Trong nhiều thập kỷ, Honda đã là cái tên đồng nghĩa với xe máy tại Việt Nam. Tuy nhiên, những dữ liệu mới nhất về doanh số và khảo sát thị trường cho thấy một bức tranh tương lai hoàn toàn khác, nơi "ngai vàng" của gã khổng lồ Nhật Bản đang lung lay dữ dội.
Theo phân tích mới nhất từ hãng tin Reuters, vị thế thống trị kéo dài hàng thập kỷ của Honda tại Việt Nam đang đối mặt với thử thách lớn nhất từ trước đến nay.
Động lực lớn nhất cho sự thay đổi đến từ các quy định về môi trường. Theo lộ trình, Hà Nội sẽ cấm xe máy xăng hoạt động tại các quận trung tâm từ tháng 7/2026 và mở rộng ra các khu vực khác từ năm 2028. Chính sách này đang tạo ra một hiệu ứng domino, thay đổi sâu sắc nhận thức của người dân.
Một khảo sát vào tháng 9/2025 của công ty nghiên cứu thị trường Asia Plus Inc. đã cho thấy một sự đảo chiều đáng kinh ngạc:
-
54% người được hỏi khẳng định sẽ chọn xe máy điện cho lần mua xe tiếp theo.
-
Chỉ 24% còn lại cho biết vẫn muốn mua xe xăng.
Đáng báo động hơn cho Honda là sự thay đổi về lòng trung thành với thương hiệu. Dù hiện tại có tới 80% người tham gia khảo sát đang sở hữu xe Honda, nhưng chỉ còn 50% cho biết sẽ cân nhắc mua xe của hãng trong tương lai.
Ngược lại, VinFast, từ chỗ chỉ chiếm 4% số xe hiện tại của người được hỏi, đã vọt lên thành lựa chọn được 32% người cân nhắc cho lần mua tới.
Sự thay đổi trong tâm lý người tiêu dùng đã bắt đầu phản ánh lên kết quả kinh doanh. Theo Reuters, doanh số của Honda Việt Nam trong tháng 8/2025 đã giảm gần 22% so với tháng trước và giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái.
Dù sụt giảm này chưa thể xóa đi vị thế thống trị với 2,6 triệu xe bán ra năm ngoái (chiếm hơn 80% thị phần), nó lại là một dấu hiệu cảnh báo sớm. Trong khi đó, các nỗ lực của Honda trong lĩnh vực xe điện vẫn còn hạn chế, với rất ít lựa chọn và doanh số chưa được công bố rõ ràng.
Thị trường xe hai bánh Việt Nam được dự báo sẽ tăng từ 4,6 tỉ USD năm 2025 lên 6 tỉ USD vào năm 2030, theo Mordor Intelligence. Cuộc chiến giành giật miếng bánh khổng lồ này đang bước vào một giai đoạn mới.
Ông Kengo Kurokawa, Giám đốc điều hành Asia Plus, nhận định: "Các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ, bao gồm lộ trình cấm xe xăng và các thông điệp truyền thông, đang định hình lại nhận thức người tiêu dùng. Điều này có thể thúc đẩy sự chuyển dịch thị trường nhanh hơn nhiều so với dự đoán của các nhà sản xuất truyền thống".
Rõ ràng, kỷ nguyên thống trị tuyệt đối của xe máy xăng và của riêng Honda đang dần đi đến hồi kết. Làn sóng điện hóa đang đến nhanh hơn bao giờ hết, và cuộc đua định hình lại thị trường xe máy Việt Nam chỉ vừa mới bắt đầu.
Khả Văn
