Từ ngày 1/1/2022, các loại xe ô tô lắp ráp, sản xuất trong nước và xe nhập khẩu mới đều phải đạt tiêu chuẩn về phép thử và giới hạn chất gây ô nhiễm có trong khí thải ở mức 5. Quy định này được nêu rõ trong Quyết định số 49/2011 của Thủ tướng, quy định về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô.
Với mức 5, đây là mức cao nhất về tiêu chuẩn khí thải trong lộ trình đề ra, tương đương với mức Euro 5 trong quy định kỹ thuật của Ủy ban Kinh tế châu Âu của Liên hợp quốc cũng như trong chỉ thị của Liên minh châu Âu về khí thải xe cơ giới sản xuất mới. Hiện tại, từ năm 2017 các xe sản xuất, lắp ráp hoặc nhập khẩu mới phải đạt tiêu chuẩn khí thải tương ứng mức Euro 4.
Từ 2022, ô tô mới phải đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 |
Ông Nguyễn Đông Phong, Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (NETC, Cục Đăng kiểm VN) cho biết, việc nâng cấp tiêu chuẩn khí thải xe ô tô đang là xu hướng toàn cầu nhằm bảo vệ môi trường. Các nước châu Âu thậm chí còn đang áp dụng tiêu chuẩn Euro 6.
“Giữa tiêu chuẩn khí thải Euro 4 và Euro 5 có sự khác biệt đáng kể về công nghệ. Nếu như động cơ ô tô không đạt tiêu chuẩn Euro 4, chỉ cần điều chỉnh, nâng cấp lại linh kiện, xử lý bộ phận xúc tác là có thể đạt được. Còn động cơ đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5 đòi hỏi công nghệ mới, một sản phẩm mới với yêu cầu cao hơn, vượt trội để đạt giới hạn ngưỡng xả thải ít hơn chất gây ô nhiễm”, ông Phong cho biết.
Tương ứng với đó, theo ông Phong, yêu cầu về năng lực thử nghiệm khí thải (của đơn vị độc lập với nhà sản xuất, để cấp chứng nhận động cơ đạt chuẩn khí thải Euro 5) cũng có sự khác biệt hẳn, yêu cầu cao hơn so với phép thử (thử đếm hạt ô nhiễm, thử bay hơi…) đối với mức Euro 4.
“Thử nghiệm khí thải theo tiêu chuẩn Euro 5 yêu cầu phải có thêm phép thử so với mức Euro 4, cũng như nâng trình độ nhân lực làm công tác thử nghiệm. Năm 2019, trung tâm đã được hỗ trợ nâng cấp trang thiết bị thử nghiệm, đồng thời cử cán bộ đi đào tạo tại nước ngoài về thử nghiệm khí thải tiêu chuẩn Euro 5, tổ chức hội thảo với chuyên gia của các nước ngoài tiên tiến về khí thải”, ông Phong cho hay.
Bộ GTVT đang xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải Euro 5 và sẽ ban hành trong năm 2020 |
Theo ông Nguyễn Hữu Tiến, Phó vụ trưởng Vụ Môi trường, Bộ GTVT cho biết, để áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 5 cần xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mức trên và nâng cao năng lực cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ kiểm tra, thử nghiệm, kiểm soát khí thải theo lộ trình.
Hiện nay, việc xây dựng dự thảo quy chuẩn khí thải Euro 5 có sự tham khảo từ nước ngoài, cũng như đúc rút kinh nghiệm trong quá trình xây dựng, triển khai các chuẩn khí thải mức 2 - 4 trước đây. Dự kiến, quy chuẩn khí thải Euro 5 sẽ được ban hành chậm nhất vào quý IV/2020 và có cơ chế khuyến khích nhà sản xuất ô tô thực hiện sớm so với lộ trình. Thời gian này cũng để các nhà sản xuất ô tô, cơ quan quản lý làm quen, thích ứng trước khi lộ trình có hiệu lực.
Như vậy, từ ngày 1/1/2022, tiêu chuẩn mới đối với khí thải cho các dòng xe mới tại Việt Nam sẽ chính thức được áp dụng. Tuy nhiên, điều mà các chuyên gia lo ngại không phải là chất lượng xe có đảm bảo hay không mà lại là ở phần chất lượng nhiên liệu.
Theo ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng tiểu ban chính sách Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, một vài hãng xe thành viên thuộc VAMA đã bắt đầu bàn về tiêu chuẩn khí thải Euro 5 cho xe mới sẽ áp dụng từ năm 2022. Về cơ bản thì ô tô có thể dễ dàng đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 5 vì công nghệ không mới. Tuy nhiên, điều lo lắng nhất là chất lượng nhiên liệu liệu có đạt tiêu chuẩn Euro 5 kịp thời hay không.
“So với tiêu chuẩn khí thải Euro 4 hiện nay, ô tô đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 5 sẽ tăng chi phí sản xuất. Nhưng ô tô sử dụng động cơ xăng thì không tăng mấy, còn xe chạy động cơ dầu sẽ có chi phí sản xuất tăng cao hơn nhiều. Điều này cũng có thể khiến giá ô tô tăng đôi chút, tuy nhiên giá cả vẫn còn tùy thuộc vào thực tế cạnh tranh. Vì vậy, khi ô tô buộc đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 5 từ năm 2022, mỗi hãng sẽ phải tính toán chi phí, giá cả cho từng mẫu xe”, ông Hiếu chia sẻ thêm.
Thành Đô (T/hợp)