Nhắc tới chuyện vay tiền ngân hàng để mua nhà, chắc hẳn phần lớn chúng ta sẽ nghĩ đó là điều hiển nhiên, vì giá BĐS đang chót vót, làm gì có mấy ai sẵn trong tay tiền tỷ tới chục tỷ… Vay ngân hàng mua nhà là điều dễ hiểu, dù rằng phải gánh nợ tới mấy chục năm về sau.
Tuy nhiên, không phải lúc nào quyết định này cũng mang lại sự hài lòng tuyệt đối. Bởi nếu chưa trả hết nợ, nhà là của mình nhưng thực tế… cũng không hẳn là của mình vì sổ đỏ vẫn đang “cắm” trong ngân hàng. Suy cho cùng cũng chỉ là đi thuê nhà dưới một vỏ bọc khác…
Đó là cảm nhận chung của không ít người đã vay tiền tỷ để mua nhà, và đang phải oằn mình gánh nợ.
Vay tiền tỷ mua nhà, vui thì ít mà mệt thì nhiều
Cách đây chưa lâu trên nền tảng Threads, một bạn trẻ đã đặt ra câu hỏi: Giờ có 300 triệu, liệu có nên “đánh liều” vay ngân hàng 2 tỷ mua nhà và trả góp trong 20 năm không?
Phía dưới bài đăng này, nhiều người đã vay tiền tỷ mua nhà “tràn” vào, chia sẻ kinh nghiệm lẫn lời khuyên. Mỗi người một câu chuyện, một hoàn cảnh khác nhau sau khi vay tiền mua nhà nhưng tất cả đều thốt lên chung 1 từ: “Không nên”!
“Nếu có 300 triệu, cần vay ngân hàng 2 tỷ thì tính ra, hiện tại bạn đang có được 13% giá trị căn nhà thôi. Vậy căn bạn muốn mua là nhà dự án đang thi công hay sao ấy? Nếu vậy cần đáp ứng khả năng chi trả theo tiến độ. Ngoài ra, mình nghĩ bạn chỉ cần xem xét 2 yếu tố:
- Một là thu nhập mỗi tháng có ổn định và đủ an toàn để trả gốc và trả lãi không?
- Hai là khả năng tăng thu nhập để tất toán sau 5 năm để cắt lãi phát sinh, giảm đi giá trị phải chi trả của căn nhà” - Một người phân tích.
“20 năm là một khoảng thời gian rất rất dài, sẽ có rất nhiều biến động về việc làm, thu nhập, sức khỏe. Đợt suy thoái kinh tế vừa rồi nhiều người điêu đứng vì mất việc mà vẫn chưa góp xong căn nhà đó. Bạn cân nhắc kỹ trước khi đặt bút ký khoản nợ này nhé. Mỗi người một hoàn cảnh mà nên không ai khuyên ai được cả” - Một người khác đồng tình.
“Mình thì suy nghĩ đơn giản thế này: Thay vì mỗi tháng phải gồng 20 triệu trả nợ vay mua nhà, đến khi không trả được thì ngân hàng lấy mất nhà, thì cái 300 triệu đó, bạn lấy 10 triệu/tháng thuê nhà, số còn lại mang đi đầu tư sinh lời. Đi thuê nhà lúc thu nhập không ổn thì còn đổi chỗ khác, giảm ngân sách từ 10 triệu/tháng xuống 5 triệu/tháng được (mình ví dụ thế), chứ vay ngân hàng thì có khó khăn là xác định mất nhà và mất luôn thời gian trả của quá khứ” - Một người khuyên.
3 điều cần cẩn trọng, lưu tâm khi vay tiền mua nhà/BĐS
Nếu quyết định vay tiền mua nhà, bạn cần lưu tâm 3 vấn đề dưới đây, để phòng trường hợp mua nhà xong, áp lực trả nợ lại trở thành gánh nặng quá lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống.
1 - Phương án tính toán khoản vay mua nhà
Để khoản vay mua nhà không ảnh hưởng tới chi tiêu, sinh hoạt chung của bản thân hoặc gia đình, bạn có thể áp dụng quy tắc 28/36.
Quy tắc 28/36 có nguồn gốc từ các ngân hàng Mỹ, thường được dùng để xem xét các khoản vay thế chấp mua nhà không được chính phủ hậu thuẫn. Quy tắc này vừa giúp phía ngân hàng chọn lọc được khách vay có khả năng chi trả tốt, vừa giúp người đi vay mua nhà tự cân nhắc khả năng tài chính của bản thân.
Theo quy tắc 28/36: Bạn chỉ nên dành tối đa 28% tổng thu nhập hàng tháng của mình cho khoản vay mua nhà, và tối đa 36% thu nhập cho toàn bộ các khoản vay khác.
Ví dụ: Thu nhập hàng tháng của bạn là 40.000.000 đồng. Như vậy, trong 1 tháng:
- Số tiền tối đa mà bạn nên dành cho khoản vay mua nhà là: 40.000.000 x 28% = 11.200.000.
- Số tiền tối đa mà bạn nên dành cho tất cả các khoản nợ khác (bao gồm cả nợ vay mua nhà) là: 40.000.000 x 36% = 14.400.000.
2 - Ưu tiên vay tiền người thân trước khi vay ngân hàng
Nếu bắt buộc phải vay tiền mua nhà, hãy ưu tiên vay người thân trước khi vay ngân hàng, vì thông thường, vay người thân sẽ không mất lãi; hoặc nếu lãi, khoản lãi có thể cũng sẽ “nhẹ nhàng” hơn nhiều lãi vay ngân hàng.
Vậy nên, cố gắng vay tiền người thân, đồng thời lên kế hoạch tiết kiệm để trả nợ cho họ, rồi xem còn thiếu bao nhiêu, hãy vay ngân hàng.
3 - Tính toán cả khả năng bị giảm thu nhập sau khi vay tiền mua nhà/BĐS
Khi thu nhập ổn định, việc trả nợ hàng tháng có thể không phải áp lực quá lớn. Tuy nhiên, cuộc sống luôn tiềm ẩn những bất trắc như mất việc, ốm đau, hoặc các vấn đề kinh tế khác có thể dẫn đến giảm hoặc mất thu nhập. Nếu đã quyết định vay tiền mua nhà hoặc mua BĐS, đặc biệt là trong bối cảnh hiện tại, đừng bao giờ bỏ qua khả năng bản thân có thể bị giảm thu nhập/mất thu nhập.
Việc trả nợ mua nhà là một cam kết tài chính dài hạn và thường chiếm một phần không nhỏ trong thu nhập hàng tháng. Nếu không tính toán đến khả năng giảm thu nhập, bạn có thể phải thắt chặt chi tiêu quá mức khi tình huống xấu xảy ra, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bản thân và gia đình. Việc có sự chuẩn bị trước giúp bạn có thể duy trì một mức sống chấp nhận được ngay cả khi thu nhập bị ảnh hưởng.
Ngọc Linh
