Giống lúa Jasmine 85 của Việt Nam, tại Thái Lan gọi là Khao Hom Phuang, nay đã trở thành giống lúa phổ biến, thậm chí lấn át nhiều giống truyền thống của nước này.
Theo tờ Bangkok Post, ông Charoen Laothamatas, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA), cho biết ngành lúa gạo Thái Lan đang ở trong tình trạng "báo động" khi sản lượng của các giống gạo nổi tiếng như Pathum Thani hay KB 79 sụt giảm mạnh. Nguyên nhân chính đến từ việc nông dân Thái Lan chuyển sang trồng giống lúa Jasmine 85 có nguồn gốc từ Việt Nam.
"Khoảng 80% lượng gạo đóng gói bán trên thị trường Thái Lan hiện nay được sản xuất từ lúa Jasmine 85," ông Charoen cho biết.
Vì sao nông dân Thái Lan "chuộng" lúa Việt?
Jasmine 85 được nông dân Thái ưa chuộng nhờ năng suất cao, thời gian sinh trưởng ngắn và đầu ra thuận lợi. Trong bối cảnh chi phí sản xuất tăng, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, những giống lúa mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt đang trở thành lựa chọn ưu tiên.
Theo các số liệu canh tác, Jasmine 85 có thời gian sinh trưởng chỉ khoảng 90–100 ngày, giúp nông dân rút ngắn chu kỳ sản xuất và có thể gieo trồng nhiều vụ trong năm. Năng suất Jasmine 85 cao hơn nhiều giống lúa truyền thống, trong khi việc tiêu thụ lại tương đối dễ dàng nhờ chất lượng gạo phù hợp thị hiếu thị trường.
Không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, giống lúa này còn có khả năng thích nghi tốt với nhiều điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng, cây cứng, ít đổ ngã, phù hợp với xu hướng sản xuất nông nghiệp hiện đại.
Được biết Jasmine 85 là giống lúa thơm nhập nội từ Viện Lúa Quốc tế (IRRI), sau đó được Viện Lúa Đồng bằng sông Cửu Long chọn thuần và phát triển rộng tại Việt Nam từ những năm 1990. Nhờ những ưu điểm nổi bật, giống lúa này nhanh chóng trở thành một trong các giống lúa thơm chủ lực ở vùng ĐBSCL, được trồng nhiều tại An Giang, Đồng Tháp, Hậu Giang (cũ)…
Tại Thái Lan, Jasmine 85 được đăng ký trồng dưới tên Khao Hom Phuang, phản ánh sự "bản địa hóa" của giống lúa Việt Nam trên đồng ruộng nước bạn.
Đặc điểm nông học nổi bật
Về sinh trưởng, Jasmine 85 có chiều cao trung bình 80–100 cm, thân cây khỏe, khả năng đẻ nhánh mạnh, đạt khoảng 350–450 bông/m². Tiềm năng năng suất dao động 7–9 tấn/ha, tùy điều kiện canh tác và mùa vụ.
Về chất lượng hạt, lúa cho hạt thóc dài, trắng trong, không bạc bụng, trọng lượng 1.000 hạt khoảng 26–27 g. Gạo sau xay có mùi thơm nhẹ đặc trưng, cơm mềm, hơi dẻo và vẫn giữ được độ ngon khi để nguội – những yếu tố phù hợp với tiêu chuẩn gạo xuất khẩu chất lượng cao.
Tuy nhiên, Jasmine 85 không kháng rầy nâu, có thể nhiễm nhẹ một số bệnh như đạo ôn hay khô vằn, đòi hỏi nông dân phải quản lý đồng ruộng tốt. Bù lại, giống lúa này chịu phèn mặn nhẹ, ít đổ ngã, phù hợp với điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét.
Sự "lên ngôi" của Khao Hom Phuang tại Thái Lan không chỉ đặt ra thách thức cạnh tranh cho các giống lúa bản địa, mà còn được xem là cơ hội để ngành lúa gạo nước này nhìn lại chiến lược phát triển giống. Xu hướng nông dân và người tiêu dùng ưu tiên các giống lúa năng suất cao, thời gian sinh trưởng ngắn, thích ứng tốt với khí hậu đang trở nên rõ rệt.
Ngọc Minh
