Đầu năm 2025, Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) đưa ra dự báo đáng kinh ngạc: Đến năm 2030, dự kiến sẽ có khoảng 40.000 tỷ USD được phân bổ cho các chiến lược ESG trên toàn tcầu.
Bloomberg Intelligence (BI) cho biết trong một bài phân tích năm 2024, tổng tài sản ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị) toàn cầu đã vượt qua 30.000 tỷ USD vào năm 2022 và đang trên đà vượt qua 40.000 tỷ USD vào năm 2030, trong đó châu Âu vẫn sẽ là khu vực đóng góp lớn nhất.
Xét về tài sản ESG của châu Âu, dự báo của BI cho thấy châu Âu sẽ vẫn là nơi có tài sản ESG lớn nhất với hơn 18.000 tỷ vào năm 2030, duy trì thị phần toàn cầu 45%.
Châu lục này là nơi có một số khuôn khổ pháp lý toàn diện và nghiêm ngặt nhất thế giới về đầu tư ESG.
Động lực cho ESG toàn cầu
Sự gia tăng đầu tư ESG này được thúc đẩy bởi sự hiểu biết ngày càng tăng rằng các công ty có hoạt động ESG mạnh mẽ có xu hướng vượt trội hơn các công ty cùng ngành trong dài hạn.
Vào năm 2023, JP Morgan Chase (Mỹ) đã dành riêng 2.500 tỷ USD cho phát triển bền vững trong thập kỷ tới, bao gồm các khoản đầu tư vào năng lượng sạch, nhà ở giá rẻ và các sáng kiến khác phù hợp với mục tiêu ESG.
Khoản tài chính 2.500 tỷ USD trong 10 năm để thúc đẩy hành động vì khí hậu và phát triển bền vững của JP Morgan Chase là mọt trong những cam kết lớn nhất từ trước đến nay giữa các ngân hàng cùng ngành trên Phố Wall. Ảnh: ESG Today
Grand View Research (Mỹ) nhận định, trong thập kỷ qua, nhận thức của công chúng về các vấn đề môi trường và xã hội đã tăng lên đáng kể.
Biến đổi khí hậu, tình trạng khan hiếm tài nguyên, thay đổi về quy định và bất ổn xã hội... có thể tác động đáng kể đến hiệu quả tài chính của các công ty. Bằng cách tích hợp các yếu tố ESG vào các quyết định đầu tư của mình, các nhà đầu tư tổ chức có thể xác định và giảm thiểu tốt hơn các rủi ro này, do đó bảo vệ danh mục đầu tư của họ khỏi các khoản lỗ tiềm ẩn.
Hơn nữa, việc các doanh nghiệp tích hợp ESG vào chiến lược cốt lõi của mình sẽ có mối quan hệ tốt hơn với các bên liên quan, bao gồm nhà đầu tư, khách hàng và cộng đồng.
Một phân tích năm 2023 của Harvard Business Review cho thấy các công ty có chứng chỉ ESG mạnh có tỷ lệ giữ chân nhân viên cao hơn 15% và báo cáo năng suất cao hơn 12%.
ESG tại Việt Nam
Trong khu vực ASEAN, Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng trong hành trình chuyển đổi xanh, dù phải đối mặt với sự cạnh tranh quyết liệt từ các nước láng giềng như Singapore, Thái Lan và Indonesia.
Singapore dẫn đầu nhờ những chính sách tài chính xanh tiên phong, khi theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), quốc gia này đã huy động hơn 10 tỷ USD trái phiếu xanh vào năm 2023. Thái Lan, với chiến lược đột phá "Kinh tế Sinh học - Tuần hoàn - Xanh" (BCG), cũng thu hút thành công hơn 5 tỷ USD vào các dự án bền vững trong giai đoạn 2021-2023.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam với tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng (GDP 2024 tăng 7,09% so với năm 2023 theo số liệu ngày 6/1/2025 của Tổng cục Thống kê), vẫn đang phải nỗ lực vượt qua sự phụ thuộc lớn vào các ngành công nghiệp nặng và gia công, vốn là những lĩnh vực có mức phát thải carbon cao.
Có thể nói, ESG tại Việt Nam đang dần chuyển mình từ giai đoạn nhận thức sang hành động cụ thể, tuy nhiên vẫn tồn tại khoảng cách đáng kể giữa kỳ vọng và thực tế. Theo khảo sát của KPMG Việt Nam năm 2023, 66% các doanh nghiệp lớn đã triển khai chương trình ESG, nhưng chỉ 24% trong số đó xây dựng được cấu trúc quản trị rõ ràng kèm theo các cam kết cụ thể.
Báo cáo của PwC năm 2024 cũng cho thấy, trong số các doanh nghiệp niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HOSE), khoảng 28% có khả năng theo dõi toàn diện các chỉ số ESG, trong khi 70% vẫn thiếu dữ liệu cần thiết để lập báo cáo minh bạch.
Ảnh minh họa.
Dẫu vậy, những cam kết quốc tế của Việt Nam đã trở thành động lực vững chắc cho sự phát triển của ESG.
Tại Hội nghị lần thứ 26 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26) vào năm 2021, Thủ tướng Phạm Minh Chính cam kết Việt Nam sẽ đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 (Net Zero 2050), đồng thời đặt mục tiêu giảm 43,5% lượng phát thải vào năm 2030.
Tinh thần này tiếp tục được tái khẳng định tại COP27 năm 2022, khi Việt Nam nhấn mạnh lộ trình chuyển đổi năng lượng và thúc đẩy nền kinh tế xanh.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng và những thách thức nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu, ESG đã vượt lên khỏi vai trò là một xu hướng, trở thành lộ trình tất yếu để Việt Nam đạt được mục tiêu phát triển bền vững. Đây không chỉ là chiến lược để bảo vệ môi trường và xã hội, mà còn là đòn bẩy giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trên trường quốc tế.
Trang Ly
