Trong một gia đình, việc có con ngoan và con hư không phải là điều quá xa lạ, dù bố mẹ luôn yêu thương và chăm sóc con cái. Vậy tại sao lại có sự khác biệt rõ rệt như vậy giữa những đứa trẻ cùng sống trong một mái nhà? Câu trả lời có thể nằm trong những câu nói của mẹ và hành động của bố – những yếu tố tưởng chừng như nhỏ nhưng lại có tác động sâu sắc đến tính cách và hành vi của con cái.
Nguyên nhân từ một câu nói của mẹ:
Mẹ thường là người gần gũi và chăm sóc con cái nhiều nhất, vì thế, những lời mẹ nói thường có ảnh hưởng lớn đến suy nghĩ và cảm xúc của trẻ. Ví dụ, khi mẹ hay nói: "Con phải ngoan thì mới được yêu", hay "Nếu con hư là mẹ buồn lắm", vô tình mẹ đã tạo ra một sự phân biệt trong tâm hồn trẻ. Trẻ sẽ cảm thấy rằng chỉ khi mình vâng lời, ngoan ngoãn thì mới xứng đáng nhận được tình yêu thương của mẹ. Điều này có thể làm cho trẻ phát triển một sự phụ thuộc vào việc làm hài lòng người khác và thiếu tự tin vào bản thân.
Bên cạnh đó, việc so sánh giữa các anh chị em trong gia đình cũng có thể xảy ra khi mẹ nói: "Tại sao con không ngoan như chị?" hoặc "Chị làm thế thì em cũng phải học theo." Những câu nói này có thể khiến trẻ cảm thấy mình không đủ tốt, từ đó hình thành tâm lý cạnh tranh không lành mạnh hoặc cảm giác thiếu tự tin. Thay vì khuyến khích trẻ phát triển theo cách riêng của mình, mẹ vô tình tạo ra một môi trường so sánh, khiến mỗi đứa trẻ cảm thấy khó khăn trong việc thể hiện bản thân.

Nguyên nhân từ hành động của bố:
Bố cũng đóng một vai trò quan trọng không kém trong việc hình thành tính cách của trẻ. Một trong những ảnh hưởng lớn từ bố là cách ông xử lý những tình huống xung đột và những hành động của con. Chẳng hạn, nếu bố thường xuyên bỏ qua những lỗi sai của con, hoặc thậm chí còn cổ xúy cho những hành động sai trái, trẻ sẽ có xu hướng nghĩ rằng mình có thể làm bất cứ điều gì mà không bị phạt hay trách móc. Điều này sẽ dẫn đến sự hình thành những thói quen không tốt, thiếu tôn trọng với người khác và thiếu kỷ luật trong cuộc sống.
Một yếu tố quan trọng nữa là cách bố và mẹ phối hợp trong việc dạy dỗ con cái. Nếu bố mẹ không thống nhất trong cách dạy con, như bố cứng rắn và nghiêm khắc, còn mẹ lại nuông chiều và dễ dãi, trẻ sẽ dễ bị rối loạn trong việc nhận biết đúng sai. Khi đó, chúng sẽ không biết phải làm gì và có thể hình thành tính cách lưỡng lự, không tự tin trong việc đưa ra quyết định. Một đứa trẻ sống trong môi trường thiếu sự đồng nhất trong giáo dục sẽ cảm thấy mất đi sự an toàn và dễ dàng phản kháng lại các quy tắc, dẫn đến hành vi nổi loạn và thiếu tự giác.
Ngoài những yếu tố trong gia đình, môi trường bên ngoài như trường học hay bạn bè cũng góp phần vào việc hình thành tính cách của trẻ. Tuy nhiên, gia đình vẫn luôn là nơi đầu tiên và quan trọng nhất, vì chính những câu nói của mẹ và hành động của bố sẽ là nền tảng cho sự phát triển của trẻ. Nếu trong gia đình, bố mẹ tạo ra một môi trường yêu thương, đồng cảm và nhất quán trong cách giáo dục, trẻ sẽ có cơ hội phát triển một cách tự tin và trưởng thành. Ngược lại, nếu thiếu sự quan tâm đúng mực và sự đồng thuận giữa bố mẹ, trẻ có thể dễ dàng lạc lối và hình thành những hành vi không phù hợp.

Vậy, lý do tại sao trong một gia đình lại có con ngoan, con hư không chỉ đơn giản là bản tính của mỗi đứa trẻ, mà còn liên quan sâu sắc đến cách bố mẹ giao tiếp và giáo dục con cái. Những câu nói của mẹ và hành động của bố sẽ góp phần quyết định tính cách và hành vi của trẻ.
Nếu bố mẹ biết cách kết hợp yêu thương, kỷ luật và sự đồng nhất trong việc dạy dỗ, trẻ sẽ phát triển một cách toàn diện và tự tin. Ngược lại, sự thiếu quan tâm hay sự không đồng nhất trong phương pháp giáo dục sẽ dẫn đến những kết quả không mong muốn. Vì thế, mỗi lời nói và hành động của bố mẹ đều có thể tạo ra ảnh hưởng sâu sắc và lâu dài đối với sự trưởng thành của con cái.
Tổng hợp
Đông