Khi nhà thăm dò khoáng sản người Australia David Hole tìm thấy một hòn đá màu đỏ nâu, nặng bất thường tại Công viên Maryborough Regional năm 2015, ông tin rằng mình đã bắt được vàng. Khu vực này nằm ở trung tâm vùng giàu tài nguyên vàng Goldfields nổi tiếng của bang Victoria.
Trọng lượng 17 kg của hòn đá khiến ông nghĩ bên trong có thể chứa một khối vàng. Nếu tính theo giá vàng ngày 1/12, khối đá này có thể trị giá tới 2,3 triệu USD (tương đương 60 tỷ VNĐ).
Ông Hole đã tìm mọi cách để tách hòn đá. Ông dùng cưa đá, máy mài, khoan, axit và cả búa tạ nhưng vẫn vô ích. Hòn đá không nứt khiến ông bối rối và đành bỏ mặc nó trong nhiều năm.
Chỉ đến khi mang vật thể này đến Bảo tàng Melbourne, ông mới biết sự thật. Đây không phải là vàng, mà là một thiên thạch hiếm.
Người trực tiếp kiểm tra mẫu vật là nhà địa chất Dermot Henry. Ông cho biết hòn đá có bề mặt lồi lõm, có đường vân thường dấu hiệu của thiên thạch bị tan chảy nhẹ trong quá trình lao qua bầu khí quyển trái đất. Ông Henry nói: “Trong 37 năm kiểm tra hàng nghìn hòn đá mà du khách mang tới, chỉ có hai trường hợp thực sự là thiên thạch. Và đây là một trong hai hòn đá đó”.
Khi các nhà nghiên cứu của bảo tàng cắt một lát nhỏ bằng lưỡi cưa kim cương, cấu trúc bên trong hiện rõ. Vật thể nặng 17 kg và được phân loại chondrite thông thường. Đây là loại thiên thạch giàu sắt và chứa những giọt khoáng kim loại li ti gọi là chondrules. Nhóm nghiên cứu sau đó công bố một bài báo khoa học về hòn đá không gian 4,6 tỷ năm tuổi, đặt tên chính thức là thiên thạch Maryborough.
Những thiên thạch như vậy có giá trị hơn vàng. Không phải vì giá thị trường, mà vì giá trị khoa học. Ông Henry giải thích: “Chúng giúp nghiên cứu lịch sử sơ khai của Hệ Mặt trời, bao gồm cả những vật chất còn cổ xưa hơn Trái đất”. Một số thiên thạch thậm chí chứa phân tử hữu cơ như axit amin, nền tảng của sự sống.
Phân tích carbon cho thấy thiên thạch Maryborough có thể đã rơi xuống Trái đất cách đây 100 năm đến 1.000 năm. Nhiều khả năng thiên thạch này xuất phát từ vành đai tiểu hành tinh giữa Sao Hỏa và Sao Mộc, rồi bị lệch quỹ đạo do các va chạm.
Bang Victoria đến nay mới chỉ ghi nhận 17 thiên thạch được tìm thấy. Vì vậy, phát hiện này đặc biệt hiếm. Ông Henry nhận xét: “Xác suất để ông Hole tình cờ gặp được nó là gần như không tưởng”.
Khánh Linh
Theo Wonderful Engineering
