thức an ninh khu vực mà chúng ta đang phải đối mặt ngày nay, bắt đầu từ Biển Đông", Trung tướng James Glynn - giám đốc Mỹ phụ trách cuộc tập trận Balikatan - cho biết trong một cuộc họp báo.
Thiếu tướng Francisco Lorenzo - giám đốc Philippines phụ trách cuộc tập trận - cho biết Balikatan không nhằm mục đích phô trương sức mạnh chống lại Trung Quốc nhưng thừa nhận rằng chúng có thể đóng vai trò răn đe xung đột ở Đài Loan.
"Cuộc tập trận Balikatan có thể giúp ngăn chặn xung đột ở Đài Loan", ông Lorenzo cho biết trong một tuyên bố. "Nhưng đối với mối quan tâm của chúng tôi, nó chỉ nhằm mục đích ngăn chặn mọi sự ép buộc hoặc xâm lược có thể xảy ra đối với đất nước chúng tôi [Philippines]."
Các điểm nghẽn chiến lược gần đảo Đài Loan (Trung Quốc)
Theo Business Insider, trong cuộc tập trận Balikatan, các bệ phóng NMESIS sẽ được vận chuyển bằng đường hàng không từ phía bắc đảo Luzon đến quần đảo Batanes của Philippines, nơi Thủy quân Lục chiến Mỹ và Philippines sẽ thiết lập một căn cứ hỏa lực viễn chinh.
Nằm cách bờ biển phía nam đảo Đài Loan khoảng 200 km, quần đảo Batanes nằm gần Eo biển Luzon và Kênh Bashi, nơi nối Biển Philippines và Biển Đông.
Với tầm bắn cơ bản của tên lửa chống hạm là hơn 100 hải lý (khoảng 185 km), bất kỳ tàu nào di chuyển trong vùng biển từ mũi phía nam của đảo Đài Loan đến phía bắc đảo Luzon đều lọt vào tầm ngắm của NMESIS được triển khai tới quần đảo Batanes.
Bệ phóng tên lửa Typhon
Quân đội Mỹ cũng đã tạm thời triển khai hệ thống tên lửa tầm trung Typhon đến Sân bay Laoag ở phía bắc đảo Luzon như một phần của cuộc tập trận Balikatan vào tháng 4/2024. Thay vì bị thu hồi, hệ thống Typhon đã được di dời tới vị trí mới vào tháng 12 năm ngoái và vẫn được bố trí tại Philippines vô thời hạn.
Do Quân đội Mỹ vận hành, Hệ thống vũ khí Typhon có khả năng bắn tên lửa hành trình Tomahawk, có tầm bắn hơn 1.600 km và tên lửa đánh chặn SM-6, có thể bắn trúng mục tiêu cách xa gần 500 km.
Mối đe dọa đối với Trung Quốc
Vào giữa tháng 4, Trung Quốc đã lên án cuộc tập trận quân sự chung giữa Mỹ và Philippines, nói rằng họ "kiên quyết phản đối bất kỳ quốc gia nào" sử dụng Đài Loan làm "cái cớ" để củng cố thế trận quân sự của mình trong khu vực và "gây căng thẳng và đối đầu".
"Các bên liên quan được khuyến cáo không nên khiêu khích về vấn đề Đài Loan, và những ai đùa với lửa sẽ tự thiêu", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Côn cho biết trong cuộc họp báo ngày 21/4.
Duy Nguyễn (Theo Business Insider)
